Instytucjonalne próby "udomowienia" bezdomnego - analiza relacji bezdomny - instytucja z perspektywy podmiotów badanych

• Authors: Małgorzata Kostrzyńska

Title variants

EN

Institutional attempts to "home" the homeless - analysis of the relationship – a homeless – the institution from the perspective of the surveyed subjects

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Aktykuł prezentuje złożoność interakcji zachodzących między światem bezdomnych mężczyzn a światem zinstytucjonalizowanym. Interakcje te przybierają formę wędrówki „po omacku”, podczas której bezdomnemu brak jest przewodnika, co okazuje się jedynie potęgować jeszcze wyraźniej jego zagubienie. Świat zinstytucjonalizowany wewnętrznie różnicuje kryterium funkcji instytucji w życiu bezdomnego, wskazując na instytucjonalne formy „przetrwania” (dobroczynność, pomoc od „laluni z MOPS-u” oraz działania doinformowujące bezdomnych) oraz instytucjonalne próby włączania bezdomnych w role społeczne (bezdomnego – mieszkańca, pracownika, bądź użytkownika usług społecznych). Przeprowadzone przeze mnie badanie partycypacyjne w świecie bezdomnych mężczyzn przebywających na ulicach miasta poza systemem pomocy społecznej, z jednej strony ujawniły poważne trudności w poruszaniu się po świecie "instytucjonalności", z drugiej zaś mobilizację bezdomnego do niekiedy perfekcyjnego wręcz uporządkowania swojego życia, zapewniając sobie tym samym przetrwanie.

EN

The article presents the complexity of the interactions between the world of the homeless and the institutionalized world. These interactions take the form of wandering, “groping” during which a homeless lacks a guide, which appears to only increase his or her confusion. The institutionalized world is internally differentiated by the criterion of functions of institutions in the lives of the homeless, pointing to the institutional forms of “survival” (charity, help from “the chick from MOPS” [MOPS - City Center of Social Assistance] and the action of providing the homeless with information), and institutional attempts to involve the homeless in social roles (a homeless - inhabitant, employee, or user of social services). I have conducted a participatory research in the world of homeless men living on the streets outside the system of social assistance, which revealed on the one hand serious difficulties in moving around the “institutionalized” world, and on the other hand the mobilization of a homeless to conduct almost perfect arrangement of his or her life, thus ensuring his or her survival.

Keywords

PL

bezdomność; instytucja; rola społeczna; włączanie społeczne

EN

homelessness; institution; social role; social inclusion

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2012 (R. XI)
• Issue: 1(43)
• Pages: 81 - 104

Dates

published

2012-03-2012-04

Contributors

author

Małgorzata Kostrzyńska

• Uniwersytet Łódzki

References

• Ardener E. (1992), Tożsamość i utożsamianie, [w:] Sytuacja mniejszościowa i tożsamość, Z. Mach, A. Paluch, Prace Socjologiczne, z. 15, nr 1029, Kraków, s. 21–43. Berger P.L. (1985), Tożsamość jako problem socjologii wiedzy, [w:] J. Niżnik (red.), Problemy socjologii wiedzy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. Bokszański Z. (1989), Tożsamość – interakcja – grupa. Tożsamość jednostki w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo UŁ, Łódź. Declerck P. (2004), Rozbitkowie. Rzecz o paryskich kloszardach, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa. Du Bois B., Miley K.K. (1999), Praca socjalna. Zawód, który dodaje sił (tłum. Czekaj K.), Biblioteka Pracownika Socjalnego, Katowice. Goffman E. (2005), Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk. Granosik M. (2007), Wykluczony Inny – fenomenologia (po)rozumienia, [w:] Marynowicz-Hetka E. (red.), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Gulczyńska A. (2007), Model radykalnej pracy socjalnej – analiza na podstawie badań nad procesem wrastania społecznego nastoletniej młodzieży w wielkomiejskim środowisku życia, [w:] Marynowicz-Hetka E. (red.), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Kostrzyńska M. (2010a), W jaki sposób świat „obcych” staje się światem „swoich”?, „Praca Socjalna”, nr 4:54–68. Kostrzyńska M. (2010b), Ścieżki dochodzenia do bezdomności. Rekonstrukcja procesu na przykładzie badań biografii bezdomnych, [w:] E. Dubas, W. Świtalski (red.), Uczenie się z biografii Innych, Wydawnictwo UŁ, Łódź. Kubicka H. (2007), Bezdomność – przykład zagrożenia rozwoju społeczno-kulturowego przez stopniową utratę związków z innymi a instytucjonalne możliwości i granice włączania społecznego, [w:] Marynowicz-Hetka E. (red.), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Lindesmith A.R., Strauss A.L., Denzin N.K. (1975), Social Psychology, Illinois. Nóżka M. (2006), Włóczęgostwo. Zjawisko społeczna i interwencja socjalna, UJ, Kraków. Oliwa-Ciesielska M. (2003), Marginalizacja osób bezdomnych i możliwości ich społecznego uczestnictwa, [w:] Praca socjalna. Pomoc społeczna. Teoria i praktyka, t. 2, Marzec-Holka K., Bydgoszcz. Oliwa-Ciesielska M. (2004), Piętno nieprzypisania. Studium o wyizolowaniu społecznym bezdomnych, UAM Wydawnictwo Naukowe, Poznań.

Identifiers

ISSN

1642-672X