Odkupieni w Jezusie Chrystusie? Soteriologia chrześcijańska wobec wyzwań islamu

• Authors: Kałuża Krystian

Title variants

EN

Redeemed in Jesus Christ? Christian soteriology in the face of Islam

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto kwestię islamskiej krytyki chrześcijańskiej soteriologii. W pierwszej części zwrócono uwagę na niewystarczalność soteriocentryzmu (J. Hick), ignorującego głębokie różnice między religiami. Kolejna część prezentuje motywy, jakie skłaniają islam do odrzucenia chrześcijańskiej soteriologii. Są nimi radykalny monoteizm, w którym nie ma miejsca na ideę wcielenia i odkupienia, oraz koncepcja człowieka, wolnego od grzechu pierworodnego i jego skutków. W trzeciej części przedłożenia zaprezentowano krótką apologię chrześcijańskiej nauki o zbawieniu/odkupieniu, zwracając uwagę na wielość modeli soteriologicznych oraz różnorodność interpretacji grzechu pierworodnego. Wyeksponowanie soteriologii Anzelma z Canterbury znalazło uzasadnienie w jego dyskusji z islamem oraz dowartościowaniu ludzkiej wolności. We wnioskach zwrócono uwagę na konieczność współpracy teologii religii z innymi naukami religiologicznymi. Postawiono też pytanie o genezę unitarnego monoteizmu w Koranie (ewentualne wpływy wczesnego, monarchianistycznego chrześcijaństwa w Syrii – Ch. Luxenberg, K.H. Ohlig i inni) oraz o zasadność posługiwania się kategorią „słowa Bożego”, którą ten typ monoteizmu zdaje się wykluczać.

EN

The article presents an overview of the Islamic criticism of the Christian soteriology. It begins with pointing out some deficits in the soteriocentrism (J. Hick), with its glossing over serious differences between religions. Next it presents the motives behind Islam’s objection to the Christian soteriology, such as radical monotheism with its utter rejection of the idea of the incarnation and redemption, and its concept of man, reportedly free from the original sin and its consequences. The third part of the article is a brief apology of the Christian teaching on salvation and redemption. It draws attention to the fact that there is not one but many soteriological models and interpretations of the original sin. The soteriology of Anselm of Canterbury merits particular attention for his discussion with Islam and insistence on human freedom. The article concludes with an appeal to the theology of religion to work closely with other branches of religious studies. It postulates an inquiry into the genesis of the unitarian monotheism in the Qur’an and possible influence of the monarchianism in Syria on its formation (Ch. Luxenberg, K.H. Ohlig, and others). It also questions the legitimacy of referring to it as the Word of God, since this particular type of monotheism seems to exclude it in the first place.

Keywords

PL

Chrześcijaństwo; Islam; Soteriologia; Zbawienie; grzech pierworodny

EN

Christianity; Islam; Soteriology; redemption; original sin

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 29-55

Dates

published

2015-12-31

Contributors

author

Kałuża Krystian

• Uniwersytet Opolski

References

• R.W. Southern, Western Views of Islam in the Middle Ages, Cambridge 1962
• R. Armour, Islam, chrześcijaństwo i Zachód. Burzliwe dzieje wzajemnych relacji, tłum. I. Nowicka, Kraków 2004
• H. Zirker, Islam. Theologische und gesellschaftliche Herausforderungen, Düsseldorf 1993
• K.H. Ohlig, Fundamentalchristologie. Im Spannungsfeld von Christentum und Kultur, München 1986
• G. van der Leeuw, Fenomenologia religii, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 1978
• J. Hick, Problems of Religious Pluralism, London 1985
• J. Hick, Religious Pluralism, [w:] M. Eliade (red.), The Encyclopedia of Religion, t. 12, New York-London 1987
• H.L. Yafeh, Is There a Concept of Redemption in Islam?, [w:] R.J.Z. Werblowski, C.J. Bleeker (red.), Types of Redemption, Contribution to the Theme of the Study – Conference at Jerusalem July 1968, Leiden 1970
• H. Zirker, Islam – Christentum, [w:] P. Eicher (red.), Neues Handbuch theologischer Grundbegriffe. Erweiterte Neuausgabe, t. 2, München 1991
• A. Falaturi, Die islamischen Glaubensrichtungen aus religionsphilosophischer Sicht, [w:] A. Halder u. a. (red.), Religionsphilosophie heute. Chancen und Bedeutung in Philosophie und Theologie, Düsseldorf 1989
• H. Stieglecker, Die Glaubenslehren des Islam, Paderborn 1983
• J. Bouman, Człowiek w islamie, [w:] F. König, H. Waldenfels (red.), Leksykon religii, Warszawa 1997
• A.Th. Khoury, Wolność w islamie, [w:] F. König, H. Waldenfels (red.), Leksykon religii, Warszawa 1997
• J. Bouman, Wina w islamie, [w:] F. König, H. Waldenfels (red.), Leksykon religii
• I. Kant, Religia w obrębie samego rozumu, tłum. A. Bobko, Kraków 1993
• J. Meyendorff, Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 1984,
• Cz. Bartnik, Dogmatyka katolicka, t. 1, Lublin 2012
• K. Rahner, Wierzę w Jezusa Chrystusa, tłum. D. Szumska, Paryż 1977

Identifiers

ISSN

1233-9717