Gajcy, Bachelard – Kościół w „pamięci marzącej”. Status ontyczny rzeczy jako epifanii osobistych obrazów i wyobrażeń

• Authors: Brasse Rafał

Title variants

EN

Gajcy, Bachelard – the Church in a “dreaming memory”. The ontic status of things as epiphanies of personal images and imaginations

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

In childhood, Tadeusz Gajcy was an altar boy. Every morning, he must have listened to fragments of liturgical texts. Stories full of extraordinary events and miracles – undoubtedly affecting the childʼs imagination – come alive in his poetry at the level of naive consciousness. Poetic dreams seem to be stretched between the family room and everyday life woven into the rhythm of church life. The memory of the time spent serving at the altar allows the poet to treat the temple as a home, archetypical symbol of the inner refuge against sinister forces. Thus, hidden in the depths of the subconscious, the archetype is the foundation for the most powerful, cosmic dreams of happiness, the center from which the imagined contents of internal life soaked in richness flow from. In this article, using the Bachelardʼs categories of “oniric home” and “dreaming memory”, I ponder how the childhood archetype revived by memories evokes happy dreams. I come to the conclusion that the factor motivating their emergence are religious experiences marked by visionary eschatology. I explore relationships between the experience of the liturgical activities derived from childhood and the work of creative imagination. Simultaneously, I reflect on the essence and symbolic value of things transposed to the world of creative ideas.

Keywords

EN

Gajcy; Bachelard; “dreaming memory”

• Publisher: Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
• Journal: Studia Ełckie
• Year: 2018
• Volume: 20
• Issue: 3
• Pages: 329-349

Contributors

author

Brasse Rafał

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Antologia poezji polskiej, Wstęp, A. Nożyńska-Demaniuk, Poznań 2010.
• Bachelard G., Wyobraźnia poetycka. Wybór pism, przeł. H. Chudak, A. Tatarkiewicz, Warszawa 1975.
• Baczyński K. K., Poezje, Lublin 1992.
• Bereś S., Uwięziony w śmierci, Warszawa 1992.
• Bereś S., Wstęp, w: T. Gajcy, Wybór poezji. Misterium niedzielne, Wrocław 1992.
• Błoński J., Wstęp, w: G. Bachelard, Wyobraźnia poetycka. Wybór pism, Warszawa 1975.
• Chapeaurouge D., Symbole chrześcijańskie, przekł. G. Rawski, Kraków 2014.
• Durand G., Wyobraźnia poetycka, przeł. C. Rowiński, Warszawa 1986.
• Gajcy T., Pisma, przyg. wstęp i posł. L. Bartelski, Kraków 1980.
• Kamińska A., Gaston Bachelard: rzeczywistość wyobraźni, Lublin/Bensheim 2003.
• Kania M. M., Żywioły wyobraźni. O wyobraźni i przeobrażeniu, Kraków 2014.
• Karwowska M., Antropologia wyobraźni twórczej w badaniach literackich. Świat wyobrażony Brunona Schulza, Łódź 2015.
• Kulczycka D., Obrazy nieba w opowieściach dzieci, dla dzieci i o dzieciach, w: Język. Religia. Tożsamość, Gorzów Wielkopolski 2016.
• Kwiatkowski J., Klucze do wyobraźni, Kraków 1973.
• Łukasiewicz J., Oko poematu, Wrocław 1994.
• Maj B., Biały chłopiec. O poezji Tadeusza Gajcego, Kraków 1992.
• Michałowski P., Mikrokosmos wiersza. Interpretacje poezji współczesnej, Kraków 2012.
• Mikołajczak M., Światy z marzenia. Echa romantyczne w poezji Zbigniewa Herberta, Zielona Góra-Kraków 2013.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Poznań-Warszawa 1991.
• Tauber-Ziółkowski A., «Siwa młodość» (portret Tadeusza Gajcego), w: Portrety twórców «Sztuki i Narodu», red. J. Tomaszkiewicz, Warszawa 1983.