Prawne i organizacyjne aspekty ochrony dóbr kulturalnych w Stanach Zjednoczonych

• Authors: Przyborowska-Klimczak Anna

Title variants

EN

LEGAL AND STRUCTURAL ASPECTS OF THE PROTECTION OF CULTURAL PROPERTY IN THE UNITED STATES

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article describes legal solutions and organisational structures in the United States in the field of the protection of the cultural property. Legal foundations of the protection are found in numerous normative regulations. Still, of primary importance are laws of 1906, 1935, 1949 and 1966. Next to the laws and regulations at lower levels the United States have a reach treaty practice. Upon their initiative in 1935 the treaty was concluded on the protection of art and scientific institutions as well as monuments of history. After World War II representatives of the United States participating in the works of UNESCO contributed to the elaboration of two conventions (11970 and 1972) on international protection of cultural property. In 1970 America and Mexico signed a treaty on the finding and restoration of stolen archaeological, historic and cultural works, while in 1976 — a multilateral convention of states — members of OPA was adopted with the aim to protect archaeological, historic and art heritage of American nations. An important role in the system of protection determined by norms of the domestic and international law is played by governmental organisations: Advisory Council on Historic Preservation, National Park Service, Smithsonian Institution and National Trust for Historic Preservation representing a non-governmental sector. Within this system important functions are played by numerous American museums which have rich collections and specific rules of enriching their collections as well as interesting didactic initiatives. Although only an insignificant part of the state budget is allocated for the preservation of cultural property, problems of their protection bost a high standing in the United States. A further improvement of the system is aimed at increasing the effectiveness of the operation of legal instruments, a bigger responsibility of the Federal Government, state and local authorities for problems of preservation, tightening the links between state-owned and private sectors and finally a fuller interest of the public opinion in these problems.

Keywords

PL

ochrona dóbr kulturalnych w Stanach Zjednoczonych; system ochrony zabytków w Stanach Zjednoczonych; Akt dotyczący zachowania zabytków amerykańskich; Akt dotyczący zachowania amerykańskich miejsc historycznych, budynków, przed­miotów i zabytków o narodowym znaczeniu; National Trust for Historic Preservation; Pakt Roericha; Traktat o ochronie instytucji artystycznych i naukowych oraz zabytków historycznych; konwencje UNESCO o ochronie dóbr kulturalnych w czasie pokoju; Konwencja dotyczącą środków zmierzających do zakazu i zapobiegania nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przenoszeniu własności dóbr kulturalnych z 1970 r.; Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego z 1972 r.; Advisory Council on Historic Preservation; amerykański system ochrony dóbr kulturalnych; National Park Service; Smithsonian Institution; International Council of Monuments and Sites (ICOMOS); Metropolitan Museum of Art; Boston Museum of Fine Art; prawa innych państw do dóbr kulturalnych nielegalnie z nich wywiezionych

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Ochrona Zabytków
• Year: 1982
• Issue: 1-2
• Pages: 27-35

Dates

published

1982

Contributors

author

Przyborowska-Klimczak Anna

• mgr, Zakład Prawa Międzynarodowego Publicznego UMCS w Lublinie

References

• zob. J. C h a ł a s i ń s k i , Kultura amerykańska. Formowanie się ku ltu ry narodowej w Stanach Zjednoczonych Ameryki, LSW, Warszawa 1962, s. 299—302 i 591,
• W. G o r n i c k i i J. Ko s s a k , Super—Ameryka. Szkice o k u ltu rze i obyczajach, PIW, Warszawa 1970, s. 40—43.
• Por. W. Ły s i a k , Ochrona zabytkow w USA, „Ochrona Zabytkow”, nr 1, 1974, s. 57
• E. E. С o n n a l l y, La conservation des sites et des monuments dans le Nouveau Monde, Musees et monuments, UNESCO, Paris 1973, s. 249.
• R. E. St i pe , The Impact of Law on Preservation Activities in the United States, „Monumentum”, ICOMOS, t. XIII, Louvain 1976, s. 45—61.
• Ch. C. Ma r k , A Study of Cultural Policy in the United States 14, UNESCO, n r 2, 1969, s. 9—13.
• Zob. też H. Ni e ć , Legislative Models of Protection of Cultural Property, „Hastings Law Journal”, vol. 27, n r 5, 1976, s. 1112.
• R. F. Lee, Historical and Architectural Monuments in the United States, 91199 Interior — Duplicating Section, Washington 1951, s. 18—19.
• R. M. Ut l e y , В. M a c k i n t o s h , Historic Preservation in a Democracy: The Partnership Between Government and the Private Sector in the United States, „Monumentum”, ICOMOS t. XIII, 1976, s. 30.
• Artykuł VI Konstytucji Stanow Zjednoczonych, Wybor konstytucji pod red. A. Burdy i M. Rybickiego, Ossolineum, Wrocław 1970, s. 120—121.
• Zob. szerzej: St. E. Na h l i k , Zagadnienie międzynarodowej ochrony dzieł sztuki w czasie pokoju, Księga pamiątkowa ku czci Juliana Makowskiego z okazji 50-lecia pracy naukowej, Warszawa 1957, s. 219—230.
• zob. St. E. N a h l i k , Międzynarodowa ochrona dobr kulturalnych. Zbior tekstow. „Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytkow”, seria B, t. IV, Warszawa 1962, s. 107.
• E. A l e x a n d r o w, La protection du patrimoine culturel en droit international public, Sofia—Presse 1978, s. 96—112;
• H. Ni e ć , Ojczyzna dzieła sztuki. Międzynarodowa ochrona integralności narodowej spuścizny kulturalnej, PWN, Warszawa—Krakow 1980, s. 51——53.
• H. Ni e ć , Ojczyzna dzieła sztuki, s. 76—78, 88, 90—91.
• Tekst konwencji — Dz. U. 1974, nr 20, poz. 106.
• Tekst konwencji — Dz. U. 1976, nr 32, poz. 190, załącznik.
• Tekst traktatu — International Protection of the Environment. Treaties and Related Documents. Compiled and Edited by Bernd Ruster and Bruno Simma, Oceana Publications, INC., Dobbs Ferry, New York 1977, s. 7212—7215.
• Sh. A. W i l l i a m s , The International and National Protection of Movable Cultural Property. A comparative Study, Oceana Publications, INC., Dobbs Ferry, New York 1978, s. 130—133.
• Tekst konwencji — „International Legal Materials”, vol. XV, November 1976, s. 1350—1356.
• Konwencja Organizacji Państw Am erykańskich o ochronie archeologicznego, historycznego i artystycznego dziedzictwa narodow amerykańskich, „Ochrona Zabytkow”, nr 3, 1980, s. 254r—258.
• R. R. Ga r v e y , J. Ri c h a r d s o n , C. M. S i l v e s t r o , E. E v e r h a r d t , S. D. Ri p l e y , C. H. H ume l s i n e , The United States Participation in International Preservation Programs, ,,Monumentum”, 1976, s. 6—11
• J. Maas , Historie Preservation and the National Mythology, „Monumentum”, 1976, s. 30.
• M. Bas e , Po ulicih stareho Detroitu, „Pamatkova Реcе, XXXI, z. 3, 1971, s. 187—189.
• K. E. Me y e r , The Plundered Past, Atheneum, New York 1973, s. 44—45,
• L.D. D u В o f f, The Deskbook of Art Law, s. 869—953.
• L. D. D u В o f f, Auction Problems: Going, Going, Gone, „Cleveland State Law Review”, vol. 26, nr 4, 1977, s. 499—513.
• M. S. В l o s s, Legal Restriction on American Access to Foreign Cultural Property, „Fordham Law Review , May 1978, vol. 46, s. 1177—1204,
• R. Gr i f f i n , Museum Acqusition Policy [w:] L. D. D u В o f f i M. A. C r a w f o r d Du B o f f , Law and Visual Arts, Portland, Oregon 1974, s. 253—259.
• A. H a w k i n s , The Euphronios Krater at the Metropolitan Museum: A Question of Provenance, „Hastings Law Journal”, May 1976, s. 1163—1181.
• J. M e r r y m a n, The Protection of Patrimony [w:] L. D. D u B o f f Art Law, Domestic and International, Fred B. Rothman and CO. South Hackensack, New York 1975, s. 255—256
• L. D. D u B o f f , C. Al l a n , The Afo-A-Kom :a plea to save a cultural heritage, tamże, s. 425—437.
• L. D. D u B о f f, The Deskbook of Art Law, s. 91—94.
• L. W. H a m i l t o n , Museum acquisition: the case for selfregulation [w:] Art Law, Domestic and International, s. 347—362,
• Resolution concerning the sale and exchange of works of art by museums — adopted by tre College art Association, Board of Directors, Nov. 3,1973, tamże, s. 409—413.
• K. E. Me y e r , The Plundered Past, s. 47—56.
• Ch. B. H о s m e r, Historic Preservation, Tourism and Leisure, „Monumentum”, 1976, s. 81—92.