Żałoba i rewolucja. Refleksje heglowskie

• Authors: Wójcik Bartosz

Title variants

EN

Mourning and Revolution Hegelian Reflections

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article takes up a problem of a complex relationship between Hegel and the French Revolution, of which the philosopher was both a great enthusiast and a brilliant critic. The point of departure for the analysis is a critical reading of the traditional interpretations of Hegel’s relation to the Revolution (J. Ritter and J. Habermas), which enables the author to develop a “speculative interpretation of the Revolution” on the basis of Phenomenology of Spirit. The key to the understanding of the dynamics of the Enlightenment, which found its culmination in the Revolution, is the inner dialectic of knowledge and faith which constitutes this epoch. The ideas of the Enlightenment become undermined by the opposition between the German (reformation) process of working through the relation between faith and knowledge and the French (revolutionary) repression of its mutual relationship. This paradox recognized by Hegel (in R. Comay’s interpretation) leads the philosopher to formulate a dialectic position: revolution with reformation would be the work of mourning (the process of working through) on this lost object (the world of faith), whereas revolution without reformation would remain only futile melancholy of terror, compensating for the lack of reformation. The paradoxical lesson for the present times (inspired by S. Žižek’s reading) which arises from Hegel’s interpretation is the following: cultural revolution (revolution in thinking itself, in utopian dreams) is the condition of possibility of the success of social revolution.

Keywords

EN

Hegel; revolution; Jacobins; terror; dialectic

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Śląskie Studia Polonistyczne
• Year: 2015
• Issue: 2(7)
• Pages: 131-154

Contributors

author

Wójcik Bartosz

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Avineri Shlomo. 2009. Hegla teoria nowoczesnego państwa, pł. Tomasz Rosiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Habermas Jurgen.1983. Heglowska krytyka Rewolucji Francuskiej. W Teoria i praktyka, pł. Małgorzata Łukasiewicz, Zdzisław Krasnodębski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Haym Rudolf. 1962. Hegel Und Seine Zeit. Hildesheim: Georg Olms.
• Hegel Georg Wilhelm Friedrich. 1958. Wykłady z filozofii dziejów. T. 2, pł. Janusz Grabowski, Adam Landman. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Hegel Georg Wilhelm Friedrich. 1969. Zasady filozofii prawa, pł. Adam Landman. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Hegel Georg Wilhelm Friedrich. 1990. Encyklopedia nauk filozoficznych, pł. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Hegel Georg Wilhelm Friedrich. 2002. Fenomenologia ducha, pł. Światłosław Florian Nowicki. Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Hobsbawm Eric. 2013. Wiek rewolucji. 1789–1848, pł. Marcin Starnawski, Katarzyna Gawlicz. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Horkheimer Max, Adorno Theodor w. 2010. Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, pł. Małgorzata Łukasiewicz. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Kant Immanuel. 2003. Spór fakultetów, pł. Mirosław Żelazny. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Kojève Alexandre. 1999. Wstęp do wykładów o Heglu. pł. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: Aletheia.
• Kwietniewska Małgorzata. 2013. Jean-Luc Nancy. Dekonstrukcja wobec tradycji. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Lukács György. 1980. Młody Hegel. O powiązaniach dialektyki z ekonomią, pł. Marek J. Siemek. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Marks Karol, Engels Friedrich. 1961. Święta rodzina, pł. Tadeusz Kroński, Salomon Filmus. W Karol Marks, Friedrich Engels Dzieła. T. 2. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Pańków Marcin. 2012. O ontologicznej formie intersubiektywności. Kilka ustaleń w oparciu o Schillera i Hegla oraz rzut oka na dziś. W Intersubiektywność, red. Piotr Makowski. Kraków: Universitas.
• Rcomay Rebecca. 2011. Mourning Sickness. Hegel and the French Revolution. Stanford University Press.
• Ritter Joachim. 1982. Hegel and the French Revolution. Essays on the Philosophy of Right. Transl. with an introduction R.D. Winfield. Cambridge, Mass.–London: AP Hit Press Classic.
• Žižek Slavoj. 2008. Rewolucyjny terror od Robespierre’a do Mao. W W obronie przegranych spraw, pł. Julian Kutyła. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Žižek Slavoj. 2012. Less Than Nothing. Hegel and the Shadow of Dialectical Materialism. London–New York: Verso.

Identifiers

ISSN

2084-0772