Metoda Artystyczno-Badawcza. Cele, Środki i Przykłady Zastosowania

• Authors: Leśniak Anka

Title variants

EN

Art and Research Method. Objectives, Means and Examples of the Use

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy relacji między sposobami pracy stosowanymi przez artystów a metodami badawczymi używanymi w nauce. Mimo projektów przełamujących granice dyscyplin, podział na nauki tzw. ścisłe i humanistyczne, zasadniczo różniące się metodami i celami pracy funkcjonuje nadal. Sztuka w takim ujęciu jest poza nawiasem nauki w ogóle, rządząc się w głównej mierze intuicją i wyobraźnią, a kryteria takie jak dowód czy prawda – fałsz, nie stanowią o jakości dzieła sztuki. Jednak zarówno artyści jak i naukowcy posługują się terminami takimi, jak eksperyment i doświadczenie. Nawet jeśli są one rozumiane w obu przypadkach nieco inaczej i inny jest cel eksperymentów naukowych i artystycznych, to jednym z podstawowych elementów procesu badawczego i twórczego jest eksperymentowanie i doświadczenie, rozumiane zarówno jako sprawdzenie czy konkretna idea wprowadzona w życie sprawdzi się, jak i doświadczenie nabyte drogą wcześniejszych doświadczeń/eksperymentów. Podobieństwa i różnice prezentuję na przykładzie własnych projektów artystycznych, opartych na researchu. Przywołuję projekty takie jak „Body Printing”, „Top Models”, True Colours”, „Eugenia żeni się”, „Lost Element”. Częścią moich projektów są panele dyskusyjne z udziałem badaczy z różnych dzienin. Metody pracy mogą być podobne w przypadku badaczek/badaczy naukowców/naukowczyń i artystek/artystów, jednak cel jest inny. Komunikat artystyczny – dzieło sztuki może w inny sposób oddziałuje na wyobraźnię odbiorcy niż tekst naukowy. Wspominam również o projekcie Fundacji om Neurofizjologia artysty w performance. Violka Kuś, inicjatorka projektu, zaprosiła do współpracy artystki/artystów performance, w tym również mnie oraz badaczy/badaczki, którzy monitorowali i rejestrowali fizjologię układu nerwowego performera podczas działania na żywo. Projekt ten prowokuje pytanie jak realizacje artystyczne, przyczyniające się do poszerzania pola sztuki, są w stanie inspirować rozwój innych dziedzin? Badania i doświadczenia przeprowadzane przez naukowców mają jednak sprecyzowany, często utylitarny cel, szczególnie w medycynie czy biotechnologii. Podobne działania wykonywane przez artystów/artystki mają raczej wymiar metaforyczny i krytyczny, a zebrany materiał organizowany jest w formę artystyczną, która staje się rodzajem komunikatu, oddziałującym w inny sposób, niż opracowania naukowe. Praca artystów i naukowców nie wyklucza się więc, wręcz przeciwnie, może się uzupełniać w projektach wykraczających poza ramy poszczególnych dyscyplin. Przebieg i efekt współpracy badaczy z różnych dziedzin, w tym artystów/artystek jest nieprzewidywnalny, jest rodzajem performance, w którym zawsze coś wychodzi inaczej niż było zaplanowane, jest wiele zmiennych, ale to właśnie taka konfiguracja może przynieść innowacyjne efekty.

EN

The article concerns the relation between the working methods used by artists and scientists/researchers. Despite the current development of the projects breaking the boundaries of disciplines, the division into arts and science, still exists. Art in this approach is situated beyond science and based on intuition and imagination, where the criteria such as proof, truth or falseness, do not decide about the quality of the artwork. However, both artists and scientists use terms such as 'experiment' and 'experience.' Even if these terms are understood in both cases slightly differently and the purpose of scientific and artistic experiments is different, one of the basic elements of scientific research and the creative process in art, is experimentation and experience. These terms in both cases are understood as a test whether a specific idea works when put into practice and as knowledge that has been gained by previous experiments/experiences. I present the similarities and differences between the work of the artist and researcher using the example of my own art projects based on research. I mention the projects such as Body Printing, Top Models, True Colours, Eugenia is Getting Married, Lost Element. Among the elements of my projects are panel discussions with participation of researchers from various fields of knowledge. Working methods can be similar for researchers/scientists and artists, but the goal is different. The artwork may affect the imagination of the recipient in a different way from scholarly argumentation. I also mention the project Neurophysiology of the artist in performance run by FUNom. Violka Kuś, the initiator of the project, invited performance artists, including me, and the scientists/researchers who monitored and recorded the physiology of artists' neurological system during the live performance. This project evokes the question of how the art projects inspired by science, which undoubtedly contribute to expanding the field of art, may also inspire the development of science. The research and experiments carried out by scientists are of a specific, often utilitarian purpose, especially in medicine or biotechnology. In artistic activities inspired by science, more important is a metaphorical and critical approach. The collected material is organized in the artistic form, that becomes a kind of message affecting the society in a different way from scientific studies. However, the work of artists and scientists does not exclude each other, on the contrary, it can be complementary in the projects that go beyond the scope of particular disciplines. The course of collaboration between the researchers of various fields and artists has unpredictable results. It is a kind of performance art piece, where something always comes out differently than planned, where there are many variables, but it is this configuration that can bring innovative outcomes.

Keywords

PL

feminizm; sztuka; ciało; instalacja; performance

EN

feminism; art; body; installation art; performance

• Publisher: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
• Journal: Sztuka i Dokumentacja
• Year: 2019
• Issue: 20
• Pages: 127-137

Contributors

author

Leśniak Anka

• Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku

References

• Baranowa, Anna. „Gruppa.” Dekada Literacka nr 12/13 (1993).
• Bóg zazdrości nam pomyłek, red. Grupa Łódź Kaliska. Łódź: Muzeum Kinematografii, 1999.
• Chrzanowska-Pieńkos, Jolanta i Pieńkos Andrzej. Leksykon sztuki polskiej XX wieku. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 1996.
• Gorczyca, Łukasz. „Lokale dla bohemy.” Art and Business nr 4 (1998): 12.
• Gnacikowska, Wioletta. „Goło, ale wesoło.” Gazeta Wyborcza [Łódź] nr 291, 1998.
• Grupa Sędzia Główny, red. Karol Sienkiewicz. Zielona Góra: BWA Zielona Góra, 2008. Kat. wyst.
• Gruppa, red. Maryla Sitkowska. Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi, 1994. Kat. wyst.
• Guzek, Łukasz. Performatyzacja sztuki. Sztuka performance i czynnik akcji w polskiej krytyce sztuki. Gdańsk: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, 2013.
• Kluszczyński, Ryszard W. Obrazy na wolności, studia z historii sztuk medialnych. Warszawa: Instytut Kultury, 1998.
• Koprowski, Marek. „Coś błyska przed awangardą.” Radar nr 21 (1987): 3.
• Leśniak, Anka. „New Pop.” W New Pop, brak numeracji stron. Łódź: Łódź Kaliska Muzeum, 2004.
• Markowska, Anna. Sztuka w Krzysztoforach: między stylem a doświadczeniem. Kraków: Stowarzyszenie Artystyczne Grupa Krakowska, 2000.
• Młody Wrocław. Katowice: BWA Katowice, 1989. Kat. wyst.
• Polskie życie artystyczne w latach 1915-1939, red. Aleksander Wojciechowski. Warszawa: Polska Akademia Nauk, 1974.
• Polskie życie artystyczne w latach 1945-1960, red. Aleksander Wojciechowski. Warszawa: Polska Akademia Nauk, 1992.
• Pelkowska, Małgorzata. „Dziewczęta Przeszanowne.” Sztuka i Dokumentacja nr 3 (2010): 65-69.
• Robakowski, Józef. Teksty Interwencyjne 1970-1995. Łódź: Łódzki Dom Kultury, 1995.
• Sarzyński, Piotr. „Przemarsz ptaszków. Gruppa i inne grupy.” Polityka nr 17 (2002): 57.
• Słynne Pismo we Wtorek. Antologia z najlepszej strony, red. Grupa Ładnie. nr 4. Warszawa 2002.
• Stokłosa, Bożenna. „O Gruppie jako o grupie.” Artelier nr 1 (1993).
• Tomczyk Kurosawa, Józef. „Recenzja czyli sprawozdanie z imprezy.” Słynne Pismo we Wtorek nr 17 (1998).
• Toruńska grupa fotograficzna „Zero-61”. Przypomnienie, red. Jan Kotłowski. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2001. Kat. wyst.
• Wiktor, Mariola. „Łódź Kaliska z przekory.” Bywalec nr 74 (1999): 1.
• Żywa Galeria. Łódzki progresywny ruch artystyczny 1969-1992, red. Józef Robakowski. Łódź: Łódzki Dom Kultury, 2000.
• Źródła internetowe:
• www.artysci-lodzkie.pl
• www.grzenda.pl
• motherboard.vice.com