Wątki futurystyczne i cyberpunkowe w wybranych telewizyjnych produkcjach popkultury w kontekście retoryczno-językoznawczej analizy utworu audiowizualnego

• Authors: Jakiel Rafał

Title variants

EN

Futuristic and cyberpunk themes in popculture television shows and rhetoricallinguistic analysis of audiovisual work

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule pokazano liczne możliwości podjęcia analizy językoznawczej filmów zawierających wątki futurystyczne i cyberpunkowe. Dokonany przeze mnie wybór materiału badawczego był nietypowy. Większość wybranych seriali telewizyjnych nie stanowi klasycznego przykładu analizowanej przeze mnie literatury i jej adaptacji. Próbowałem odnaleźć i opisać popkulturowe produkty tylko zainspirowane literaturą futurystyczną i cyberpunkową; takie, które nie muszą spełniać wszystkich warunków stawianych pracom tego nurtu, np. Westworld (HBO), Doctor Who (BBC) and Mr. Robot (USA Network). Moim celem było zebranie i omówienie interesujących jednostek językowym i ich najróżniejszych złożonych zastosowań, które mogą interesować badaczy retoryki i językoznawców. Niektóre audiowizualne utwory opisałem jedynie pokrótce. Stanowić mają one zaproszenie do dalszych badawczych aktywności: Black Mirror (Channel 4 / Netflix), Extant (CBS).

The purpose of this paper was to show a number of linguistic analysis possibilities of futuristic and cyberpunk movie themes. My choice of material was untypical; Many of my chosen TV-shows were not the classical example of analyzed type of literature and its adaptations. I attempted to find and describe popculture products inspired by futuristic and cyberpunk literature, which don’t have to meet all the conditions for being defined as cyberpunk work, for example: Westworld (HBO), Doctor Who (BBC), and Mr. Robot (USA Network). My goal was to collect and discuss interesting language units and their combinations which may be used as material in rhetoric and linguistic studies. Some of the examples used were only succinctly described as an invitation to further scholarly activities: Black Mirror (Channel 4 / Netflix), Extant (CBS).

Keywords

PL

wątki futurystyczne; cyberpunk; popkultura; telewizja; retoryka; lingwistyka

EN

futuristic themes; cyberpunk; popculture; television; rhetoric; linguistics

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2017
• Issue: 9(4)
• Pages: 104-115

Contributors

author

Jakiel Rafał

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Bartoszewicz Iwona. 2008. Krainy retoryczne. Zapiski z podróży. Wrocław: Atut.
• Bendyk Edwin. 2005. „Duch w maszynie”. Polityka nr 12. 80–82.
• Brzygutko Wacław. 2014. Maszyny w filozofii (seria artykułów popularnonaukowych). http://machinamysli.org/category/wszystkie-wpisy/opracowania/maszyny-w-filozofii/page/2/ [dostęp: 1.12.2016].
• Clark Andy, D. Chalmers. 1998. Umysł rozszerzony. M. Miłkowski (przeł.). W Analityczna metafizyka umysłu. Najnowsze kontrowersje. M. Miłkowski, R. Poczobut (red.). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. 343–359.
• Diekmannshenke Hans-Joachim, M. Klemm, H. Stöckl (red.). 2011. Bildlinguistik: Theorien – Methoden – Fallbeispiele. Berlin: Erich Schmidt Verlag.
• Göttert Kar-Heinz. 2009. Einführung in die Rhetorik: Grundbegriffe – Geschichte – Rezeption. Paderborn: UTB.
• Gözen Jiré Emine. 2014. Cyberpunk Science Fiction. Literarische Fiktionen und Medientheorie. Bielefeld: Transcript.
• Hebben Frank, A. Skora (red.). 2013. Fieberglasträume: kybernetische Kurzgeschichten. Mülheim: Begedia Verlag.
• Holz Martin. 2006. Traversing virtual spaces: body, memory and trauma in cyberpunk. Heidelberg: Winter.
• Knorr Alexander. 2011. Cyberanthropology. Wuppertal: Peter Hammer.
• Korolko Mirosław. 1998. Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Księski Krzysztof. 2012. „Dystopijna wizja świata bliskiego zasięgu. Cyberpunk jako złożone zjawisko kulturowe. Zarys zjawiska”. Kultura i Historia nr 21. http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/kultura-i-historia-nr-212012 [dostęp: 1.01.2018].
• Kurzweil Raymond. 2005. The Singularity Is Near: When Humans Transcend Biology. London: Penguin.
• Pitrus Andrzej. 2013. „Nie tylko Matrix czyli okolice Cyberpunku”. Kino nr 4. 44–46.
• Rewolucja dokonana – czym jest cyberpunk. Rozmowa Krzysztofa Loski, Andrzeja Świecha i Tomasza Tkaczyka. (2002). Ha!art nr 11–12. http://www.cybertech.net.pl/online/system/ZINek3/rozwazania/plik/cyberpunk.htm [dostęp: 6.01.2018].
• Skowronek Bogusław. 2014. Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
• Sterling Bruce (red.). 1986. Mirrorshades: The Cyberpunk Anthology. New York: Arbor House.