THE KHARKOV ELECTROMECHANICAL PLANT CONTRIBUTION TO THE SOVIET MILITARY SUBMARINE FLEET FORMATION IN THE 1920-1941

• Authors: Annenkov Igor

Title variants

PL

UDZIAŁ CHARKOWSKIEJ WYTWÓRNI ELEKTROMECHANICZNEJ W TWORZENIU RADZIECKIEJ WOJENNEJ FLOTY PODWODNEJ W LATACH 1920–1941

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This article treats the subject of the Kharkov Electromechanical Plant contribution to the modern submarine fleet formation by the Soviet Union during 1920-1941 for the first time. It was established that during this period the enterprise role developed from an aux-iliary plant to the USSR leading scientific and production organization in the sphere of sub-marines power electrical equipment systems development and manufacture. It was determined that the decisive factor in the KhEMZ growth contribution to the Soviet Navy submarine forces strengthen programs was the development of the factory’s structures for the profile products creating processes scientific support. At the same time, it was revealed that on the whole the enterprise scientific and technical potential in the interwar period was used inefficiently, as a result of which since 1934 none of the programs to create a modern submarine fleet was executed in a timely manner.

PL

W prezentowanym artykule po raz w pierwsze rozpatrzono udział Charkowskiej wy-tworni elektromechanicznej w tworzeniu Związkiem Radzieckim floty okrętów podwodnych w latach 1920–1941. Ustalono, że w przeglądanym okresie rola przedsiębiorstwa w tym procesie wzrosła z zakładu pomocniczego do wiodącej w ZSRR organizacji naukowo-produkcyjnej w zakresie wypracowania oraz wytwarzania systemów siłowego sprzętu elek-trycznego dla okrętów podwodnych. Oznaczono, że decydującym czynnikiem wzrostu stop-niu udziału ChWEM w programach wzmocnienia sił podwodnych radzieckiej marynarki wojennej stał się rozwój struktur fabrycznych dla zabezpieczenia naukowego procesów tworzenia produktów profilowych. Jednocześnie ujawniono, że ogólnie potencjał naukowo-techniczny przedsiębiorstwa w okresie międzywojennym wykorzystywano nieefektywnie, w wyniku czego od 1934 r. żaden z programów tworzenia nowoczesnej floty podwodnej nie był przez niego wykonywany w odpowiednim czasie.

Keywords

EN

soviet navy; submarine; submarine forces; naval electrical engineering; power equipment; scientific and technical potential; scientific support

PL

radziecka marynarka wojenna; siły podwodne; okręty podwodne; marynarkowa inżynieria elektryczna; siłowy sprzęt elektryczny; potencjał naukowo-techniczny; zabezpieczenie naukowe

• Publisher: Akademia Marynarki Wojennej (Polish Naval Academy), Gdynia, Poland
• Journal: Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW
• Year: 2019
• Issue: 3
• Pages: 147-163

Contributors

author

Annenkov Igor

• National Academy of Sciences of Ukraine

References

• Annyenkov I. O., Organizacijni struktury elektromashynobudivnoyi galuzi v Ukrayinskij RSR u 1922–1941 rr., W: Istoriya nauky i tehniky, Vyp. 7. (red.) O. Ya. Pylypchuk, DETUT, Kyiv 2015, s. 3–20. (in Ukrainian).
• Annyenkov I. O., Proekt Mykolayivskogo trubkovogo ta elektromehanichnogo zavodu: zadum i realizaciya (1915–1918 rr.)., W: Visnyk NTU «KhPI»: Istoriya nauky i tehniky, Vyp. 68 (1041), (red.) V. M. Sklyar, NTU «KhPI», Kharkiv 2013, s. 3–8. (in Ukrainian)
• Annyenkov I. O., Zapochatkuvannya serijnogo vyrobnycztva sylovyh chastyn avtomatyzovanyh system keruvannya artylerijskym vognem na Kharkivskomu elektromehanichnomu zavodi (1935–1941 rr.), W: Visnyk Dnipropetrovskogo universytetu: Istoriya i filosofiya nauky i tehniky. Vyp. 24. (red.) M. V. Polyakov, DNU, Dnipropetrovsk 2016, s. 134–144. (in Ukrainian)
• Novikov M. V., Inostrannyj kapital v sovetskoj elektrotehnicheskoj promyshlennosti silnyh tokov: formy privlecheniya i rezultaty ispolzovaniya (1920–1932 gg.): avtoref. dis. na soiskanie nauchn. stepeni kand. ekonom. nauk: spec. 08.00.01 «Ekonomicheskaya teoriya», VGU, Wolgograd 2006. (in Russian).
• Suzdalcev V. V., Kucher A. E., Sherbanenko B. M. i dr., W: Ocherk istorii Harkovskogo elektromehanicheskogo zavoda: Ch. I.: 1888–1917, (red.) A. A. Voznesenskij, «Prapor», Charkow 1965. (in Russian)
• Suzdalcev V. V., Kucher A. E., Sherbanenko B. M. i dr., W: Ocherk istorii Harkovskogo elektromehanicheskogo zavoda: Ch. II.: 1918–1964, (red.) A. A. Voznesenskij, «Prapor», Charkow 1965. (in Russian)
• Archiwum Państwowe Regionu Charkowskiego (APRCh), fundusz (f.) 348: «Zavod russkogo obshestva «Vseobshaya kompaniya elektri-chestva», opisy (op.) 1–17. (in Russian and in German).
• APRCh, f. R-4217: «Harkovskij elektromehanicheskij zavod», оp. 2, sprawa (spr.) 1: «Tehplan ET spec. za 1937 g.», 46 kartek (k.). (in Rus-sian).
• APRCh, f. R-4217, оp. 2, spr. 4: «Tehplan PTO spec. za 1938 g.», 57 k. (in Russian).
• APRCh, f. R-4217, op. 2, spr. 34: «Tehplan ET spec. na 1936 g.», 38 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 2, spr. 44: «Tehnicheskij otchet puskoreguliro-vochnoj apparatury elektrozavoda «Ansaldo» (1935 r.), 15 k. (in Rus-sian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 2, spr. 49: «Elektrooborudovanie podvodnoj lodki «Shuka», materialy NIVKa» (1938 r.), 83 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 2, spr. 50: «Elektrooborudovanie podvodnoj lodki «Dekabrist» (1938 r.), 83 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 2, spr. 51: «Elektrooborudovanie podvodnoj lodki «Karas» (1938 r.), 81 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 2, spr. 52: «Elektrooborudovanie podvodnoj lodki «Leninec» (1938 r.), 81 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 2, spr. 255: «Spectehplan HEMZa na 1940 g.», 41 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 4, spr. 2: «Perepiska s Narkomatom elektro-stancij i elektropromyshlennosti SSSR i Harkovskim gorodskim komi-tetom KP(b)U ob ukrupnenii zavoda i kadrah» (1939 r.), 153 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 4, spr. 44: «Materialy ob oformlenii zagranich-nyh komandirovok» (1937 r.), 177 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 4, spr. 47: «Perepiska s Glavnym upravlenim energeticheskoj promyshlennosti o zagranichnih komandirovkah» (1938 r.), 179 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 5, spr. 237: «Po voprosu zagranichnyh ko-mandirovok» (1938 r.), 82 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 6, spr. 3: «Dokladnaya zapiska nachalnika spec. PTO glavnomu inzheneru zavoda o provedenii rabot spec. PTO za period s 1 yanvarya po 1 maya 1940 g.», 12 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 6, spr. 10: «Spiski lichnogo sostava zavoda» (1941 r.), 126 k. (in Russian).
• APRCh, f. Р-4217, оp. 6, spr. 11: «Perepiska s Glavnym upravleniem elektromashinostroitelnoj promyshlennosti ob oformlenii zagranichnyh komandirovok» (1941 r.), 20 k. (in Russian).
• Gribovskij V. Yu (2012), Sudostroitelnaya programma na 1926–1946 gody, http://russiaflot.ru/taktiimir/493-sudostroitelnaya-programma-na-1922-1946-gody.html [dostęp: 05.04.2019] (in Russian).

Identifiers

DOI

10.34813/08coll2019