Ordynacja kobiet w dokumentach międzykościelnych dialogów teologicznych

• Authors: Kałużny SCJ Tadeusz

Title variants

EN

Ordination of Women in the Documents of Theological Dialogues between the Churches

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule ukazano stanowisko Kościołów i Wspólnot kościelnych na temat ordynowania kobiet do kapłaństwa, zawarte w dokumentach międzykościelnych dialogów teologicznych. Temat został rozwinięty w czterech częściach. Najpierw dokonano ogólnej prezentacji tekstów dialogowych, w których znajdujemy odniesienia do ordynacji kobiet. Następnie omówiono prezentowane w dokumentach dialogowych argumenty, które znajdują się u podstaw odrzucenia bądź też przyjęcia praktyki ordynacji kobiet. Argumenty przeciwników to: nieprzerwana Tradycja Kościoła poświadczona w Piśmie św., antropologia, symbolizm liturgiczny oraz negatywne implikacje społeczne i ekumeniczne tego rodzaju decyzji. Zwolennicy ze swej strony wskazują na Pismo św. i Tradycję/tradycję, wezwanie Boże, symbolikę liturgiczną, brak wystarczających racji kwestionujących tę praktykę oraz konieczność uwzględnienia przemian społeczno-kulturowych i nowych potrzeb Kościoła. W końcowej części zwrócono uwagę na problemy i trudności na drodze porozumienia, których rozwiązanie będzie miało istotny wpływ na dalszy dialog w tej sprawie. Odnotowane w dokumentach dialogowych problemy dotyczą interpretacji tekstów biblijnych, rozumienia Tradycji/tradycji, pojmowania Ducha Świętego w Kościele, stosunku do uwarunkowań kulturowych i społecznych oraz roli i miejsca badanego tematu w refleksji teologicznej dialogujących stron.

EN

In the article, the author has presented the positions of Churches and Church communities concerning priestly ordination of women which are included in the documents of theological dialogues between the Churches. The presentation has been divided into four parts. The first part is a general presentation of the dialogue texts in which references to women’s ordination can be found. The next part is a discussion of the arguments presented in the dialogue texts which underlay either rejection or acceptance of women’s ordination practice. The arguments of the opponents are the following: for the first, the continuous Tradition of the Church evidenced by the Holy Scripture, for the second, anthropology, for the third, liturgical symbolism, for the fourth, negative social and ecumenical implications of such a decision. The proponents point to the Holy Scripture and Tradition/tradition, God’s call, liturgical symbols, sufficient reasons missing to question this practice, and the necessity to consider the social and cultural transformations and the new needs of the Church. In the final part, the author points out the problems and difficulties in coming to terms the solving of which will have essential influence upon further dialogue on the issue. The problems mentioned in the dialogue documents concern interpretation of Biblical texts, understanding of Tradition/tradition, understanding of the Holy Spirit in the Church, relation to cultural and social determinants and the role and place of the investigated issue in the theological reflection of the parties in dialogue.

Keywords

PL

święcenia (ordynacja) kobiet, kapłaństwo, kobieta, dialog ekumeniczny

EN

ordination of women, priesthood, woman, ecumenical dialogue

• Publisher: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
• Journal: Studia Oecumenica
• Year: 2015
• Volume: 15
• Pages: 265-289

Contributors

author

Kałużny SCJ Tadeusz

• Wydział Teologiczny UPJPII

References

• Consulta cattolica romana – prisbiteriana riformata degli USA, Dichiarazione „Il ministero nella chiesa”, Richmond (Virginia), 30 ottobre 1971, w: Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 2: Dialoghi locali 1965–1987, G. Cereti, J.F. Puglisi (red.), Bologna 1988 [= EOe II], s. 1663–1693.
• Commissione internazionale anglicana – luterana, Rapporto delle conversazioni anglicane-luterane (1970–1972) autorizzate dalla Conferenza di Lambeth e della Federezione luterana mondiale, Pullach, aprile 1972, w: Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 1: Dialogi internazionali 1931–1984, G. Cereti, S.J. Voicu (red.), Bologna 1986 [= EOe I], s. 163–193.
• Commissione Fede e Costituzione del Consiglio Ecumenico delle Chiese, Un solo battesimo, una sola eucaristia e un reciproco riconoscimento dei ministeri, Accra 1974, w: EOe I, s. 1337–1390.
• Consulta anglicana – cattolica romana negli USA, Commento alla dichiarazione di Canterbury dell’ARCIC, Vicksburg (Mississipi), 9 gennaio 1974, w: EOe II, s. 1033–1038.
• Dichiarazione congiunta sull’unità cristiana e sull’ordinazione delle donne, 7 novembre 1975, w: EOe II, s. 1055–1063.
• Commisione mista Chiesa cattolica – Chiesa metodista mondiale, Rapporto degli anni 1972–1976, Dublino 1976, w: EOe I, s. 951–991.
• Consulta teologica anglicana – ortodossa negli USA, Dichiarazione sull’ordinazione delle donne, New York, 22–24 gennaio 1976, w: EOe II, s. 1219–1223.
• Commissione dottrinale anglicana – ortodossa, Dichiarazione concordata, Mosca, agosto 1976, w: EOe I, s. 199–207.
• Consulta ortodossa – cattolica romana negli USA, La funzione dei vescovi e dei presbiteri, Washington 1976, w: EOe II, s. 1613–1622.
• Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o dopuszczeniu kobiet do kapłaństwa urzędowego „Inter insigniores” (1976), w: W trosce o pełnię wiary. Dokumenty Kongregacji Nauki Wiary 1966–1994, J. Królikowski, Z. Zimowski (red.), Tarnów 2010, s. 132–146.
• Conferenza teologica fra anglicani e vecchicattolici, Dichiarazione congiunta sull’ordinazione delle donne, Chichester, 18–22 aprile 1977, w: EOe I, s. 274–275.
• Donald Coggan, arcivescovo di Canterbury e Demetrios, patriarca di Costantinopoli, Dichiarazione congiunta, Fanar, 1 maggio 1977, w: EOe I, s. 263–264.
• A che punto siamo: una sfida per il futuro. Rapporto di dodici anni di lavoro, dicembre 1977, w: EOe II, s. 1076–1096.
• Comitato anglicano-cattolico romano, Consultazione sull’ordinazione delle donne al sacerdozio. Rapporto, Versailles (Francia), 27 febbraio – 3 marzo 1978, w: EOe I, s. 156–159.
• Commissione dottrinale mista anglicana-ortodossa, Dichiarazione, Atene, 18 luglio 1978, w: EOe I, s. 208–214.
• Commissione internazionale anglicana-cattolica romana (ARCIC I), Chiarimento circa la dichiarazione concordata sul ministero e ordinazione, Salisbury 1979, w: EOe I, s. 36–41.
• Rzymskokatolicko-Ewangelicko-luterańska Komisja Mieszana, Urząd duchowny w Kościele, Lantana (Floryda), 13 marca 1981, w: Bliżej Wspólnoty. Katolicy i luteranie w dialogu 1965–2000, red. K. Karski, S.C. Napiórkowski, Lublin 2003, s. 237–271.
• Commissone internazionale per il dialogo tra i Discepoli di Cristo e la Chiesa cattolica, Rapporto (1981), w: EOe I, s. 529–547.
• Komisja „Wiara i Ustrój” Światowej Rady Kościołów, Chrzest, Eucharystia i Posługiwanie duchowne. Dokument z Limy (1982), w: Chrzest. Eucharystia. Posługiwanie duchowne. Dokument z Limy 1982. Tekst i komentarze, P. Kantyka, S. Pawłowski, M. Składanowski (red.), Lublin 2012, s. 17–68.
• Gruppo di lavoro anglicano-cattolico del Canada, Note circa „Osservazioni sul Rapporto finale dell’ARCIC” pubblicate dalla Congregazione per la dottrina della fede, aprile 1983, w: EOe II, s. 88–132.
• Immagini di Dio. Riflessioni sull’antropologia cristiana, luglio 1983, w: EOe II, s. 1097–1125.
• Commissione luterana – riformata negli USA, Un invito all’azione. Rapporto III (1981–1983), Philadelphia 1983, w: EOe II, s. 1805–1844.
• Commissione congiunta Federazione luterana mondiale – Consiglio metodista mondiale, Rapporto „La chiesa comunità di grazia” sul dialogo 1979–1984, giugno 1984, w: EOe I, s. 1147–1186.
• Commissione internazionale anglicana – riformata, Rapporto 1981–1984 „Il regno di Dio e la nostra unità”, Woking (Inghilterra), giugno 1984, w: EOe I, s. 1258–1334.
• Commissione dottrinale mista anglicana-ortodossa, Rapporto, Dublino 1984, w: EOe I, s. 215–260.
• Dichiarazione di accordo sul documento di Lima „Battesimo, eucaristia, ministero”, 1984, w: EOe II, s. 1644–1651.
• Gruppo di lavoro vecchiocattolico ed evangelico luterano della Baviera, Memorandum sul ministero ecclesiastico, Norimberga, 20 ottobre 1984, w: EOe II, s. 718–719.
• Gruppo di dialogo fra luterani finlandesi e Chiesa libera di Finlandia, Rapporto e raccomandazioni, 1984, w: Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 4: Dialoghi locali 1988–1994, G. Cereti, J.F. Puglisi (red.), Bologna 1996 [= EOe IV], s. 139–155.
• Chiesa anglicana d’Australia – Chiese di Cristo, Rapporto sulle conversazioni, novembre 1985, w: Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 8: Dialoghi locali 1995–2001, G. Cereti, J.F. Puglisi (red.), Bologna 2007 [= EOe VIII], s. 83–97.
• Chiesa luterana d’Australia – Chiesa unita in Australia, Il ministero, dicembre 1986, w: EOe VIII, s. 319–325.
• Commissione teologica mista ortodossa-vecchiocattolica, Dichiarazione comune sulla dottrina sacramentale, sull’escatologia e sulla comunione ecclesiale (Amersfoort 1985, Kavala 1987), w: Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 3: Dialogi internazionali 1985–1994, G. Cereti, J.F. Puglisi (red.), Bologna 2004 [= EOe III], s. 1149–1175.
• Gruppo misto di lavoro teologico del SAE, La donna nella chiesa, Roma 1987, w: EOe II, s. 853–856.
• Robert Runcie e Demetrios I, Comunicato congiunto, Londra, 9 dicembre 1987, w: Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 7: Dialoghi internazionali 1995–2005, G. Cereti, J.F. Puglisi (red.), Bologna 2006 [= EOe VII], s. 357–360.
• Rappresentanti del Consiglio consultivo ecumenico dei Discepoli di Cristo – Rappresentanti dell’Alleanza mondiale delle Chiese riformate, Rapporto „Verso una più stretta koinonia”, Birmingham 1987, w: EOe III, s. 1033–1049.
• Międzynarodowa Komisja Mieszana do Dialogu Teologicznego między Kościołem rzymskokatolickim a Kościołem prawosławnym, Sakrament kapłaństwa w sakramentalnej strukturze Kościoła ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia sukcesji apostolskiej dla uświęcenia i jedności Ludu Bożego, Uusi Valamo 1988, w: W. Hryniewicz, Kościoły siostrzane: dialog katolicko-prawosławny 1980–1991, Warszawa 1993, s. 56–66.
• Giovanni Paolo II i Robert Runcie, Dichiarazione comune, 2 ottobre 1989, w: EOe III, s. 134–137.
• Reazione al documento „Il sacramento dell’ordine nella struttura sacramentale della chiesa (in particolare l’importanza della successione apostolica per la santificazione e l’unità del popolo di Dio”) („Documento di Valamo”), Brighton (Massachusetts), 28 ottobre 1989, w: EOe IV, s. 1303–1311.
• Alleanza battista mondiale – Federazione luterana mondiale, Rapporto di Ginevra, 1990, w: EOe III, s. 275–313.
• Dichiarazione sulle ordinazioni anglicane, 8 maggio 1990, w: EOe IV, s. 841–874.
• Commissione internazionale anglicana-cattolico romana (ARCIC II), Dichiarazione congiunta „La chiesa come comunione”, Dublino, settembre 1990, w: EOe III, s. 24–53.
• Chiese cristiane del Sudafrica, Dichiarazione di Rustenburg, novembre 1990, w: EOe IV, s. 657–668.
• Gruppo di dialogo fra anglicani e cattolici in Canada, Dichiarazione congiunta sull’esperienza dei ministeri delle donne, Toronto – Ottava, 11 aprile 1991, w: EOe IV, s. 25–70.
• Gruppo di dialogo fra luterani e cattolici in Canada, Dichiarazione congiunta, giugno 1992, w: EOe IV, s. 95–113.
• Commissione congiunta Chiesa cattolica – Consiglio metodista mondiale, La tradizione apostolica. Rapporto degli anni 1986–1991, Singapore 1991, w: EOe III, s. 739–773.
• Chiesa [luterana] di Norvegia – Chiesa metodista in Norvegia, Comunione di grazia. Rapporto dei dialoghi, Oslo, Quaresima 1994, w: EOe VIII, s. 1113–1136.
• Santer M. – Murphy-O’Connor C., copresidenti dell’ARCIC II, Dichiarazione di presentazione delle „Chiarificazioni su certi aspetti delle dichiarazioni concordate su eucaristia e ministero, 1994, w: EOe III, s. 155–159.
• Commissione internazionale anglicana – metodista, Condividere nella comunione apostolica. Rapporto 1988–1996 (Lake Junaluska, gennaio 1996), w: EOe VII, s. 313–353.
• Consultazione ortodossa-vecchiocattolica, Riflessioni comuni sulla posizione della donna nella chiesa e sull’ordinazione delle donne come problema ecumenico, Levadia (Grecia) e Konstancin (Polonia) 1996, w: EOe VIII, s. 916–921.
• Rapporto concordato su chiesa locale/chiesa universale, 15 novembre 1999, w: EOe VIII, s. 1183–1214.
• Chiesa Avventista del settimo giorno – Alleanza riformata mondale, Rapporto del dialogo teologico internazionale sul tema „La chiesa nell’ambito dell’eredità della Riforma: la sua missione in un mondo di diffusa ingiustizia e di distruzione ecologica (Jongny sur Vevey (Svizzera), 1–7 aprile 2001, w: EOe VII, s. 405–420.
• Chiese ortodosse orientali – Alleanza mondiale delle Chiese riformate, Rapporto di Antelias (2001), w: EOe VII, s. 1399–1427.
• Conversazioni fra la Chiesa metodista di Gran Bretania e la Chiesa d’Inghilgerra, „Un patto anglicano-metodista”. Dichiarazione comune, 2001, w: Enchiridion Oecumenicum. Documenti del dialogo teologico interconfessionale, t. 10: Dialoghi locali 2002–2005, G. Cereti, J.F. Puglisi (red.), Bologna 2010 [= EOe X], s. 483–564.
• Dialogo cattolico romano – metodista negli USA, Dialoghi cattolici-metodisti. Trent’anni di missione e testimonianza (2001), w: EOe VIII, s. 1319–1353.
• Gruppo internazionale di lavoro anglicano-luterano, Rapporto „Crescità nella comunione”, maggio 2002, w: EOe VII, s. 229–309.
• Commissione mista della metropolia greco-ortodossa in Germania e della Conferenza episcopale tedesca, Il sacramento dell’ordine (vescovo-presbitero-diacono). Sussidio teologico-pastorale, Bonn 2005, w: EOe X, s. 269–277.
• Commissione internazionale anglicano-cattolica romana per l’unità e la missione, Crescere insieme nell’unità e nella missione (2006), „Il Regno-documenti” (2008) nr 1, s. 12–34.
• International Commission for Anglican-Orthodox Theological Dialogue, The Church of the Triune God. The Cyprus Agreed Statement (2006): http://www.anglicancommunion.org/media/103818/The-Church-of-the-Triune-God.pdf (7 lipca 2015).
• Międzynarodowa Komisja do Dialogu Teologicznego między Kościołem rzymskokatolickim a Konferencją Biskupów Starokatolickich, Kościół i wspólnota kościelna, Salzburg (Austria) 2009, „Studia i Dokumenty Ekumeniczne” 27 (2011) nr 1–2, s. 65–95.
• Wspólnota Kościołów Ewangelickich w Europie, Urząd – ordynacja – episkopé (2011), „Studia i Dokumenty Ekumeniczne” 29 (2013) nr 1–2, s. 93–153.
• Bujak J., Człowiek jako imago Dei. Wokół antropologicznych treści w wybranych dokumentach dialogów doktrynalnych, Szczecin 2007.
• Jensen A., Ist Frauenordination ein ӧkumenisches Problem? Zu den jüngsten Entwicklungen in den anglikanischen, altkatholischen und orthodoxen Kirchen, „Internationale Kirchliche Zeitschrift” 84 (1994) nr 4, s. 210–228.
• Kasper W., Raccogliere i frutti. Aspetti fondamentali della fede cristiana nel dialogo ecumenico, nr 55, „Il Regno-documenti” (2009) nr 19, s. 585–664.
• Napiórkowski S.C., Ordynacja kobiet według międzykościelnych dialogów teologicznych, „Collectanea Theologica” 64 (1994), nr 1, s. 70–86.
• Noceti S., Ordinazione/non-ordinazione delle donne e dialogo ecumenico, „Credere oggi” 27 (2007) nr 4, s. 69–80.
• Perissinotto E., La questione dell’ordinazione delle donne nei documenti del dialogo ecumenico (Dissertatio ad licentiam, Pontificium Athenaeum Antonianum, mps), Roma 1997.
• Salachas D., La posizione della Chiesa ortodossa sull’ordinazione delle donne al sacerdozio, w: Donna e ministero. Un dibattito ecumenico, C. Militello (red.), Roma 1991, s. 514–523.