The principles of national education. National education in political thought of the National Party (1928–1939)

• Authors: Dawidowicz Aneta

Title variants

PL

Zasady narodowej edukacji. Edukacja narodowa w myśli politycznej Stronnictwa Narodowego (1928–1939)

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W okresie II Rzeczypospolitej zagadnienia wychowawcze i edukacyjne stanowiły przedmiot zainteresowania polskiej myśli politycznej. Kwestie te były zazwyczaj rozmaicie rozumiane w obrębie rożnych opcji ideowo-politycznych. W opinii licznych podmiotow politycznych lata międzywojenne stanowiły okres destabilizacji zastanych stosunkow społecznych, politycznych i kulturalnych, a nawet pewien początek nowej rzeczywistości. Rozwijano wowczas programy formowania „nowego człowieka”, „lepszego”, bardziej moralnego, uspołecznionego. Tego rodzaju zapowiedzi pojawiały się w enuncjacjach niemal wszystkich środowisk politycznych. Stronnictwo Narodowe dysponowało rozbudowanym programem wychowawczym. Celem wychowania narodowego była budowa silnego narodu, przygotowanie społeczeństwa do samodzielnego życia narodowego i państwowego. Centralnymi kategoriami myśli wychowawczej SN stały się praca, tworczość, czyn. Nieustannie zachęcano do postawy aktywnej, konstruktywnej. Promowano odpowiedzialność społeczną, gotowość do wyrzeczeń, samozaparcia, podporządkowania się woli jednostek odpowiedzialnych za realizowane cele. Wychowanie narodowe miało doprowadzić do wytworzenia „definitywnego typu polskiego”, ktory byłby uosobieniem polskości, rodzimych wartości przechowywanych od pokoleń przez rdzennie polskie masy ludowe.

EN

In the period of the Second Polish Republic, educational issues constituted a subject-matter of interest to Polish political thinkers. Nonetheless, such issues were often perceived differently by the diverse ideological and political factions. According to such political entities, the interwar period was marked with the destabilisation of the previously-existing social, political and cultural order, giving rise to a new reality. Visions of creating a “new”, “better”, more moral and socialised man began to appear in the statements disseminated by almost all political circles. Such projections, however, entailed the rather disturbing perspective of far-reaching interference with the lives of all citizens, including their privacy. The postulate of changing the individual in order to meet the emerging “higher” objectives, social needs and “lofty” principles, was put forward. The National Party developed a comprehensive educational programme. The aim of national education was to build a strong nation, and to prepare the society for an independent nation and State’s functioning. The principal categories of the National Party’s political thought included work, creation and action. The condition of the Polish society was also thoroughly analysed, with the ideal Pole being depicted as a hard-working, thrifty, conscientious and diligent person, dedicated to nation and State’s affairs. Active and constructive attitudes were widely promoted, along with social responsibility, readiness to make sacrifices, self-determination and subordination to the individuals responsible for the implemented goals. National education was expected to give rise to “a definite Polish type” that would embody the truly Polish character and indigenous values cultivated from generation to generation by the natively Polish population.

Keywords

PL

myśl polityczna; Stronnictwo Narodowe; nacjonalizm

EN

political thought; National Party; nationalism

• Publisher: "Pedagogium" Wydawnictwo OR Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie
• Journal: Edukacja Humanistyczna
• Year: 2019
• Issue: 1
• Pages: 25-36

Dates

published

2019-09-28

Contributors

author

Dawidowicz Aneta

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• Balicki Z., Charaktery a życie polityczne, Lwów 1914.
• Balicki Z., Egoizm narodowy wobec etyki, Warszawa 1902.
• Balicki Z., Zasady wychowania narodowego, Warszawa 1909.
• Bielecki T., W szkole Dmowskiego. Szkice i wspomnienia, London 1968.
• Dawidowicz A., Zygmunt Balicki. Działacz i teoretyk polskiego nacjonalizmu, Kraków 2006.
• Dmowski R., Kościół, naród i państwo, Warszawa 1927.
• Dmowski R., Ludzie potrzebni, “Myśl Narodowa”, 24th December 1933, no. 54.
• Dmowski R., Oblicza dwudziestego wieku. V. Komunizm, “Gazeta Warszawska”, 29th March 1933, no. 96.
• Dmowski R., Przewrót, Warszawa 1934.
• Frycz K.S., Katolicyzm doktorów, “Prosto z Mostu”, 10th November 1935, no. 46.
• Frycz K.S., Na widowni, “Myśl Narodowa”, 12th September 1937, no. 37.
• Frycz K.S., Pozytywizm, “Myśl Narodowa”, 23rd September 1934, no. 41.
• Giertych J., My – nowe pokolenie, Krzeszowice 2000.
• Giertych J., Tragizm losów Polski, Pelplin 1936.
• Głąbiński S., Nauka a dobrobyt, Lwów 1916.
• Grabski S., Szkoła a obywatel państwa i jego rola społeczna, Lwów 1938.
• Jakubiak K., Wychowanie państwowe jako ideologia wychowawcza sanacji, Bydgoszcz 1994.
• Jaxa-Bykowski L., Nasz charakter narodowy, „Polityka Narodowa” 1938, no. 3.
• Jaxa-Bykowski L., Kultura uczuć w wychowaniu, „Myśl Narodowa”, 15th August 1937.
• Kozicki S., Ku źródłom, “Myśl Narodowa”, 1st October 1933, no. 42.
• Kozicki S., Likwidacja XIX wieku, “Gazeta Warszawska” 1932, no. 252–255, 257–259, 261.
• Łempicki Z., Polskie tradycje wychowawcze, Lwów 1936.
• Maj E., Droga ponad liberalizmem i socjalizmem w myśli ekonomicznej Narodowej Demokracji, „Myśl Ludowa” 2014, no. 6
• Maj E., Powstaniec czy polski self-made man. Definiowanie drogi do niepodległości w myśli politycznej Narodowej Demokracji, [in:] “Piekło i niebo Polaków”. Powstania narodowe, bunty i rewolucje. Inspiracje – kontynuacje – spory – pamięć, ed. T. Sikorski, M. Śliwa, A. Wątor, Kraków 2014.
• O komunizmie i bezbożnictwie, “Myśl Narodowa”, 11th July 1937, no. 28.
• Ponisz P., Solidarność ideałów, “Myśl Narodowa”, 24th December 1933, no. 54.
• Radomski G. Radoski, Mit “mocarstwa anonimowego” w publicystyce obozu narodowego w XX wieku, [in:] Świat wokół Rzeczypospolitej. roblematyka zagraniczna w polskiej myśli politycznej w pierwszej połowie XX wieku, ed. W. Paruch, K. Trembicka, Lublin 2007.
• Rembieliński, J. Na widowni, “Myśl Narodowa”, 24th March 1935, no. 12.
• Rembieliński J., Światek maleńkich ideałów, “Myśl Narodowa”, 1st August 1927, no. 16.
• Ryba M., Naród a polityka. Myśl społeczno-polityczna twórców ruchu narodowego w okresie międzywojennym, Lublin 1999.
• Rybarski R., O naszym indywidualizmie, “Myśl Narodowa”, 6nd September 1931, no. 43.
• Rybarski R., Siła i prawo, Warszawa 1936.
• Rybarski R., Przeszłość gospodarcza Polski, Warszawa 1933.
• Rymar S., Wyjątkowa chwila, “Myśl Narodowa”, 4th July 1937, no. 27.
• Stojanowski K., Chłop a państwo narodowe, [in:] Roman Dmowski. Przyczynki. Przemówienia, Poznań 1936.
• Strzelecki M., Wizje wychowania społecznego w polskiej myśli politycznej lat 1918–1939, Olsztyn 1998.
• The National Library of the Polish Academy of Learning and the Polish Academy of Sciences, Kraków, Józef Zieliński, file no. 7820, mf. 1448, Pamphlet, 4 Lista Narodowa staje do wyborów, aby wywalczyć Narodowi Polskiemu prawo gospodarza we własnym państwie, b.p.
• Wardejn Z., Dmowski – wychowawca, “Polityka Narodowa” 1939, no. 1–2.
• Wasiutyński B., Jak to będzie w wolnej Polsce, Warszawa 1918.
• Wasiutyński W., Najmłodsze pokolenie przez pryzmat “Myśli nowoczesnego Polaka”, 23rd August 1931, no. 40.
• Wierzbicki A., Naród – państwo w polskiej myśli historycznej dwudziestolecia międzywojennego, Wrocław 1978.
• Wojdyło W., Wychowanie jako forma działania politycznego w myśli społeczno-politycznej obozu narodowego w latach 1926–1939, [in:] Wychowanie a polityka. Między wychowaniem narodowym a państwowym, ed. W. Wojdyło, Toruń 1999.
• Zaleski W., Ideologia biurokracji, “Myśl Narodowa”, 23rd July 1933, no. 32.
• Zamorski J., Barokowa dusza, “Myśl Narodowa”, 4th August 1929, no. 34.
• Zamorski J., Kurczenie ojczyzny, “Myśl Narodowa”, 21st July 1929, no. 32.
• Zarzecki L., Wychowanie narodowe, Studia i szkice, Warszawa 1929.
• Zetef., Kościół i państwo, “Podlasiak”, 20th January1932, no. 2.
• Ziemnowicz M., Rodzina a wychowanie państwowe, Warszawa 1932.

Identifiers

ISSN

1507-4943