Celowość budowy głębokowodnego portu morskiego na środkowym Pomorzu Studium wstępne

• Authors: Wójcicki Tadeusz

Title variants

EN

The advisability of building the deepwater seaport in Central Pomerania Preliminary study

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Główne porty w Polsce są położone niefortunnie, wyłącznie przy zachodnim albo wschodnim krańcu polskiego wybrzeża Bałtyku, czyli przy ujściu Odry albo w rejonie ujścia Wisły do morza, i są odległe od siebie o ok. 280–290 km w linii prostej. Warto zatem rozważyć zasadność budowy czwartego portu głębokowodnego, położonego mniej więcej pośrodku między nimi, a więc gdzieś na środkowym Pomorzu, najlepiej na odcinku wybrzeża między głównymi miastami tej części Pomorza, między Kołobrzegiem a Koszalinem. W tym celu w niniejszym opracowaniu przeanalizowano uwarunkowania planistyczne, transportowe, przyrodnicze i hydrograficzne, przedstawiono argumenty za i przeciw takiej inwestycji, a w końcu – po stwierdzeniu celowości inwestycji – podano orientacyjne miejsca lokalizacji inwestycji, oceniono je w sposób wielokryterialny i wskazano lokalizację optymalną. Z wykonanej analizy SWOT wynika, że pozytywne aspekty budowy nowego portu zdecydowanie przeważają nad negatywami, wobec czego wstępnie przyjęto, że realizacja inwestycji jest celowa, przy czym zastrzeżono się, że wnioski te odnoszą się wyłącznie do założonego scenariusza dalszego szybkiego rozwoju gospodarki morskiej w Polsce. Przyjmując celowość budowy nowego portu morskiego jako założenie wstępne, określono generalny program inwestycji, przewidując powstanie w okresie docelowym w ramach portu dwóch baz kontenerowych, po jednym terminalu gazowym i naftowym, a także bazy promowej oraz nabrzeża dla statków pasażerskich. Oznacza to, że po zakończeniu takiej inwestycji teren portu zajmowałby ok. 6 km2 powierzchni, w tym ok. 3 km2 powierzchni przypadałoby na baseny portowe wraz z obrotnicami, a ok. 2 km2 na sztuczny półwysep z nabrzeżami, składowiskami, drogami i bocznicami kolejowymi. Określono wstępnie następujące warianty ogólnych lokalizacji analizowanego przedsięwzięcia: „Kołobrzeg”, „Pleśna”, „Gąski”, „Mielenko” oraz „Jezioro Jamno”, a następnie zebrano podstawowe dane charakteryzujące każdy wariant pod względem hydrologicznym, technicznym, ekonomicznym i środowiskowym. W rezultacie wykonanej analizy wielokryterialnej okazało się, że zdecydowanie najlepszą lokalizacją portu morskiego będzie wariant 5. „Jezioro Jamno”, a pod uwagę można również brać drugą w kolejności najlepszą lokalizację, tj. wariant 4. „Mielenko”. Oba te warianty wzmacniają funkcję osadniczą miasta Koszalin, co jest w pełni zgodne z planem wojewódzkim – planowany biegun wzrostu w Koszalinie.

EN

The main seaports in Poland have unfortunate locations, only at the western or eastern end of the Polish Baltic coast, i.e. at the Odra river mouth or at the Vistula river mouth (estuary) and the distance between them is 280 – 290 km (in a straight line). Therefore, the construction of a fourth deepwater port is worth considering. It should be located roughly in the middle, somewhere in central Pomerania. The preferred location is on the coastal section between the major cities of that part of Pomerania, i.e. Kołobrzeg and Koszalin. The article presents an analysis of, transport, natural and hydrographic con-ditions. The arguments for and against such an investment are presented. Finally – after determining the advisability of the investment – investment locations are indicated (assessed using a multi-criteria approach) and the optimal location is chosen. The SWOT analysis shows that the positive aspects of building a new port definitely outweigh the negatives, so it was initially assumed that realizing the project is reasonable. However, these conclusions are only applicable in the assumed scenario of the further rapid development of the maritime economy in Poland. Under the preliminary assumption of the advisability of building a new seaport, the general investment program was defined. Two container bases are planned to be built within the port in the target period – one gas and one oil terminal, as well as a ferry base and quay for passenger ships. This means that after the completion of the project, the port area would cover about 6 km2, including about 3 km2 of port basins (including turntables), and ca. 2 km2 of an artificial peninsula with quays, storage yards, roads and railway sidings. The following locations for the analysed project were initially defined: “Kołobrzeg”, “Pleśna”, “Gąski”, “Mielenko” and “Jamno Lake”. Next, basic data were collected characterising each variant hydrological, technical, economic and environmental terms. As a result of the multi-criteria analysis, the 5th variant – „Jamno Lake” was identified as by far the best location for the seaport. The second best location, i.e. the 4th variant – “Mielenko”, may also be taken into account. Both of these options strengthen the settlement function of the city of Koszalin, which is in line with the regional spatial development plan’s provisions concerning the planned growth pole in Koszalin.

Keywords

PL

transport wodny; budowa portów morskich; optymalizacja lokalizacji inwestycji transportowych; studia wykonalności; hydrologia; ochrona środowiska

EN

water transportation; construction of seaports; optimisation of the location of transport investments; feasibility studies; hydrology; environmental protection

• Publisher: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
• Journal: MAZOWSZE Studia Regionalne
• Year: 2020
• Issue: 34
• Pages: 11-30

Dates

published

2020

Contributors

author

Wójcicki Tadeusz

• Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie

References

• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Kołobrzeg (tekst ujednolicony), 2018, Urząd Miasta Kołobrzeg, Wydział Urbanistyki i Architektury.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ustronie Morskie, 2018, Wójt Gminy Ustronie Morskie.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Będzino (jednolity tekst), 2016, Wójt Gminy Będzino.
• Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Mielno, 2010, Wójt Gminy Mielno.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Koszalina ze zmianami, 2014, Miasto Koszalin.
• Stadia i skład dokumentacji projektowej dla dróg i mostów w fazie przygotowania zadań. Załącznik do zarządzenia nr 17 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 11.05.2009 r.
• Ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 r. o inwestycjach w zakresie budowy portów zewnętrznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1924).
• Uchwała RM w sprawie przyjęcia Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (M.P. z 2012 r. poz. 252).
• Uchwała Nr LXV/530/10 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dn. 19.10.2010 r.
• https://biznes.trojmiasto.pl/Urzad-Morski-zmodernizuje-tor-wodny-do-Portu-Polnocnego-n129277.html
• http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Port_morski_Ko%C5%82obrzeg
• http://rbgp.pl/pzpwz-wiecej-informacji/
• http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/7,35612,24388285,czwarte-miejsce-na-baltyku-poznalismy-wyniki-portu-gdansk-za.html
• https://www.energetyka24.com/glebokosc-sporu-czyli-dwa-slowa-o-gazoporcie
• http://www.eswinoujscie.pl/2017/06/14/zobacz-moze-wygladac-terminal-kontenerowy-porcie-zewnetrznym-swinoujsciu/
• https://www.portalmorski.pl/porty-logistyka/38509-gdynia-glebokowodna-czyli-lepiej-pozno-niz-wcale
• https://www.portalmorski.pl/porty-logistyka/42174-mgmizs-planowany-terminal-kontenerowy-w-swinoujsciu-przeladuje-rocznie-1-5-mln-teu
• http://www.portgdansk.pl/zegluga/warunki-hydrograficzne
• http://www.port.szczecin.pl/pl/spolka/strategia-i-rozw%C3%B3j/rozw%C3%B3j/125m-dla-szczecina/
• https://www.rynekinfrastruktury.pl/wiadomosci/porty/port-gdansk-w-2019-r-zanotowal-wzrost-o-64-proc-rok-do-roku-70561.html
• https://www.wnp.pl/energetyka/zapadla-ostateczna-decyzja-ws-budowy-elektrowni-atomowej-w-gaskach,278055_1_0_0.html [wszystkie strony internetowe dostępne w maju 2020].

Identifiers

DOI

10.21858/msr.34.01