Cechy osobowościowe 8–12-letnich dzieci żyjących w różnych warunkach socjokulturowych. Porównanie wyników badań prowadzonych w roku 1964 i 2006

• Authors: Ewa Zasępa , Janusz Kostrzewski

Title variants

EN

Personality Traits in 8-12-Year-Old Children Living in Different Sociocultural Conditions. Comparison of the Findings of the Research Conducted in 1964 and 2006

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem badań przedstawionych w tym artykule było porównanie cech osobowości 8–12-letnich dzieci żyjących w różnych warunkach socjokulturowych. Porównano wyniki badań prowadzonych w roku 1964 i 2006. Hipoteza badawcza zakładała występowanie różnic między osobowością dzieci żyjących współcześnie, czyli na początku XXI w. i w latach 60. XX wieku. Zastosowaną techniką badawczą był 14-czynnikowy Kwestionariusz Osobowości Portera i Cattella w polskim przekładzie Kostrzewskiego. W 1964 r. zbadano 500 dzieci, zaś w 2006 – 772. Wyniki badań ujawniły wiele istotnych różnic w nasileniu mierzonych cech osobowości między dwiema grupami dzieci żyjących w różnych warunkach socjokulturowych. Sformułowana na wstępie hipoteza badawcza potwierdziła się. Najogólniej charakter występujących różnic można przedstawić następująco: współcześnie żyjące dzieci są mniej dojrzałe emocjonalnie, zaś bardziej dojrzałe intelektualnie.

EN

The aim of the study presented in this article was to compare the personality traits of children aged 8–12 who were raised in different sociocultural conditions. The findings of the research conducted in 1964 and 2006 were compared. The research hypothesis assumed differences between the personality of children living now, i.e. at the beginning of the 21st century, and in the sixties of the 20th c entury. T he 14 f actor C hildren’s P ersonality Q uestionnaire d esigned by Porter a nd C attell (a Polish adapted version made by Kostrzewski) was used in this study. In 1964, 500 children took part in the study, and in 2006 – 772. The results of this study show many significant differences in personality traits between the two groups of children living in different sociocultural conditions. The research hypothesis formulated at the beginning proved correct. The general conclusion is as follows: children who live now are less emotionally mature but more intellectually mature.

Keywords

PL

osobowość; dzieci; dzieciństwo

EN

personality; children; childhood

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Year: 2012
• Issue: 3(17)
• Pages: 51-65

Contributors

author

Ewa Zasępa

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

author

Janusz Kostrzewski

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

References

• Cattell, R.B. (1967). The scientific analysis of personality. Penguin Books, Inc.
• Chlewiński, Z. (1964). Elementy Cattellowskiej teorii osobowości. Roczniki Filozoficzne, 12, 4,
• 49–57.
• Chlewiński, Z. (1987). Postawy a cechy osobowości. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Denham, S., Grout, L. (1993). Socialization of emotion: pathway to preschoolers’ emotional and
• social competence. Journal of Nonverbal Behaviour, 17(3), 205–227.
• Denham, S., Zoller, D., Couchoud, E.A. (1994). Socialization of preschoolers’ emotion understanding.
• Developmental Psychology, 30(6), 928–936.
• Denham, S., Blair, K., Schmidt, M., DeMulder, E. (2002). Compromised emotional competence:
• seeds of violence sown early? American Journal of Orthopsychiatry, 72, 70–82.
• Denham, S., Mason, T., Caverly, S., Schmidt, M., Hackney, R., Caswell, C., DeMulder, E. (2001).
• Preschoolers at play: co-socialisers of emotional and social competence. International Journal
• of Behavioral Development, 25(4), 290–301.
• Elias, M.J., Tobias, S.E., Friedlander, B.S. (red.). (1998). Dziecko emocjonalnie inteligentne. Poznań:
• Moderski i S-ka.
• Goleman, D. (1998). Wstęp. W: M.J. Elias, S.E. Tobias, B.S. Friedlander (red.), Dziecko emocjonalnie
• inteligentne. (s. 7–9). Poznań: Moderski i S-ka.
• Hall, C., Lindzey, G. (1994). Teorie osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Hall, C., Lindzey, G., Campbell, J. (2004). Teorie osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
• PWN.
• Kostrzewski, J. (1964). Czynnikowe kwestionariusze R.B. Cattella do badania osobowości dzieci
• i ich wartość diagnostyczna. Roczniki Filozoficzne, 12(4), 59–79.
• Kostrzewski, J. (1967). Rzetelność i trafność polskiego przekładu 14-czynnikowego kwestionariusza
• do badania osobowości dzieci 8–12-letnich. Roczniki Filozoficzne, 15(4), 57–70.
• Kracik, J. (1999). Trwogi i nadzieje końca wieków. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Ledzińska, M. (2002). Stres informacyjny jako zagrożenie dla rozwoju. Roczniki Psychologiczne,
• 5, 77–97.
• Majgier, K. (2000). Internet jako przestrzeń komunikacyjna. Przegląd Psychologiczny, 43(2),
• 157–172.
• Nosal, Cz. (2001). Perspektywa czasu na przełomie epok. Roczniki Psychologiczne, 12, 165–178.
• Oleś, P. (2003). Wprowadzenie do psychologii osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
• Scholar.
• Cechy osobowości 8–12-letnich dzieci żyjących w różnych warunkach socjokulturowych... 65
• Opoczyńska, M. (1999). W stronę psychologii subiektywnej – Alfreda Adlera koncepcja człowieka.
• W: A. Gałdowa (red.), Klasyczne i współczesne koncepcje osobowości. (s. 87–110). Kraków:
• Wydawnictwo UJ.
• Orwid, M. (2005). Czynniki psychospołeczne w psychiatrii dzieci i młodzieży. W: I. Namysłowska
• (red.), Psychiatria dzieci i młodzieży, s. 41–52. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Pervin, L.A. (2002). Psychologia osobowości. Gdańsk: GWP.
• Plomin, R., DeFries, J.C., McClearn, G.E., McGuffin, P. (2001). Genetyka zachowania. Warszawa:
• Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Porębska, M. (1997). Kryzys wychowania i perspektywa jego przezwyciężenia. Refleksje psychologa
• zajmującego się rozwojem człowieka. W: Z. Łoś, A. Oleszkiewicz (red.), Rozwój człowieka
• i jego zagrożenia w świetle współczesnej psychologii. Wrocław: Wydawnictwo UWr.
• Porter, R.B., Cattell, R.B. (1960). Children’s Personality Questionnaire, „The CPQ”. Chaimpaign,
• Illinois: IPAT.
• Toffler, A. (1998). Szok przyszłości. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.