Pozytywna i negatywna ekskluzja ekologiczna – próba zestawienia

• Authors: Pełka Marcin

Title variants

EN

Positive and Negative Ecological Exclusion – an Attempt to Compare

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W pierwszym punkcie artykułu określam zaplecze terminologiczne zagadnienia, przede wszystkim definiuję w jaki sposób posługiwać się będę pojęciem ekskluzji (wykluczenia). W drugim punkcie opisuję negatywne znaczenie ekskluzji społecznej ze względów ekologicznych, które wynika z postępującego wyniszczania naturalnych zasobów naszej planety. Trzeci punkt poświęcam czysto pozytywnemu rozumieniu pojęcia ekskluzji ekologicznej ukazując podejmowany przez bioregionalistów postulat wytyczenia przestrzeni, w których przyroda pozostałaby w swym dziewiczym, nienaruszonym stanie. Ostatni punkt dotyczy problemu przeciwdziałania negatywnie rozumianemu wykluczeniu z perspektywy ekologicznej, skupiam się w nim głównie na postulatach nauk humanistycznych zaangażowanych na rzecz ekologii oraz na idei zrównoważonego rozwoju.

EN

In the first point of the article, I define the terminology of the issue, primarily I define how I will use the term exclusion. In the second point, I describe the negative significance of social exclusion for ecological reasons, which occurs due to the progressive destruction of the natural resources of our planet. The third point is devoted to the commonly positive understanding of ecological exclusion which is reflected in the bio-regionalists’ postulate to draw an area of pristine and untouched nature. The last point, concerns counteraction against the negatively understood exclusion from the ecological perspective. I focus here mainly on postulates created in the field of humanities involved in ecology and the idea of sustainable development.

Keywords

PL

ekskluzja społeczna; problemy ekologiczne zrównoważony rozwój ekoetyka; ekofilozofia; ekoteologia; ekopsychologia ekopedagogika

EN

social exclusion; ecological problems sustainable development environmental; ethics; eco-philosophy; eco-theology; eco-psychology eco-pedagogics

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Studies in Global Ethics and Global Education
• Year: 2017
• Issue: 8
• Pages: 63-79

Dates

published

2018-04-30

Contributors

author

Pełka Marcin

• Instytut Filozofii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Fosa Staromiejska 1a, 87-100 Toruń

References

• Ciążela, H. Dziarnowska, W. (2010). Człowiek wobec przyrody w dobie wyzwań milenijnych. W: H. Ciążela, W. Dziarnowska, W. Tyburski (red.), Wobec zagrożenia globalnym kryzysem ekologicznym. Technokratyczna korekta czy aksjologiczna przebudowa? (s. 7–15). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Ciążela, H., Tyburski, W. (2012). Wprowadzenie. W: H. Ciążela, W. Tyburski (red.), Odpowiedzialność globalna i edukacja globalna. Wymiary teorii i praktyki (s. 7–12). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Dąbrowski, M. (2010). O problemach z przewidywaniem i odpowiedzialnością w kontekście paradygmatu złożoności. W: H. Ciążela, W. Dziarnowska, W. Tyburski (red.), Wobec zagrożenia globalnym kryzysem ekologicznym. Technokratyczna korekta czy aksjologiczna przebudowa? (s. 41–48). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Dębowski, P. (2005). Wielkomiejscy rozbitkowie. „Złomiarstwo” jako sposób na życie osób ubogich W: J. Grotowska-Leder, K. Faliszek (red.), Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza – uwarunkowania – kierunki działań (s. 123–136). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Frysztacki, K. (2005). Wokół „społecznego wykluczenia” oraz „społecznego włączenia”. W: J. Grotowska-Leder, K. Faliszek (red.), Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza – uwarunkowania – kierunki działań (s. 17–24). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Grotowska-Leder, J. (2005).Ekskluzja społeczna – aspekty teoretyczne i metodologiczne. W: J. Grotowska-Leder, K. Faliszek (red.), Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza – uwarunkowania – kierunki działań (s. 25–44). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Hull, Z. (2011). Wprowadzenie do filozofii zrównoważonego rozwoju. W: W. Tyburski (red.), Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju (s. 33–83). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Jankowska, R. (2010). „Inny” w społeczeństwie francuskim – refleksje na temat współczesnej imigracji we Francji. W: L. Dziewięcka-Bokum, A. Śledzińska-Simon (red.), Społeczeństwo wobec „Innego”. Kategoria „Innego” w naukach społecznych i życiu publicznym (s. 261– 270). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Karasińska, A. (2017). Od dziś żyjemy na ekologiczny kredyt. Jaką Ziemię zostawimy naszym dzieciom? Pobrane z: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/nauka/1714878,1,od-dzis-zyjemy-na-ekologiczny-kredyt-jaka-ziemie-zostawimy-naszym-dzieciom.read (20.11.2017).
• Karwacki, A. (2005). Pegeerowska i popegeerowska lokalność, Kierunki zmian i wyzwania w kontekście działań inkluzyjnych. W: J. Grotowska-Leder, K. Faliszek (red.), Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza – uwarunkowania – kierunki działań (s. 91–108). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Korbel, J. (2002). Bioregionalizm... czy istnieje?.Miesięcznik Dzikie Życie, 10 (100), Pobrane z: http://dzikiezycie.pl/archiwum/2002/pazdziernik-2002/bioregionalizm-czy-istnieje (20.11.2017).
• Lewowicki, T., Szczurek-Boruta, A., Suchodolska, J. (red.) (2011). Pedagogika międzykulturowa wobec wykluczenia społecznego i edukacyjnego. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Nasz skażony świat, Agora, 48 (1 XII 2013), 76–77.
• Rek, M., Woźniak, W. (2005). Wyrównywanie szans? Reforma polskiego systemu edukacji a realizacja idei inkluzji społecznej. W: J. Grotowska-Leder, K. Faliszek (red.), Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza – uwarunkowania – kierunki działań (s. 137–154). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Sadowski, R.F. (2015). Filozoficzny spór o rolę chrześcijaństwa w kwestii ekologicznej. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego.
• Tyburski, W. (2011). Wprowadzenie. W: W. Tyburski (red.), Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju (s. 7–31). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Tyburski, W. (2013). Dyscypliny humanistyczne i ekologia. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Wawrzyniak, J. (2010). Współczesny emeryt jako „Inny”. Uwarunkowania marginalizacji. W: L. Dziewięcka-Bokum, A. Śledzińska-Simon (red.), Społeczeństwo wobec „Innego”. Kategoria „Innego” w naukach społecznych i życiu publicznym (s. 299–311). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Zaorski-Sikora, Ł. (2005). Mitologia outsidera – awangarda po awangardzie. W: L. Dziewięcka-Bokum, A. Śledzińska-Simon (red.), Społeczeństwo wobec „Innego”. Kategoria „Innego” w naukach społecznych i życiu publicznym(s. 261–270). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Notes

DOI: 10.5604/01.3001.0012.0389 URL: https://sgege.aps.edu.pl/resources/html/article/details?id=173129