Przemiany w sposobie rozumienia prawa własności. Przejście z ujęcia absolutnego do przyjęcia ograniczonego i prospołecznego charakteru tego prawa

• Authors: Banaszkiewicz Adam

Title variants

EN

Changes in the way of understanding property rights. From an absolute approach to a limited and prosocial nature of this law

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy zmian w treści oraz w sposobie rozumienia prawa własności, które wystąpiły w stosunku do ujęcia tego prawa ukształtowanego jeszcze w starożytności. Początkowo uznawano je za prawo absolutne – nienaruszalne, wyłączne i nieograniczone. Z czasem, na gruncie poglądów myślicieli od wieku XVII począwszy, w konsekwencji zachodzących w świecie przemian gospodarczych i społecznych, a także za sprawą społecznej nauki Kościoła, stało się prawem o z założenia ograniczonym charakterze, służącym zaspokojeniu przez państwo potrzeb społecznych, a nie tylko właścicielowi do zaspokojenia egoistycznych potrzeb jego i jego bliskich. Ważnym powodem omawianych zmian było również zwiększenie zakresu ingerencji państwa w wyniku wzrostu liczby zadań publicznych.

EN

The article concerns the changes in the content and in the way of understanding of ownership that occurred from the period of antiquity. Initially, it was considered inviolable right of ownership, exclusive and unlimited. In time, thanks also the Social Doctrine of the Church, was converted into a law, which serve not only the owner, but also to meet the needs of society. An important reason was to increase the scope of interference by the state resulting from an increase in the number of social tasks.

Keywords

PL

własność prywatna; prawo własności; prawa natury; socjalizacja; prawa własności; katolicka nauka społeczna

EN

private property; ownership; the laws of nature; socialization of ownership; Catholic social teaching (doctrine)

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Acta Iuris Stetinensis
• Year: 2016
• Issue: Acta Iuris nr 14

Contributors

author

Banaszkiewicz Adam

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Banaszkiewicz A., Procesy globalizacji w nauce społecznej Jana Pawła II, w: “Ekonomia”, tom. 13, Wrocław 2005.
• Duguit L., Kierunki rozwoju prawa cywilnego od początku XIX wieku, Warszawa–Kraków 1938.
• Grotius H., O prawie wojny i pokoju, przełożył R. Bierzanek, Warszawa 1957.
• Ignatowicz J., Prawo rzeczowe, Warszawa 1979.
• Jan Paweł II, Przemówienie do Indian Oaxaca, „L’Osservatore Romano”, 30 stycznia 1979.
• Kolańczyk K., Prawo rzymskie, PWN 1986.
• Locke J., Two Treatises of Government, wyd. P. Laslett, Cambridge University Press, Cambridge 1967.
• Miklaszewska J., Filozofia a ekonomia. W kręgu teorii publicznego wyboru, Kraków 2001.
• Miklaszewska J., Libertariańskie koncepcje własności, w: Własność prywatna, red. T. Wawak, Kraków 1993,
• Miklaszewska J., Libertariańskie koncepcje własności i wolności, Kraków 1994.
• Nowa encyklopedia PWN, Warszawa 1999.
• Nozick R., Anarchia, państwo i utopia, przeł. P. Maciejko, M. Szczubiałka, Warszawa 2010.
• Pańko W., O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984.
• Paweł VI, encyklika Populorum progressio, w: Dokumenty nauki społecznej kościoła, wyd. II, cz. 2.
• Piluś H., Własność i zasady w katolickiej myśli społecznej, Warszawa 2008.
• Prawo Administracyjne, red. J. Boć Wrocław 1994.
• Skolimowski H., Od etyki nikomachejskiej do etyki globalnej, w: Idea etyczności globalnej, red. J. Sekuła, Siedlce 1999.
• Stelmachowski A., Zarys teorii prawa cywilnego, Warszawa 1998.
• Strzeszewski Cz., Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994.
• Strzeszewski Cz., Własność. Zagadnienia społeczno-moralne, Warszawa 1981.
• Szachułowicz J., A. Łukaszewska, Gospodarka nieruchomościami. Przepisy i komentarz, Warszawa 2003.
• Ustawa z 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami, (Dz.U. z 2010 roku, nr 102, poz. 651 z późn. zm.).
• http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/francja-18.html,
• http://www.opoka.org.pl/nauczanie/papiez/jan_pawel_ii/adhortacje.html,
• http://www.opoka.org.pl/nauczanie/papiez/jan_pawel_ii/encykliki.html,
• http://www.opoka.org.pl/nauczanie/papiez/jan_pawel_ii/przemowienia.html.