„Zimy już nigdy nie będzie!” Narracje klimatyczne starszych kobiet w perspektywie uczenia się z życia

• Authors: Kopciewicz Lucyna

Title variants

EN

“Winter will never be again!” Climate narratives of older women in the perspective of learning from life

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest omówienie wyników badań empirycznych poświęconych doświadczeniom klimatycznym. W badaniach uczestniczyło 35 kobiet reprezentujących najstarsze pokolenie (75-87 lat). Zastosowana jakościowa procedura badawcza – wywiad – umożliwiła zebranie trzydziestu pięciu narracji. Problemy badawcze zawarte były w formule następujących pytań: Jaki retrospektywny obraz zimy jako pory roku wyłania się z narracji uczestniczek badań empirycznych? Jaki obraz ewentualnych zmian klimatycznych wyłania się z narracji kobiet uczestniczących w badaniu? Ramą teoretyczną projektu jest paradygmat emocjonalizacji zmian klimatycznych. Problematyka zmian klimatu rozważana jest jako kwestia pokoleniowa. Uwzględniony został także problematyczny status pogody (narracji klimatycznych) jako sprawy społecznie ważnej oraz wyłonienie nowego paradygmatu skoncentrowanego na emocjach klimatycznych. Wyniki badań obejmują zidentyfikowane znaczenia zimy jako pory roku, analizę sposobu organizacji narracji klimatycznych, wyłaniające się istotne kategorie opisu, ich funkcje regulujące dyskurs oraz analizę emocji klimatycznych uczestniczek badania. Projekt empiryczny wpisuje się w szerszą dyskusję o tym, jak badać, opisywać, interpretować zjawiska klimatyczne w perspektywie pedagogicznej. Ustalenia poznawcze projektu wpisują się również w refleksje na temat narracyjnego uczenia się – uczenia się z życia i jego rezultatami.

EN

The aim of the article is to discuss the results of empirical research on climate change experiences. 35 women representing the oldest generation (aged 75-87) participated in the study. The qualitative research procedure applied here – an interview – enabled the collection of thirty-five narratives. Research problems were included in the formulation of the following questions: What retrospective image of winter as a season emerges from the narratives of the participants of the empirical research? What picture of possible climate change emerges from the narratives of the women participating in the study? The theoretical framework of the project is the paradigm of emotionalizing climate change. The issue of climate change is considered as a generational issue. The problematic status of the weather (climate narratives) as a socially important issue and the emergence of a new paradigm focused on climate emotions have also been taken into account. The results of the research include the identified meanings of winter as a season, an analysis of the organization of climate narratives, emerging significant categories of description, their functions in regulating the discourse, and an analysis of the climate emotions of the study participants. The empirical project is part of a broader discussion on how to study, describe and interpret climate phenomena from a pedagogical perspective. The cognitive findings of the project are also in line with reflections on narrative learning – learning from life and its results.

Keywords

PL

zmiana klimatu; narracje klimatyczne; kobiety; pokoleniowość; emocje klimatyczne; uczenie się z życia

EN

climate change; climate narratives; women, generation; climate emotions, learning from; life

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2024
• Volume: 25
• Pages: 241-262

Dates

published

2024

Contributors

author

Kopciewicz Lucyna

• Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Teorii Wychowania i Pedagogiki Opiekuńczej

• https://orcid.org/https%3A//orcid.org/0000-0003-0888-7665

References

• Albrecht, G. (2007) Solastalgia: The Distress Caused by Environmental Change. Australasian Psychiatry [online], 15, 95-98. Dostępny na: https://doi.org/10.1080/10398 5607017012 88.
• Alheit, P. (2015) Teoria biografii jako fundament pojęciowy uczenia się przez całe życie. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4(72), 23-36.
• Arora-Jonsson, S. (2011) Virtue and vulnerability: Discourses on women, gender, and climate change. Global Environmental Change, 2(21), 744-751.
• Baker, C., Clayton, S. i Bragg, E. (2020) Educating for resilience: Parent and teacher perceptions of children’s emotional needs in response to climate change. Environmental Education Research, 27, 687-705.
• Bendell, J. (2018) Głęboka adaptacja: mapa nawigacyjna katastrofy klimatycznej. Tłum. A. Wierzba, P. Szaj, [online], 1-45. Dostępny na: https://lifeworth.com/DeepAdaptation-pl [29.09.2021].
• Bińczyk, E. (2018) Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Boykoff M.T. i Rajan S.R. (2007) Signals and noise. Mass-media coverage of climate change in the USA and the UK. EMBO Reports [online], 3(8), 207-211. Dostępny na: https://doi.org/10.1038/sj.embor.7400924.
• Clayton, S. (2018) Mental health risk and resilience among climate scientists. Nature Climate Change, 8, 260-261.
• Cunsolo, A. i Ellis, N.R. (2018) Ecological grief as a mental health response to climate changerelated loss. Nature Climate Change, 4(8), 275-281.
• Daniel, B., Stanisstreet, M. i Boyes, E. (2004) How can we best reduce global warming? School students’ ideas and misconceptions. International Journal of Environmental Studies, 2(61), 211-222.
• Doherty, T.J. i Clayton, S. (2011) The Psychological Impacts of Global Climate Change. American Psychologist, 4(66), 265-276.
• Dominice, P. (2006) Uczyć się z życia. Biografia edukacyjna w edukacji dorosłych. Tłum. M. Kopytowska. Łódź: WSHE.
• Du Bray, M., Wutich, A. i Larson K.L. (2019) Anger and sadness: Gendered emotional responses to climate threats in four island nations. Cross-Cultural Research, 1(53), 58-86.
• Edwards, V. (2023) Sekretny język komunikacji. Tłum. A. Samosn-Banasik. Warszawa: MT Biznes.
• Emmelin, L. (1976) The need for environmental education for adults. Convergence, 1(8), 45-53.
• Gawrych, M. (2021) Zmiany klimatu a zdrowie psychiczne. Przegląd aktualnej literatury. Psychiatria Polska, 223, 1-13.
• Golonka-Legut, J. (2015) Uczenie się w perspektywie biograficzności. Perspektywa andragogiczna. Rocznik Andragogiczny, 22, 101-118.
• Gonzáles-Hidalgo, M. i Zografos, C. (2020) Emotions, power, and environmental conflict: Expanding the ‘emotional turn’ in political ecology. Progress in Human Geography, 2(44), 235-255.
• Goodson, I. (2013) Developing Narrative Theory. Life Histories and Personal Representation. New York: Routledge.
• Goodson, I., Biesta, G., Tedder, M. i Adair, N. (2010) Narrative Learning. New York: Routledge.
• Griswold, W. (2017) Sustainability, eco justice and adult education. New Directions for Adult and Continuing Education, 152, 7-15.
• Gulla, B., Tucholska, K. i Ziernicka-Wojtaszek, A. (2020) Psychologia kryzysu klimatycznego. Kraków: Biblioteka Jagiellońska.
• Hayward, B. (2008) Let’s talk about the weather: decentering democratic debate about climate change. Hypatia, 3(23), 79-98.
• Hill, R.J. (2003) Environmental justice: Environmental adult education at the confluence of oppressions. New Directions for Adult and Continuing Education, 99, 27-38.
• Karlovic, L. i Patrick, K. (2003) Environmental adult education: Women living the tensions. New Directions for Adult and Continuing Education, 99, 59-68.
• Kleres, J. i Wettergren, A. (2017) Fear, hope, anger, and guilt in climate activism. Social Movement Studies, 5(16), 507-519.
• Kovan, J.T. i Dirkx, J.M. (2003) “Being called awake:” The role of transformative learning in the lives of environmental activists. Adult Education Quarterly, 2(53), 99-118.
• Kowalik-Olubińska, M. (2020) Dzieci w obliczu zmiany klimatu – obraz dziecięcej partycypacji w raportach międzynarodowych organizacji pozarządowych. Forum Pedagogiczne, 1(10), 57-68.
• Kowalik-Olubińska, M. (2021) „Nie jesteś za młody, żeby zmieniać świat” – studium przypadku zjawiska dziecięcego aktywizmu klimatycznego. Problemy Wczesnej Edukacji [online], 2(53), 165-177. Dostępny na: https://doi.org/10.26881/pwe.2021.53. 12.
• Lalak, D. (2010) Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Lee, K. i Bernett, J. (2020) “Will polar bears melt?” A qualitative analysis of children’s questions about climate change. Public Understanding of Science [online], 8(29), 868-880. Dostępny na: https://doi.org/10.1177/0963662520952999.
• Macnaghten, P. i Urry, J. (2005) Alternatywne przyrody. Nowe myślenie o przyrodzie i społeczeństwie. Tłum. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Mazurek, E. (2017) Biograficzne uczenie się i narracyjne uczenie się – ramy teoretyczne. Edukacja Dorosłych, 1, 51-65.
• McMichael, C. (2014) Climate change and children: Health risks of abatement inaction, health gains from action. Children, 1, 99-106.
• Mendel, M. (red.) (2006) Pedagogika miejsca. Wrocław: Wydawnictwo DSW.
• Miles, M.B. i Huberman M.A. (2000) Analiza danych jakościowych. Białystok: Transhumana.
• Mirzoeff, N. (2016) Jak zobaczyć świat?. Tłum. Ł. Zaremba. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Karakter.
• Monroe, M.C., Plate, R.R., Oxarart, A., Bowers, A. i Chaves, W.A. (2017) Identifying effective climate change education strategies: A systematic review of the research. Environmental Education Research, 25, 1-22.
• Morote, A.F. i Hernández, M. (2022) What Do School Children Know about Climate Change? A Social Sciences Approach. Social Sciences [online], 4(11), 179. Dostępny na: https://doi.org/10.3390/socsci11040179.
• Neckel, S. i Hasenfratz, M. (2021) Climate emotions and emotional climates: The emotional map of ecological crises and the blind spots on our sociological landscapes. Social Science Information [online], 2(260), 253-271. Dostępny na: https://doi.org/10.1177/ 0539018421996264.
• Norgaard, K.M. (2010) Living in Denial. Climate Change, Emotions and Everyday Life. Cambridge: MIT Press.
• Nowak-Dziemianowicz, M. (2006) Doświadczenia rodzinne w narracjach. Interpretacja sensówi znaczeń. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW.
• Ojala, M. (2013) Regulating worry, promoting hope: How do children, adolescents, and young adults cope with climate change?. International Journal of Environmental and Science Education, 1(8), 537-561.
• Parker, J. (1993) Environmental ethics: Questions for adult education. Adult Learning, 4(8), 216-217.
• Sanson, A.V., Burke, S.E. i Van Hoorn, J. (2018) Climate change: Implications for parents and parenting. Parenting, 18, 200-217.
• Silverman, D. (2008) Prowadzenie badań jakościowych. Wyd. 1. Tłum. J. Ostrowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szwejkowski, Z. (2004) Pogoda, klimat, środowisko. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
• Terry, G. (2009) Climate change and gender justice. Oxford: Oxfam.
• Walters, S. (2018) The drought is my teacher: Adult learning and education in times of climate crisis. Journal of Vocational, Adult, and Continuing Education and Training, 1, 146-162.
• Wu, J., Snell, G. i Samji, H. (2020) Climate anxiety in young people: A call to action. The Lancet Planetary Health, 4, 435-436.

Identifiers

ISSN

2084-2740

DOI

doi.org/10.61824/dma.vi25.723