Tabu – wartość czy antywartość, czyli o pojęciu tabu we współczesnych polskich tygodnikach opinii

• Authors: Polkowska Laura

Title variants

EN

Taboo – value or antivalue? Taboo in contemporary Polish weekly magazines

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł został poświęcony pojęciu tabu występującemu we współczesnej publicystyce i prezentuje wyniki analizy przypisywanych mu znaczeń i kontekstów, w których się pojawia. Dobór prasy umożliwił zwrócenie szczególnej uwagi na różnice w postrzeganiu tabu przez konserwatystów oraz liberałów. W tygodnikach „Newsweek” i „Polityka” stanowi ono jedną z czołowych wartości negatywnych, natomiast ocena tabu w „Do Rzeczy” i „wSieci” jest uzależniona od sfery odniesienia.

EN

This paper aims at analyzing the notion of taboo in Polish weekly magazines. It discusses the lexical meaning of the word and linguistic contexts in which it usually appears. The Author looks at the differences in which conservative and liberal weeklies view the notion of taboo. The paper argues that “Newsweek” and “Polityka” use taboo as one of the most crucial antivalues, while right-wing oriented “Do Rzeczy” and “wSieci” assessments of taboo depends on the point of reference.

Keywords

PL

tabu; wartość; antywartość; tygodniki opinii; semantyka; aksjologia

EN

taboo; value; antivalue; weekly magazines; semantics; axiology

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
• Journal: Studia Medioznawcze
• Year: 2017
• Issue: 3 (70)
• Pages: 117-129

Contributors

author

Polkowska Laura

• Wydział Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Bartmiński J., O profilowaniu i profilach raz jeszcze [w:] O definicjach i definiowaniu, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin, 269−275.
• Burszta W., Wojny kulturowe jako fenomen antropologiczny, „Kultura Współczesna” 2013, nr 5, s. 1−14.
• Cegieła A., Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa, Warszawa 2014.
• Dąbrowska A., Eufemizmy współczesnego języka polskiego, Wrocław 1993.
• Dąbrowska A., Wstęp, „Język a Kultura” 2009, t. 21: Tabu w języku i kulturze, s. 7−11.
• Encyklopedia wiedzy o języku polskim, red. S. Urbańczyk, Wrocław 1978.
• Fras J., Mediatyzacja komunikacji publicznej a przekraczanie tabu językowego, „Język a Kultura” 2009, t. 21:
• Tabu w języku i kulturze, s. 317−326.
• Frazer J.G., Złota gałąź. Studia z magii i religii, Warszawa 2002.
• Freud Z., Totem i tabu, Warszawa 1993.
• Kaczor M., Tabu a estetyka językowa, „Język Polski” 2003, nr 1, s. 46−49.
• Karwat M., O złośliwej dyskredytacji. Manipulowanie wizerunkiem przeciwnika, Warszawa 2007.
• Klementewicz T., Poradnik manipulatora: środki językowe, „Edukacja Polityczna” 1982, nr 1, s. 247–260.
• Kołakowski L., Moje słuszne poglądy na wszystko, Kraków 1999.
• Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury, Lublin 1997.
• Krawczyk-Tyrpa A., Tabu w dialektach polskich, Bydgoszcz 2001.
• Leszczyński Z., Szkice o tabu językowym, Lublin 1988.
• Maliszewski B., Co się kryje pod tym słowem? Analiza znaczeń wyrazu tabu i jego kolokacji (na materiale Narodowego Korpusu Języka Polskiego) [w:] Tabu w procesie globalizacji kultury, red. A. Małyska, K. Sobstyl, Lublin 2016, s. 57−73.
• Małyska A., Tabu a poprawność polityczna w dobie globalizacji [w:] Tabu w procesie globalizacji kultury, red. A. Małyska, K. Sobstyl, Lublin 2016, s. 77−91.
• Małyska A., „Od bratniej pomocy do walki z terroryzmem” − przemiany tabu w języku polityki w powojennej prasie polskiej, „Język a Kultura” 2009, t. 21: Tabu w języku i kulturze, s. 93−103.
• Muecke D.S., Ironia: Podstawowe kwalifikacje, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 1, s. 243–267.
• Paduczewa J., Presupozycje a inne typy informacji zdaniowej nie wyrażonej explicite, „Przegląd Humanistyczny” 1987, z. 6, s. 93–109.
• Pałuszyńska E., Łamanie tabu w dyskursie publicznym [w:] Tabu w procesie globalizacji kultury, red. A. Małyska, K. Sobstyl, Lublin 2016, s. 115−127.
• Reber A.S., Reber E.S., Słownik psychologii, Warszawa 2015.
• Tyrpa A., Losy słowa tabu w Polsce (od encyklopedii Orgelbranda do prasy popularnej), „Język a Kultura” 2009, t. 21: Tabu w języku i kulturze, s. 13−22.
• Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Warszawa 2003.
• Wasilewski J.S., Tabu, Warszawa 2010.
• Widłak S., Zjawisko tabu językowego, „Lud” 1968, nr 52, s. 7−23.