Wina w prawie karnym i prawie deliktów – przyczynek do dyskusji na temat tożsamości pojęcia winy w prawie polskim

• Authors: Zelek Mariusz

Title variants

EN

FAULT (CULPA) IN CRIMINAL AND TORT LAW – A CONTRIBUTION TO THE DISCUSSION ON THE IDENTITY OF FAULT IN POLISH LAW

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wina jest kategorią interdyscyplinarną, występującą m.in. w prawie karnym oraz cywilnym, zarówno materialnym, jak i procesowym. Pomimo niekwestionowanej obecności tego pojęcia w nauce prawa karnego i cywilnego oraz nierzadkim korzystaniem z niego przez ustawodawcę, termin ten nie został zdefiniowany w żadnych przepisach, w doktrynie ujmowany jest natomiast niejednolicie. Choć to samo pojęcie wykorzystywane jest na płaszczyźnie różnych dyscyplin naukowych, nie jest jasne, czy należy je rozumieć tożsamo w każdej z nich. Niniejszy artykuł stanowi próbę przyczynkarskiej analizy zagadnienia tożsamości winy w prawie polskim i koncentruje się na omówieniu podobieństw oraz różnic w podejściu do definiowania tego pojęcia w prawie karnym oraz w ramach przepisów o odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego.

EN

Fault (culpa) seems to be an interdisciplinary category, occurring among others in criminal and civil law, both material and procedural. Despite the undisputed presence of this concept in the science of criminal and civil law and the frequent use of it by the legislator, this term has not been defined in any law. The meaning of fault is not described in a uniform manner by the legal doctrine. Although the same concept is used in different scientific disciplines, it is not clear whether fault should be understood identically in each of them. This article is an attempt at fragmentary analysis of the issue of identity of the term “fault” in Polish law and focuses on discussing the similarities and differences in the approach to defining this concept in criminal law and on the basis of provisions on liability for tort.

Keywords

PL

wina; culpa; prawo karne; delikt; czyn niedozwolony; umyślność; nieumyślność

EN

fault; culpa; criminal law; delict; tort; intent; negligence

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Acta Iuris Stetinensis
• Year: 2019
• Issue: 26
• Pages: 109-126

Contributors

author

Zelek Mariusz

• Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Buchała K., Zoll A., Polskie prawo karne, Warszawa 1997.
• M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1994.
• Dąbrowa J., Wina jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej, Wrocław 1968.
• Dereń E., Polański E., Wielki słownik języka polskiego, Kraków 2009.
• Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2017.
• Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2018.
• Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353–534), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018.
• Kodeks cywilny. T. I. Komentarz. Art. 1–449(10), red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2018.
• Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Cześć I. Komentarz do art. 1–52, red. A. Zoll, W. Wróbel, Warszawa 2016.
• Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2019.
• Kodeks karny. Komentarz, red. R. Stefański, Legalis 2018.
• Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Lex 2018.
• Kondek J.M., Bezprawność jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej, Warszawa 2013.
• Kosik J., Zasady odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszów, Wrocław 1961.
• Kuźmicka-Sulikowska J., Zasady odpowiedzialności deliktowej w świetle nowych tendencji w ustawodawstwie polskim, Warszawa 2011.
• Lewaszkiewicz B., Zakres niedbalstwa jako podstawy odpowiedzialności cywilnej, „Nowe Prawo” 1956, nr 3.
• Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Problem definicji winy jako podstawy odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego” 1959, seria I, z. 14. Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Wina jako podstawa odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 1969, t. II.
• Patryas W., Interpretacja karnistyczna. Studium metodologiczne, Poznań 1988.
• Rejman G., Teorie i formy winy w prawie karnym, Warszawa 1980.
• Sośniak M., Bezprawność zachowania jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej za czyny niedozwolone, Kraków 1959.
• Sośniak M., Należyta staranność, Katowice 1980.
• Strugała R., Dobra i interesy chronione w strukturze czynu niedozwolonego, Warszawa 2019.
• System Prawa Karnego, t. 3, Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, red. R. Dębski, Warszawa 2017.
• System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2018.
• Wasilkowski J., Materiały dyskusyjne do projektu kodeksu cywilnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Warszawa 1955.

Identifiers

DOI

10.18276/ais.2019.26-08