Turystyka religijna zrównoważona – na podstawie sanktuariów Warszawy i regionu Mazowsza

• Authors: Pawlikowska-Piechotka Anna , Gołębieska Karolina

Title variants

EN

Religious sustaina ble tourism – on the basis of Warsaw and Mazovia region sanctuaries

Abstracts

PL

Poznanie społecznych i przestrzennych uwarunkowań zrównoważonego rozwoju turystyki kulturoworeligijnej wydaje się problemem ważnym, ponieważ zainteresowanie turystyką religijną i pielgrzymkową w Polsce nie słabnie, czego dowodzą miliony turystów w skali roku odwiedzających najbardziej popularne sanktuaria (Jasna Góra, Piekary Śląskie, Licheń, Kraków-Łagiewniki). W Warszawie i na terenie Mazowsza takimi miejscami kultu, chętnie odwiedzanymi przez turystów, są Niepokalanów oraz kościół św. Stanisława Kostki. Położenie sanktuariów religijnych w bezpośrednim sąsiedztwie zespołów mieszkaniowych może być przyczyną narastających konfliktów na płaszczyźnie: turyści–społeczność lokalna. Problematyka ta nie była dotąd materiałem pogłębionych studiów naukowych w Polsce. Inny wątek, który był szczególnie ważny w przeprowadzonych dotąd badaniach, to problem dostępności sanktuariów dla niepełnosprawnych. Niedostrzeganie w podejmowanych przez teoretyków ruchu turystycznego badaniach wymienionych aspektów szczegółowych dotyczących turystyki religijnej zachęca do podjęcia rozważań nad problematyką społecznych i przestrzennych uwarunkowań turystyki religijnej. Szczegółowa analiza problemu wydaje się istotna w kontekście spodziewanego wzmożenia ruchu pielgrzymkowego w Polsce w roku 2016, z okazji Światowych Dni Młodzieży, a także w latach następnych, ze względu na prawdopodobne nasilenie ruchu turystycznego. W przedstawionym tekście zaprezentowano pierwsze wnioski z badań przeprowadzonych w ramach ds.-245 AWF Warszawa (grant MNiSW na lata 2015–2018).

EN

Knowing the extent of the detailed conditions for sustainable development of culture – religion tourism seems to be an important issue, because interest in religious tourism, pilgrimages, cultural and religious tourism in Poland seemed to be unabated. Its scale is millions of tourists annually visiting the most popular sanctuaries (Jasna Góra, Piekary Śląskie, Licheń, Kraków-Łagiewniki). In Warsaw and Mazowsze such places of worship willingly visited by tourists are Niepokalanów and the Stanislaus Kostka Church. Location of religious sanctuaries in the immediate vicinity of housing complexes may result in increasing conflict at the level of: tourists – local community (which we know in general terms from the press). The issue was not yet material for broader and deeper scientific studies in Poland. Another topic that was particularly important in the studies undertaken was the problem of accessibility sanctuaries for people with disabilities. It should be emphasized that skipping mentioned topics takes place, despite the relatively high popularity of the subject of research more generally, who willingly take many authors. Hence the interest in exactly these highlighted thematic threads and an interest in exact discernment. Weight of the precise of discernment seems to be particularly in the context of pilgrims expected in Poland in 2016, on the occasion of World Youth Day, as well as in subsequent years, what will be the likely consequence of this yearʼs celebrations. In this text we presented the first findings of research carried out under ds.-245 AWF Warsaw (Higher Education grant for the years 2015–2018).

Keywords

PL

turystyka religijna; turystyka kulturowa; sanktuaria Warszawy i Mazowsza; świątynie i turyści niepełnosprawni

EN

religious tourism; cultural tourism; Warsaw and Mazovia region sanctuaries; holy sites and disabled tourists

• Publisher: Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych
• Journal: Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
• Year: 2015
• Issue: 2(16)
• Pages: 121-137

Contributors

author

Pawlikowska-Piechotka Anna

• Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

author

Gołębieska Karolina

• Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

References

• Blackwell R., Motivations for Religious Tourism, Pilgrimage, Festivals and Events, [w:] Religious Tourism and Pilgrimage Festivals Management, CABI, London 2009.
• Buczkowska K., Aspekty religijne w podróżach kulturowych osób starszych, „Folia Turistica” 2012, t. 27.
• Dallen J.T., Olsen D.H., Tourism, religion and spiritual journeys, Routledge, New York 2009.
• Dąbrówka U., Sanktuaria na Mazowszu, Muza, Warszawa 2004.
• Dziubiński Z., Jasny M., Socjologiczna charakterystyka uczestników Warszawskiej Archidiecezjalnej Pielgrzymki Metropolitarnej na Jasną Górę, „Folia Turistica” 2012, t. 27.
• Dziubiński Z., Wizja turystyki Kościoła rzymskokatolickiego, „Folia Turistica” 2012, t. 27.
• Gonia M. et al., Obiekty sakralne XIX i XX wieku jako produkt turystyki kulturowej i religijnej, „Folia Turistica” 2012, t. 27.
• Jackowski A. et al., Przestrzeń i sacrum, Wyd. UJ, Kraków 1996.
• Jackowski A., Kraków jako międzynarodowe centrum turystyki religijnej, „Alma Mater” 2008, nr 109.
• Jackowski A., Pielgrzymowanie, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 1998.
• Kapera I., Samorząd terytorialny a rozwój turystyki religijnej i pielgrzymkowej w Krakowie, [w:] Turystyka religijna – zagadnienia interdyscyplinarne, Wyd. US, Szczecin 2011.
• Kazimierczak M., Duchowy wymiar podróżowania, „Folia Turistica” 2012, t. 27.
• Kowalski T., Ruszkowski M.J., Miejsca kultu religijnego jako czynnik atrakcyjności regionu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług” 2011, nr 65.
• Lee N.M., Religious sites as tourism attractions in Europe, „Annals of Tourism Research” 1992, Vol. 19, Issue 1.
• Łazarek M., Łazarek R., Turystyka pielgrzymkowa, „Rynek Turystyczny” 2000, nr 9.
• Mikos von Rohrsheidt A., Faktyczna dostępność obiektów sakralnych jako problem turystyki religijnej w Polsce,
• „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług” 2011, Issue 65.
• Mikos von Rohrscheidt A., Turystyka kulturowa, Millenium, Gniezno 2008.
• Panasiuk A., Dylematy promocji produktu turystyki religijnej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług” 2011, nr 65.
• Pawlikowska-Piechotka A., Nachhaltige Raumentwicklung von Wallfahrsorten, [w:] Nachhaltige Entwicklung In Polen Und Deutschland. Landwirtschaft – Tourismus – Bildung, red. G. Banse, A. Kiepas, Edition Sigma, Berlin 2007.
• Pawlikowska-Piechotka A., Planowanie przestrzeni turystycznej, Novae Res, Gdynia 2013.
• Pawlikowska-Piechotka A., Zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne, Novae Res, Gdynia 2009.
• Pawlikowska-Piechotka A., Zrównoważony rozwój miejscowości pielgrzymkowych, [w:] Turystyka i Rekreacja – wymiary teoretyczne i praktyczne, Wyd. UR, Rzeszów 2007.
• Rinchede G., Forms of religious tourism, „Annals of Tourism Research” 1992, Vol. 19, Issue 1.
• Rotherham I., Sustaining Tourism Infrastructure for Religious Tourists and Pilgrims within the UK, [w:] Religious Tourism and Pilgrimage Festivals Management, CABI, London 2009.
• Różycki P., Kilka uwag o turystyce i pielgrzymowaniu, „Folia Turistica” 2012, t. 27.
• Różycki P., Zarys wiedzy o turystyce, Proksenia, Kraków 2009.
• Swatos W.H., Tomasi L., From Medieval pilgrimage to religious tourism, Praeger Publishers, Chicago 2002.
• Turystyka kulturowa, red. A. Kowalczyk, PWN, Warszawa 2010.
• Turystyka, red. W. Kurek, PWN, Warszawa 2012.