Kształtowanie i prace parlamentu łotewskiego w okresie zrywu niepodległościowego

• Authors: Paluszyński Tomasz

Title variants

EN

The formation and works of the Latvian Parliament during the struggle for the state’s independence

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

In Latvia, the process of creating the legislative power had been complex. It differed significantly from Poland, where the Sejm was appointed promptly and peacefully — it comprised representatives of most political parties and was acknowledged by majority of the society and contested only by the Bolsheviks. In Latvia it was contrary — a number of competing legislative organs was created. They multiplied in subsequent regions of the country as well as in time, in subsequent elections. The organ ultimately established, although accepted by the majority, neither adequately represented nor was fully accepted by supporters of the forces which lost the rivalry — the German gentry and communists.

Keywords

EN

Latvian parliament; creation of the Latvian state; struggle for Latvia’s independence; Latvian political life during the formation of the Latvian state

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2019
• Issue: 1(150)
• Pages: 177–210

Contributors

author

Paluszyński Tomasz

• Dr, badacz niezależny, [e-mail], https://orcid.org/0000-0003-0038-9653

References

• „Gazeta Poranna”, 19 IV 1920.
• „Gazeta Warszawska”, 31 III 1920, 4 V 1920, 7 VII 1920.
• „Kurier Poranny”, 20 IV 1920, 5 V 1920.
• „Przegląd Wieczorny”, 9 II 1920.
• „Robotnik”, 14 II 1920, 21 III 1920.
• „Rzeczpospolita”, 2 VII 1920.
• „Wilenskij Kurier”, 19 X 1919.
• Anderson E., Die baltische Frage und internationale Politik der Allierten und assozerten Mächte 1918–1921, [w:] Von den baltischen Provinzen zu den baltischen Staaten. Beitrage zur Entstehungsgeschichte des Republiken Estland und Lettland 1918–1920, red. J. von Hehn, H. von Rimscha, H. Weiss, Bd. 2, J.G. Herder-Institut, Marburg–Lahn 1977.
• Bērziņš J., Latvijas deputātu darbība krievijas ii valsts domē (1907. gada 20. februāris–3. jūnijs), „Latvijas Vēstures Institūta Žurnāls” 2012, t. 1.
• Bilmanis A., A History of Latvia, Princeton, New Jersey 1951.
• Cisek J., Sąsiedzi wobec wojny 1920 roku. Wybór dokumentów, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1990.
• Cygański M., Dubicki T., Niemcy wschodniobałtyccy w Estonii na Łotwie i Litwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004.
• Czlieny Gosudarstwiennoj Dumy (portiety i biografii). Czietwiortyj sozyw 1912–1917, wybór M.M. Bonowicz, T-wa I.D. Sitina, Moskwa 1913.
• Dąbrowski J., Wielka wojna 1914–1918, Trzaska, Evert, Machalski, Warszawa 1937.
• Deruga A., Litwa w pierwszych latach po rewolucji październikowej, „Kwartalnik Historyczny” 1967, nr 3.
• Drizul A., W.I. Lenin i riewolucionnaja Latvia, „Zinatne”, Riga 1970.
• Dybaś B., Na obrzeżach Rzeczypospolitej. Sejmik piltyński w latach 1617–1717, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2004.
• Ezergailis A., The Revolution in Latvia, Boulder: East European Quarterly, New York–London 1974.
• Gosudarstwiennaja Duma pierwowo prizywa. Portriety, kratkije biografii i charakteristiki dieputatow, red. Towariszczestwo Tipografii A.I. Mamontowa, Moskwa 1906.
• Grażdanskaja wojna i wojenna interwencija w SSSR. Encikłopedija, red. S. Hromow, Sowietskaja Encikłopedija, Moskwa 1987.
• Istorija Latvijskoj SSR. Sokrascennyj kurs, red. A. Drizul, „Zinatne”, Ryga 1971.
• Istorija Latvijskoj SSR, t. II, S 1861 po mart 1917, red. J.I. Krastyn, Akademiâ Nauk Latvijskoj SSR, Riga 1954.
• Kamiński S., Wyparcie wojsk niemieckich z Estonii i Łotwy w latach 1918–1919, „Zapiski Historyczne” 1978, t. XLIII, z. 1.
• Karjachjarn T., Sowiet Ministrow carskoj Rosji o pribaltijskim ziemstvie w 1916 g., [w:] Germania i Pribaltika. Mieżwiedomstwiennyj sbornik naucznych trudow, red. P.J. Krupnikow, L. Perkone, Latvijskij Gosudarstwiennyj Uniwiersitet im. P. Stučki, Riga 1980.
• Kiewisz L., Sprawy łotewskie w bałtyckiej polityce Niemiec 1914–1919, Instytut Zachodni w Poznaniu, Poznań 1970.
• Kostrzak J., Narodziny ogólnoinflanckich zgromadzeń stanowych od XIII do połowy XV wieku, PWN – Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, R. 81, z. 1, Warszawa–Toruń 1985.
• Lenin W.I., Dzieła wszystkie, t. 35, Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza”, Warszawa 1987.
• Lewandowski J., Historia Estonii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków 2002.
• Łossowski P., Kwestia narodowa w rewolucji i wojnie domowej w Rosji (1917–1920), „Kwartalnik Historyczny” 1967, t. 3.
• Łossowski P., Między wojną a pokojem. Niemieckie zamysły wojenne na wschodzie w obliczu traktatu wersalskiego. Marzec–kwiecień 1919, Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza”, Warszawa 1976.
• Łossowski P., Strzelcy łotewscy w rewolucji i wojnie domowej w Rosji (1917–1920), „Studia z Dziejów ZSRR i Europy Środkowej” 1967, t. III.
• Machalski T., Wyzwolenie państw bałtyckich: Finlandii, Estonii i Łotwy, „Bellona” 1938, t. 30, z. 3.
• Manteuffel G., Zarysy z dziejów krain dawnych inflanckich czyli Inflant właściwych (tak szwedzkich jako i polskich), Estonii z Ozylią, Kurlandii i Ziemi Piltyńskiej, wstęp, red. i oprac. K. Zajas, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2007.
• Obzor diejateielnosti Gosudarstwiennoj Dumy trietiego sozywa, czast 1: Obszczie swiedienija, Sostawlien Kancelariej Dumy, Gosudarstwiennaja Tipografia, Sankt-Petersburg 1912.
• Ochmański J., Wybory do rad na Litwie radzieckiej w 1919 roku, „Zeszyty Naukowe UAM. Historia” 1968, nr 9.
• Pajewski J., „Mitteleuropa”. Studia z dziejów imperializmu niemieckiego w dobie I wojny światowej, Instytut Zachodni w Poznaniu, Poznań 1959.
• Paluszyński T., Czy Rosja uczestniczyła w pierwszym rozbiorze Polski, czyli co zaborcy zabrali Polsce w trzech rozbiorach? Nowe określenie obszarów rozbiorowych Polski w kontekście analizy przynależności i tożsamości państwowej Księstw Inflanckiego i Kurlandzkiego, prawnopaństwowego stosunku Polski i Litwy oraz podmiotowości przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Rys, Poznań 2012.
• Paluszyński T., Mankamenty demokracji, Wydawnictwo Rys, Poznań 2016.
• Paluszyński T., Walka o niepodległość Estonii 1914–1920, Oficyna Wydawnicza Wyższej Szkoły Języków Obcych, Poznań 2007.
• Paluszyński T., Walka o niepodległość Łotwy 1914–1921, Dom Wydawniczy Bellona, Poznań 1999.
• Papers relating to the foreign relations of the United States, 1918, Russia, t. II, ed.: Joseph V. Fuller, gen. ed,: Tyler Dennett. United States Government Printing Office, Washignton 1932.
• Pipes R., Rewolucja rosyjska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• Riewolucionnyje latyszskije strielki (1917–1920), red. A. Drizul, J.I Krastyn, „Zinatne”, Riga 1980.
• Rimscha H. von, Die Episode Niedra, [w:] Von den baltiaschen Provinzen zu den baltischen Staaten. Beitrage zur Entstehungsgeschichte der Republiken Estland und Lettland 1918–1920, red. J. von Hehn, H. von Rimscha, H. Weiss, J.G. Herder-Institut, Marburg–Lahn 1977.
• Rok siedemnasty w Piotrogrodzie. Październikowe powstanie zbrojne, red. S. Wałk i in., Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1977.
• Schramm T., Francuskie misje wojskowe w państwach Europy Środkowej 1919–1938, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 1989.
• Skrzypek A., Związek Bałtycki. Litwa, Łotwa, Estonia i Finlandia w polityce Polski i ZSRR w latach 1919–1925, Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza”, Warszawa 1972.
• Socialisticzeskaja Sovetskaja Riespublika Latvii w 1919 g. i inostrannaja interwencija, t. 2, „Zinatne”, Riga 1960.
• Srokowski S., Na wschodnim brzegu Bałtyku. Kartki z podróży, Drukarnia Poznańska, Poznań 1927.
• Wasilewski L., Litwa. i Białoruś. Zarys historyczno-polityczny stosunków narodowościowych, wyd. J. Mortkowicz, Warszawa–Kraków 1925.
• Wielhorski W., Polska a Litwa. Stosunki wzajemne w biegu dziejów, The Polish Research Centre, Londyn 1947.
• Wielka powszechna encyklopedia ilustrowana, t. 29–30, nakład S. Sikorskiego, Warszawa 1891.
• Wojna R., Z pierwszego okresu rewolucji i wojny domowej w Rosji (marzec 1917–marzec 1918), „Studia z Dziejów ZSRR i Europy Środkowej” 1967, t. III.
• Wojna R., Z drugiego okresu wojny domowej w Rosji (III–XI 1918), „Studia z Dziejów ZSRR i Europy Środkowej” 1970, t. VI.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2019.09