Arcybractwo różańca świętego przy kościele pod wezwaniem św. Marii Magdaleny w Wawrzeńczycach

• Authors: Gruszczak Gabriela

Title variants

EN

Archconfraternity of the Holy Rosary at the Church of St. Mary Magdalene in Wawrzeńczyce

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem niniejszej pracy jest opisanie historii arcybractwa różańca świętego przy kościele św. Marii Magdaleny w Wawrzeńczycach. W pierwszych częściach pracy autorka kreśli kulturowy i historyczno-geograficzny kontekst jego działalności, opisując rozwój nabożeństwa różańcowego oraz historię parafii Wawrzeńczyce. Następnie w układzie chronologicznym omawia dzieje arcybractwa od jego założenia przez Abrahama Bzowskiego w 1600 r., przez ponowne założenie z inicjatywy biskupa Tomasza Oborskiego w 1630 r. do wygaszenia w 1938 r. W szczególności zostały omówione kwestie zasięgu terytorialnego, liczebności, kondycji społecznej członków, oprawy liturgii, wewnętrznej organizacji oraz majątku arcybractwa. Szczegółowo autorka opracowuje lata 1600-1630, dla których podaje nazwiska osób działających w arcybractwie, inwentarz posiadanych przez arcybractwo sprzętów liturgicznych oraz tekst przysięgi składanej przez wstępujących.

EN

The aim of the present article is to present the history of the Archconfraternity of the Holy Rosary at the church of St. Mary Magdalene in Wawrzeńczyce. In the first parts the author outlines the historical and geographical context of the activities of the Confraternity, by describing the development of the rosary service and the history of the parish of Wawrzeńczyce. Then – in chronological order – the author presents the history of the Archconfraternity from its foundation by Abraham Bzowski in 1600, through repeated foundation in 1630, up to its extinction in 1938. The author focuses on the territorial scope of the Confraternity, the number and social condition of its members, its liturgy, internal organization and estate.

Keywords

PL

różaniec; bractwo różańcowe; zakon dominikanów; Abraham Bzowski; Andrzej Waganowski; Tomasz Oborski bp; Jan Kanty Sołtyk bp; Wawrzeńczyce; diecezja krakowska

EN

rosary; Confraternity of Holy Rosary; Abraham Bzowski; Wawrzeńczyce; Tomasz Oborski; Jan Kanty Sołtyk

• Publisher: Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy
• Journal: Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
• Year: 2018
• Volume: 130
• Pages: 127-152

Contributors

author

Gruszczak Gabriela

References

• Źródła
• Długosz J., Liber Beneficiorum dioecesis Cracoviensis, t. I, wyd. A. Przezdziecki, Kraków 1863.
• Długosz J., Liber Beneficiorum dioecesis Cracoviensis, t. II, wyd. A. Przezdziecki, Kraków 1864.
• Długosz J., Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. VI, tłum. J. Mruk, Warszawa 2009.
• Długosz J., Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. IX, tłum. J. Mruk, Warszawa 2009.
• Kodeks Dyplomatyczny Śląska, t. I, wyd. K. Maleczyński, Wrocław 1956.
• Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej, t. I, wyd. Piekosiński Franciszek, Kraków 1874.
• Katalogi biskupów krakowskich, wyd. J. Szymański, [w:] Monumenta Poloniae Historica series nova, t. X, cz. 2, Warszawa 1974.
• Archiwum Narodowe w Krakowie, oddział II, nr 29/1200/0/, Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Wawrzeńczycach.
• Archiwum parafialne w Wawrzeńczycach, Księga bractwa Różańca Świętego przy kościele św. Marii Magdaleny w Wawrzeńczycach, t. 1.
• Archiwum parafialne w Wawrzeńczycach, Księga bractwa Różańca Świętego przy kościele św. Marii Magdaleny w Wawrzeńczycach, t. 2.
• Archiwum parafialne w Wawrzeńczycach, Księga bractwa Różańca Świętego przy kościele św. Marii Magdaleny w Wawrzeńczycach, t. 3
• Publikacje zwarte
• Kałdon S. M., Logos i etos różańca, Rzeszów-Warszawa 2013.
• Kopeć J., Bogarodzica w kulturze polskiej XVI wieku, Lublin 1997.
• Kozik J. S., M. Wyżga, Przy wielkiej drodze. Gmina Igołomia-Wawrzeńczyce od wieków średnich do współczesności, Igołomia-Wawrzeńczyce 2012.
• Kumor B., Dzieje diecezji krakowskiej do roku 1795, t. 1, Kraków 1998.
• Kumor B., Dzieje diecezji krakowskiej do roku 1795, t. 2, Kraków 1998.
• Puchalska J., K. Ligas, Wawrzeńczyce. Zarys dziejów, Wawrzeńczyce 2006.
• Scherschel R., Różaniec. Modlitwa Jezusowa Zachodu, tłum. E. Misiołek, Poznań 1988.
• Sygański Jan, Metryki Kościoła Maryackiego i katedry na Wawelu w Krakowie, Lwów 1912.
• Artykuły
• Kaźmierczyk E., Rozmieszczenie ludności powiatu proszowickiego pod koniec XVIII wieku na podstawie spisów Komisji Porządkowej Cywilno- Wojskowej, [w:] „Przeszłość Demograficzna Polski”, rok 2016, nr 38, z. 4.
• Kochaniewicz B., Historia modlitwy różańcowej. Nowe spojrzenie, [w:] „Teofil”, R. 19, rok 2004, nr 1.
• Królikowski J., Początki różańca w Polsce, [w:] „Salvatoris Mater”, rok 2004, nr 6, z. 3.
• Kumor B., Organizacja terytorialna diecezji kieleckiej, [w:] „Nasza Przeszłość”, rok 1963, t. 17.
• Miławicki M., Pobożność ludowa w pracy duszpasterskiej dominikanów na ziemiach polskich, [w:] „Teofil”, R. 22, rok 2005, nr 2.
• Pater J., Życie i twórczość Abrahama Bzowskiego O.P. (1567-1637), [w:] „Nasza Przeszłość”, rok 1979, t. 51.
• Prokop K., Stanisława Wojeńskiego droga do biskupiej infuły. Perypetie kościelnej kariery syna rektora Akademii Krakowskiej, [w:] „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, rok 2017, R. XLVII.
• Tazbirowa J., Rola polityczna Iwona Odrowąża, [w:] „Przegląd Historyczny”, rok 1966, t. 57, nr 2.
• Hasła encyklopedyczne
• Janowski P., Pius V, [w:] Encyklopedia katolicka, red. E. Gigilewicz, t. XV, Lublin 2011.
• Knapiński R., Konieczny M., Misiurek J., Sakowicz E., Sobeczko H., Różaniec, [w:] Encyklopedia katolicka, red. E. Gigilewicz, t. XVII, Lublin 2012.
• Konieczny M., Różańcowe bractwa, [w:] Encyklopedia katolicka, red. E. Gigilewicz, t. XVII, Lublin 2012.
• Noga Z., Słowikowski Krzysztof, [w:] Polski słownik biograficzny, red. H. Markiewicz, t. XXXIX, Warszawa–Kraków 1999-2000.
• Wawrzeńczyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. B. Chlebowski, J. Krzywicki, F. Sulimierski, W. Walewski, t. XIII, Warszawa 1893, s. 150.
• Publikacje online
• Leon XIII, Encyklika Supremi Apostolatus, http://www.ptm.rel.pl/czytelnia/ dokumenty/dokumenty-papieskie/47-leon-xiii/175-encyklika-supremi-apo stolatus-officio.html (2 września 2018).