Kultura jako źródło słabości. Fryderyk Nietzsche. Jak kultura osłabia potencjał twórczy człowieka

• Authors: Bartoś Tadeusz

Title variants

EN

Culture as Source of Weakness According to Friedrich Nietzsche. How Culture Weakens Man’s Creative Potential

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Recepcja myśli Fryderyka Nietzschego narażona jest na swobodną, niekiedy także sprzeczną pomiędzy różnymi komentatorami interpretację. Wynika to z otwartości używanych przez niemieckiego filozofa pojęć, aforystycznej, niesystematycznej formy wypowiedzi. Pojęcie słabości, którego rewersem jest siła, moc, wola mocy, wymaga uważnej lektury, także dlatego, że najbardziej powierzchowna i sugestywna jest po dziś dzień interpretacja nazistowska. Pochwała siły, mocy, żywotności, wielkich duchów niewiele ma jednak wspólnego z resentymentalną, reaktywną agresją małych, zakompleksionych przywódców III Rzeszy. Nietzsche w swych pismach dowodzi, że kult słabości, uniżania się jest wytworem chrześcijańskiej kultury. W tym sensie jego filozofia jest filozofią kultury. Odkrycie zapomnianego w tej cywilizacji pojęcia mocy było jego istotnym celem badawczym. Przyswojenie myśli Nietzschego o tyle nie dokonało się w naszej kulturze, o ile regułami społecznych zachowań rządzą ciągle żywotne mechanizmy resentymentu.

EN

The reception of the thought of Friedrich Nietzsche is threatened with an unhampered interpretation, sometimes also contradictory in the case of assorted commentators. This tendency is the outcome of the openness of the conceits applied by the German philosopher as well as the aphoristic and non-systemic form of his statements. The concept of weakness, whose reverse is strength, will, and will to power, also calls for a careful approach because up to this day the most evocative and superficial interpretation is the Nazi one. Praise of power, force, vitality, and great spirits has, however, little in common with the mental and reactive aggression of the complex-ridden leaders of the Third Reich. In his writings Nietzsche proved that the cult of weakness and servility is the outcome of Christian culture. In this sense his philosophy is that of culture, and his essential research target consists of discovering the concept of strength, forgotten in Christian civilisation. Nietzschean reflections were actually not adopted in our culture since the rules of social behaviour are still governed by vital mechanisms of resentment.

Keywords

PL

słabość; antropologia; Nietzsche

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Konteksty - Polska Sztuka Ludowa
• Year: 2019
• Volume: 73
• Issue: 3 (326)
• Pages: 138-140

Contributors

author

Bartoś Tadeusz