Chińska transformacja ustrojowa: socjalizm czy kapitalizm? Tertium datur

Title variants

EN

China’s System Transformation: Socialism or Capitalism? Tertium datur

RU

Китайская трансформация строя: социализм или капитализм? Tertium datur

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor artykułu próbuje odpowiedzieć na pytanie: czy Chiny wciąż jeszcze budują socjalizm, czy też zbudowały już kapitalizm? A może jedno i drugie? Może żaden z tych dwu systemów, gdyż poprzez rynkowe reformy odchodzące od tradycyjnego socjalizmu stworzyły coś odmiennego niż klasyczne typy ustrojów politycznych i społeczno-gospodarczych znane z XX w.? Jedni autorzy orzekli, że w Chinach mamy już od jakiegoś czasu kapitalizm, inni głoszą, iż rozwinął się tam socjalizm, oczywiście z chińską charakterystyką. Udało się wyeliminować niedobory, ale system ekonomiczny jest niezrównoważony, wykazując tym razem nadwyżki. A więc socjalizm, jak głoszą oficjalne władze Chin, czy kapitalizm, jak twierdzi wielu ekonomistów? Tertium non datur? Bynajmniej, gdyż istnieją jeszcze inne możliwości interpretacji ustrojowych, a najbardziej fascynującą spośród nich przynoszą właśnie współczesne Chiny, gdzie dokonuje się swoista wewnętrzna konwergencja. Elementy socjalizmu przenikają się z elementami kapitalizmu i vice versa, tworząc nową, inną jakość. Tertium datur.

EN

The author tries to answer the question: Is China still building socialism or has it already built capitalism? Or maybe both? And maybe none of those two systems as, with the market reforms that deviate from the traditional socialism, it has created something different from the classical types of political and socio-economic regimes known from the 20th century? Some authors have proclaimed that there has been capitalism in China for some time, others claim that socialism has developed there, of course one with a Chinese characteristics. Shortages have been successfully eliminated, but the economic system is unbalanced, showing surpluses this time. So is it socialism, as the official Chinese authorities claim, or capitalism, as asserted by numerous economists? Tertium non datur? Not at all, as there are yet other possibilities of regime interpretations, and the most fascinating one is being offered by the present-day China, where a unique internal convergence has taken place during the last generation. Elements of socialism intermingle with elements of capitalism and vice versa, creating a new, different quality. Tertium datur.

RU

Автор статьи пытается ответить на вопрос: продолжает ли Китай строить социализм или уже построил капитализм? А может быть и то, и другое? А может быть ни одну из этих систем, а через рыночные реформы, несвойственные традиционному социализму, Китай создал свою систему, отличную от классических типов политического строя и общественно-экономических систем ХХ века? Одни авторы заявляют, что в Китае уже некоторое время существует капитализм, другие считают, что там развитый социализм с китайскими чертами. Удалось победить дефицит, но экономическая система неуравновешенна и образует излишки. Итак – социализм, как заявляют официальные власти Китая, или капитализм, как утверждают многие экономисты? Tertium non datur ? И не то и не другое, ведь существуют иные возможности интерпретации строя, а наиболее увлекательную из них предлагает современный Китай, в котором происходит специфическая внутренняя конвергенция. Элементы социализма переплетаются с элементами капитализма и наоборот, создавая новое другое качество. Tertium datur.

Keywords

comparative economics; capitalism; socialism; postsocialist transformation; state; property rights; enterprise; shortage; shortageflation; Kornai; China

• Publisher: Komitet Nauk Ekonomicznych PAN, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Journal: Ekonomista
• Year: 2018
• Issue: 6
• Pages: 633-653

Contributors

References

• Anderson J.L., Accelerating Revolution, „The New Yorker” 8.12.2017.
• Bałtowski M., Ekonomia przyszłości. Wokół nowego pragmatyzmu Grzegorza W. Kołodko, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016.
• Bałtowski M., Evolution of Economics and the New Pragmatism of Grzegorz W. Kolodko, TIGER Working Papers, No. 136, 2017.
• Bałtowski M., Kwiatkowski G., Przedsiębiorstwa państwowe we współczesnej gospodarce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018.
• Bell D.A., The China Model: Political Meritocracy and the Limits of Democracy, Princeton University Press, Princeton, New Jersey 2015.
• Berger R., Chong J.Ch., Ram H., China’s Social Market Economy: The Leverage of Economic Growth, „International Journal of Asian Business and Information Management” 2013, Vol. 4, Issue 1.
• Berthold R., About the 19th National Congress of the CPC, „China Today”, November 2017.
• Block F., The Roles of the State in the Economy, w: The Handbook of Economic Sociology, Princeton University Press, Princeton, New Jersey 1994.
• Bremmer I., The End of the Free Market. Who Wins the War between States and Corporations?, Portfolio, New York 2010.
• Charlesworth H.K., The Economics of Repressed Inflation, Routledge, Abigdon, Oxon 2003.
• Cheremukhin A., Golosov M., Guriev S., Tsyvinski A., The Economy of People’s Republic of China from 1953, NBER Working Paper, No. 21 397, July 2015.
• China’s Private Sector Regains Strength on Optimistic Economic Outlook, „China Daily”, 2.08.2017.
• Chołaj H., Kapitalizm konfucjański. Chińskie reformy ekonomiczne a globalizacja, Poltext, Warszawa 2014.
• Chołaj H., Chiński wariant społecznej gospodarki rynkowej, Wydawnictwo Kto jest Kim, Warszawa 2016.
• Csaba L., Crisis in Economics?, Akadémiai Kiadó, Budapest 2009.
• Dickens Ch., Oliver Twist, Wydawnictwo Zielona Sowa, Warszawa 2005.
• „Emerging Europe”, Poland to Switch from Emerging to Developed Market, 16.10.2017.
• Fisher I., I Discovered the Phillips Curve: ‘A Statistical Relation between Unemployment and Price Changes’, „Journal of Political Economy” 1973, Vol. 81, No. 2.
• Fortune Global 500 (kolejne lata), CNN Money.
• Frydman R., Kolodko G.W., Wellisz S., Stabilization Policies in Poland: A Progress Report, w: Exchange Rate Policies in Developing and Post-Socialist Countries, red. Emil-Maria Claassen, An International Center for Economic Growth Publication, ICS Press, San Francisco 1991.
• Fukuyama F., The End of History, „The National Interest” 1989, Summer.
• Galbraith J.K., The End of Normal: The Great Crisis and the Future of Growth, Simon and Schuster, New York 2014.
• Galbraith J.K., Backwater Economics and New Pragmatism: Institutions and Evolution in the Search for a Sustainable Economics, „TIGER Working Papers Series”, No. 138 (January 2018), Kozminski University, Warsaw 2018.
• Gomułka S., Stabilizacja i wzrost: Polska 1989–2000, w: Polityka finansowa – nierównowaga – stabilizacja (II), red. G.W. Kołodko, Ministerstwo Finansów i Instytut Finansów, Warszawa 1990.
• Haberler G., Stagflation: An Analysis of Its Causes and Cures, American Enterprise Institute for Public Policy Research, No. 329, Washington, DC, 1977.
• Halper S., The Beijing Consensus: How China’s Authoritarian Model Will Dominate the Twenty-First Century, Basic Books, New York 2010.
• Heilbroner R., William M., The Crisis of Vision in Modern Economic Thought, Cambridge University Press, New York 1995.
• Huang Y., Cracking the China Conundrum: Why Conventional Economic Wisdom Is Wrong, Oxford University Press, New York 2017.
• Jacques M., When China Rules the World: The End of the Western World and the Birth of a New Global Order, Penguin Books, New York 2009.
• Kissinger H., On China, Penguin Press, New York 2011.
• Kissinger H., World Order, Penguin Press, New York 2014.
• Kolodko G.W., The Repressed Inflation and Inflationary Overhang under Socialism, „Faculty Working Paper” 10, No. 1228, Bureau of Economic and Business Research, University of Illinois, Urbana-Champaign 1986.
• Kolodko G.W., From Shock to Therapy: The Political Economy of Postsocialist Transformation, Oxford University Press, New York 2000a.
• Kolodko G.W., Post-Communist Transition: The Thorny Road, University of Rochester Press, Rochester, NY, USA, and Woodbridge, Suffolk, UK, 2000b.
• Kolodko G.W., Institutions, Policies and Growth, „Rivista di Politica Economica”, Maggio-Giugno, 2004.
• Kołodko G.W., Wędrujący świat, Prószyński i S-ka, Warszawa 2008.
• Kolodko G.W., Truth, Error and Lies: Politics and Economics in a Volatile World, Columbia University Press, New York 2011.
• Kolodko G.W., Whither the World: Political Economy of the Future, Palgrave Macmillan, New York 2014a.
• Kolodko G.W., The New Pragmatism, or Economics and Policy for the Future, „Acta Oeconomica” 2014b, nr 64(2).
• Kolodko G.W., Will China Save the World?, „Roubini EconoMonitor”, 24.05.2017.
• Kolodko G.W., McMahon W., Stagflation and Shortageflation: A Comparative Approach, „Kyklos” 1987, nr 40(2).
• Kolodko G.W., Nuti M.D., The Polish Alternative. Old Myths, Hard Facts and New Strategies in the Successful Transformation of the Polish Economy, „Research for Action”, 33, United Nations University World Institute for Development Economics Research, WIDER, Helsinki 1997.
• Kornai J., Economics of Shortage, North Holland, Amsterdam 1980.
• Kornai J., Niedobór w gospodarce, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1985.
• Kornai J., The Soft Budget Constraints, „Kyklos” 1986, nr 39(1).
• Kornai J., The Socialist System: The Political Economy of Communism, Princeton University Press, Princeton, New Jersey 1992.
• Kornai J., From Socialism to Capitalism, Central European University Press, Budapest – New York 2008.
• Kornai J., Dynamism, Rivalry, and the Surplus Economy. Two Essays on the Nature of Capitalism, Oxford University Press, Oxford – New York 2014.
• Lardy N.R., Markets Over Mao: The Rise of Private Business in China, Peterson Institute of International Economies, Washington, DC, 2014.
• Lin J.Y., Lessons of China’s Transition from a Planned to a Market Economy, „Distinguished Lectures Series”, No. 16, Leon Kozminski Academy of Entrepreneurship and Management, Warsaw 2004.
• Lin J.Y., Demystifying the Chinese Economy, Cambridge University Press, Cambridge 2012.
• Marks K., Engels F., Manifest Komunistyczny, Jirafa Roja, Warszawa 2011.
• Minxin P., China’s Crony Capitalism: The Dynamics of Regime Decay, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts–London 2016.
• Moody A., Prescient Author Now Rules the Roost, „China Daily”, 17.11.2017.
• Nuti D.M., Hidden and Repressed Inflation in Soviet-Type Economies: Definitions, Measurements and Stabilization, „Contributions to Political Economy” 1986, nr 5.
• Nuti D.M., Kornai: Shortage versus Surplus Economies, „Acta Oeconomica” 2018a, nr 68 (1).
• Nuti D.M., The Rise and Fall of Socialism, DOC-RI, Berlin (forthcoming) 2018b.
• OECD, OECD Economic Surveys: China, Paris 2005.
• Ormerod P., The Death of Economics, John Wiley & Sons, Inc., New York 1997.
• Phelps E.S., Mass Flourishing: How Grassroots Innovation Created Jobs, Challenge, and Change, Princeton University Press, New York 2013.
• Pohorille M., Preferencje konsumentów a postulowany wzorzec spożycia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978.
• Reymont W., Ziemia obiecana, Gebethner i Wolff, Warszawa 1899.
• Ringen S., The Perfect Dictatorship: China in the 21st Century, Hong Kong University Press, Hong Kong 2016.
• Roubini N., Mihm S., Crisis Economics. A Crash Course in the Future of Finance, Penguin Press, New York 2010.
• Shambaugh D., China’s Future, Polity Press, Cambridge, UK–Malden, MD 2016.
• Stiglitz J.E., Making Globalization Work, W.W. Norton & Company, New York–London 2007.
• Tirole J., Economics of the Common Good, Princeton University Press, Princeton, New Jersey 2017.
• Toporowski J., Theories of Financial Disturbance: An Examination of Critical Theories of Finance from Adam Smith to the Present Day, Edward Elgar Publishing, Cheltenham, UK–Northampton, MA, USA 2005.
• Vogel E., Deng Xiaoping and the Transformation of China, The Belknap Press for Harvard University Press, Cambridge, Mass. and London 2013.
• Walicki A., Marxism and the Leap to the Kingdom of Freedom: The Rise and Fall of the Communist Utopia, Stanford University Press, Stanford 1995.
• Walicki A., Od projektu komunistycznego do neoliberalnej utopii, Universitas – Polska Akademia Nauk, Kraków 2013.
• Wheen F., How Mumbo Jumbo Conquered the World: A Short History of Modern Delusions, Public Affairs, New York 2004.
• Wilkin J., Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2016.
• Xi Jinping and His Era, „China Daily”, 11.2017, 18–19.
• Xi Jinping, China’s Socialist Democracy the Most Effective, Xinhua, 18.10.2017.
• Xinzhen L., Setting the Course, „China Today”, November 2017.
• Zhang H., The 19th CPC National Congress Draws Blueprint for National Development, „China Today”, November 2017.