Jaźń w perspektywie biologicznej

• Authors: Yi Zheng , Gonzalo Munévar

Title variants

EN

Understanding the Self Biologically

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W Pamięci absolutnej bohater odkrywa, że jego jaźń dobrego faceta to tylko wszczepione wspomnienia. Jego ciało było kiedyś zajmowane przez inną, bezwzględną jaźń, której powrotu chcą jego sprzymierzeńcy. Tę fantastykę uwiarygodnia nieco tradycyjna koncepcja jaźni jako kolekcji doświadczeń przechowywanych w pamięci — cechującej się jednością, świadomej jaźni, która powoduje, że odczuwamy nasze doświadczenia jako własne. Świetna fantastyka naukowa, kiepska neuronauka. W mózgu nie istnieje żadna centralna struktura, która odpowiadałaby takiej jaźni, a niektórzy naukowcy doszli do wniosku, że jaźń jest iluzją. Pogląd, że jaźń oznakowuje nasze doświadczenia jako nasze własne, wydaje się błędny. A idea, że jaźń to kolekcja zapamiętanych doświadczeń, okazuje się fałszywa. W zamian przedstawiamy rewolucyjną biologiczną koncepcję jaźni: mózg ewoluował tak, aby utworzyć jaźń, która przeważnie jest nieświadoma i rozproszona. Nasza koncepcja likwiduje paradoksy, wyjaśnia wszystkie na pozór sprzeczne wyniki eksperymentów i otwiera nowe możliwości badawcze w neuronaukach.

EN

In Total Recall the hero discovers that his good-guy self is just implanted memories. His body used to be occupied by another, vicious self, whose allies want back. This fantasy gains some plausibility from the traditional conception of the self as a collection of experiences kept in memory — a unified conscious self that makes our experiences feel ours. Great fiction, bad neuroscience. There is no central brain structure that corresponds to that self, and some scientists have concluded that the self is an illusion. The notion that the self tags our experiences as ours seems to be wrong. And the idea that the self is a collection of remembered experiences turns out to be false. We propose instead a revolutionary biological conception of the self: The brain has evolved to constitute a self that is mostly unconscious and distributive, which does away with the paradoxes, explains all the seemingly contradictory experimental results, and opens up new avenues of research in neuroscience.

Keywords

PL

jaźń; ewolucja; neuronauki; rozproszone funkcje mózgu; obrazowanie mózgu

EN

self; evolution; neuroscience; distributed brain functions; brain-imaging

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
• Journal: Filozoficzne Aspekty Genezy
• Year: 2014
• Volume: 11
• Pages: 153-160

Contributors

author

Yi Zheng

• State University of New York at Stony Brook

author

Gonzalo Munévar

• Lawrence Technological University

References

• Philip K. DICK, „We Can Remember It for You Wholesale”, w: Philip K. DICK, The Collected Short Stories of Philip K. Dick, Vol. 2: We Can Remember It for You Wholesale, Carol Publishing Group, New York, 1990, s. 35-52.
• Philip K. DICK, „Przypomnimy to panu hurtowo”, w: Philip K. DICK, Przypomnimy to panu hurtowo. Opowiadania zebrane, t. 2, przeł. Magdalena Gawlik, Nowa Fantastyka, Prószyński i S-ka, Warszawa 1998, s. 43-63.
• Philip K. DICK, Impostor — test na człowieczeństwo, przeł. Magdalena Gawlik, Fantastyka, Prószyński i S-ka, Warszawa 2002.
• Piers ANTHONY, Total Recall, William Morrow & Co., New York 1989.
• Piers ANTHONY, Pamięć absolutna, przeł. Andrzej Kaniewski, Atlantis, Warszawa 1990.
• Stanley B. KLEIN, „The Self and Science: Is It Time for a New Approach to the Study of Human Experience?”, Current Directions in Psychological Science 2012, vol. 21, no. 4, s. 253-257.
• C. Neil MACRAE, Todd F. HEATHERTON, and William M. KELLEY, „A Self Less Ordinary: The Medial Prefrontal Cortex and You”, w: Michael S. GAZZANIGA (ed.), The Cognitive Neurosciences III, A Bradford Book, MIT Press, Cambridge, Massachusetts — London 2004, s. 1067-1075.
• David J. TURK, Todd F. HEATHERTON, William M. KELLEY, Margaret G. FUNNELL, Michael S. GAZZANIGA and C. Neil MACRAE, „Mike Or Me? Self-recognition in a Split-Brain Patient”, Nature Neuroscience 2002, vol. 5, no. 9, s. 841-842.
• Rodolfo R. LLINÁS, Ja z wiru. Od neuronów do selfu, przeł. Jan J. Trąbka i Piotr K. Walecki, [b.w.], Kraków 2008.
• Rodolfo R. LLINÁS, „Ja z wiru”, przeł. Anna Binder i Marek Binder, w: Andrzej KLAWITER (red.), Formy aktywności umysłu. Ujęcia kognitywistyczne. Tom 1. Emocje, percepcja, świadomość, Nowe Tendencje w Psychologii, t. 13, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2008, s. 364-384.
• Francis CRICK i Christof KOCH, „Rama teoretyczna dla świadomości”, przeł. Anna Binder i Marek Binder, w: Andrzej KLAWITER (red.), Formy aktywności umysłu. Ujęcia kognitywistyczne. Tom 1. Emocje, percepcja, świadomość, Nowe Tendencje w Psychologii, t. 13, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, s. 302-323.
• Ilan I. GOLDBERG, Michal HAREL, and Rafael MALACH, „When the Brain Loses Its Self: Prefrontal Inactivation during Sensorimotor Processing”, Neuron 2006, vol. 50, no. 2, s. 329-339, doi: 10.1016/j.neuron.2006.03.015.
• Stanley B. KLEIN, „The Cognitive Neuroscience of Knowing One’s Self”, w: Michael S. GAZZANIGA (ed.), The Cognitive Neurosciences III, A Bradford Book, MIT Press, Cambridge, Massachusetts — London 2004, s. 1077-1089.
• Gonzalo MUNÉVAR, „A Darwinian Account of Self and Free Will”, w: Martin BRINKWORTH and Friedel WEINERT (eds.), Evolution 2.0: Implications of Darwinism in Philosophy and the Social and Natural Sciences, The Frontiers Collection, Springer Verlag, Heidelberg — Dordrecht — London — New York 2012, s. 43-63.
• Francis CRICK, Zdumiewająca hipoteza, czyli nauka w poszukiwaniu duszy, przeł. Barbara Chacińska-Abrahamowicz i Michał Abrahamowicz, Na Ścieżkach Nauki, Prószyński i S-ka, Warszawa 1997.
• Oliver BAUMANN and Jason B. MATTINGLEY, „Medial Parietal Cortex Encodes Perceived Heading Direction in Humans”, The Journal of Neuroscience 2010, vol. 30, no. 39, s. 12897-12901, doi: 10.1523/JNEUROSCI.3077-10.2010.