Nowe w starym – o dosłownej interpretacji Karty Weneckiej na przykładzie wybranych aranżacji malowideł ściennych w zabytkach architektury

• Authors: Korpała Małgorzata

Title variants

EN

New in the old – about literal interpretation of the Venice Charter on the example of selected arrangements of wall paintings in historic architecture

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Od początku XX w. toczyły się dyskusje wokół konserwacji malowideł ściennych. Karta Wenecka wskazywała reguły postępowania i inspirowała w ustalaniu zakresu ingerencji podczas prac konserwatorskich. W latach powojennych podejmowane prace konserwatorskie wobec zniszczonych malowideł ściennych zmierzały do uzupełnienia dekoracji malarskich. Było to przywracanie kompozycji, kształtu czy kolorystyki zgodnie z wiedzą o tym, jak wyglądały w przeszłości. Uzupełnienia rozumiano jako odtworzenie lub rekonstrukcję dzieła oraz jako jego współczesną aranżację, której celem było uzyskanie spójności estetycznej wnętrza. Nowoczesne polichromie stanowiły zwrot od wiernej odbudowy lub stylizacji historycznej zniszczonych zabytkowych wnętrz. Formy współczesne kontrastujące z historyczną strukturą odbudowywanych i poddawanych konserwacji zabytków spełniały postulat odróżnialności substancji dawnej-autentycznej od uzupełnień noszących „znamiona naszych czasów”, który jest zawarty w Karcie Weneckiej.

EN

Debates centred around the conservation of wall paintings have continued since the early 20th century. The Venice Charter indicated the rules of conduct and was an inspiration in setting the scope of interference during conservation work. In the post-war period, conservation work of destroyed wall paintings was aimed at replacing the missing elements of painted decorations. This involved restoring their composition, shape or colours in accordance with knowledge of how they had looked like in the past. This activity was understood as the restoring or reconstructing of a work of art and as its contemporary arrangement that was aimed to achieve aesthetic consistency of the interior. Modern painted decorations constituted a departure from the faithful reconstruction or restoring the historical look of destroyed historic interiors. Contemporary forms that contrasted with the historic structure of monuments under reconstruction or conservation met the postulate of distinctness between the old-authentic substance from replacements that “bear a contemporary stamp”, as stated in the Venice Charter.

Keywords

PL

konserwacja malarstwa ściennego; Karta Wenecka

EN

wall painting conservation; Venice Charter

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Ochrona Zabytków
• Year: 2016
• Issue: 2
• Pages: 129-143

Dates

published

2016

Contributors

author

Korpała Małgorzata

• konserwator dzieł sztuki, Instytut Architektury i Urbanistyki, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie
• conservator of fine arts, Institute of Architecture and Urban Planning, University of Applied Sciences in Nysa

References

• M., Idea. Pamięć. Troska. Rola zabytków w przestrzeni społecznej i formy działań na rzecz ich zachowania od starożytności do połowy XX wieku, Malbork 2007.
• Dettloff P., Odbudowa i restauracja zabytków architektury w Polsce 1918-1939. Teoria i praktyka, Kraków 2007.
• Dutkiewicz J.E., Odkrycie i konserwacja malowideł z XIV-XVI wieku w prezbiterium kościoła w Olkuszu, „Ochrona Zabytków” 1964, t. 17, nr 3, s. 11-35.
• Fudryna J., Wybór wartości i inne zagadnienia teoretyczne w konserwacji dzieł sztuki, [w:] Ostaszewska M. (red.), Drogi współczesnej konserwacji. Aranżacja. Ekspozycja. Rekonstrukcja, „Studia i Materiały Wydziału Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie”, t. 9, cz. 2, Kraków 1999, s. 19-27.
• Kalicińska M., Realizacje badawcze, konserwatorskie i aranżacyjne profesora Józefa E. Dutkiewicza w farze w Olkuszu, w świetle prac konserwatorskich wykonanych tam w latach 1992-1998, „Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie”, t. 9, cz. 1, Drogi współczesnej konserwacji. Aranżacja. Ekspozycja. Rekonstrukcja, s. 86-92.
• Karta Wenecka 1964. Postanowienia i Uchwały II Międzynarodowego Kongresu Architektów i Techników Zabytków w Wenecji w 1964 r., wkładka do „Ochrony Zabytków” 1966, t. 19 (74), z. 3.
• Korpal G., Wokół kreacji, [w:] Szmit-Naud E., Rouba B., Arszyńska J. (red.), Wokół zagadnień estetyki zabytku po konserwacji i restauracji, Warszawa-Toruń 2012, s. 43-48.
• Krzyżanowski L. (opr.), Kolokwium poświęcone estetycznym problemom konserwacji malowideł ściennych, 4-6 października 1965 r., „Ochrona Zabytków” 1966, t. 19 (73), z. 2, s. 84-92.
• Malinowski K., Dyskusja o zasadach konserwatorskich, poglądy i wnioski, „Ochrona Zabytków” 1966, t. 19, z. 2, s. 89.
• Ostaszewska M., Józef Dutkiewicz a sztuka konserwacji, [w:] Szmelter I., Jadzińska M. (red.), Sztuka konserwacji i restauracji, Warszawa 2007, s. 216-227.
• Szmygin B., Kształtowanie koncepcji zabytku i doktryny konserwatorskiej w Polsce w XX wieku, Lublin 2000.
• Vademecum Konserwatora Zabytków. Międzynarodowe Normy Ochrony Dziedzictwa Kultury, [w:] Konopka M., Pawłowski K. (red.), Biuletyn ICOMOS, Warszawa 1996.
• Wojciechowski J., Co zrobiono w Polsce w zakresie obudowy, restauracji i konserwacji zabytków sztuki w latach 1919-1929, [w:] Remer J. (red.), „Ochrona Zabytków Sztuki”, Warszawa 1930--1931, s. 243-318.
• Zalewski W., Badania i konserwacja dzieł sztuki, [w:] Tomaszewski A. (red.), Badania i ochrona zabytków w Polsce w XX wieku, Warszawa 2000, s. 167-172.
• Zalewski W., Rozwiązania estetyczne kształtujące się w malarstwie ściennym w procesie konserwacji i restauracji, [w:] Szmit-Naud E., Rouba B., Arszyńska J. (red.), Wokół zagadnień estetyki zabytku po konserwacji i restauracji, Toruń-Warszawa 2012, s. 257-268.

Identifiers

ISSN

0029-8247