Bariery w komunikowaniu się bezpośrednim dzieci i młodzieży z wadą słuchu ze słyszącymi rówieśnikami w świetle modelu komunikacji międzyosobowej Friedemanna Schulza von Thuna

• Authors: Małgorzata Kupisiewicz

Title variants

EN

Barriers to direct communication between children and adolescents with hearing impairments and their hearing peers in the light of the interpersonal communication model by F. Schulz von Thun

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto próbę analizy zakłóceń i barier komunikowania się bezpośredniego dzieci i młodzieży niesłyszących i słabosłyszących z osobami słyszącymi. Problem rozpatrywany jest z wykorzystaniem modelu komunikacji międzyosobowej Friedemanna Schulza von Thuna. Autor ten proces komunikowania się ujmuje czteropłaszczyznowo, z uwzględnieniem sfer: rzeczowej, apelu, ujawniania się i relacji. Artykuł eksploruje zjawisko przenikania się, splotu wzajemnie uzależnionych od siebie przyczyn pierwotnych i wtórnych oraz następstw niskiej kompetencjijęzykowej i komunikacyjnej dzieci z wadą słuchu i jej negatywnych konsekwencji dla ich funkcjonowania na wszystkich płaszczyznach komunikowania się.

EN

The article attempts to analyze disruption and barriers to direct communication between deaf and hard-of-hearing children and adolescents and hearing people. The problem is examined with the use of the interpersonal communication model by Friedemann Schulz von Thun. According to Schulz von Thun, the process of communication has four sides: factual information, appeal, self-revealing and relationship. The article explores the phenomenon where the interdependent primary and secondary causes and consequences of poor linguistic and communicative competence interpenetrate or interweave in children with hearing impairments. It examines the negative consequences of this poor competence for these children’s functioning on all the communication layers.

Keywords

PL

osoba niesłysząca/słabosłysząca; kompetencja językowa i komunikacyjna; czteropłaszczyznowy model komunikacji Friedemanna Schulza von Thuna; bariery komunikowania się bezpośredniego

EN

deaf/hard-of-hearing person; linguistic and communicative competence; foursides communication model by Friedemann Schulz von Thun barriers to direct communication

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Year: 2015
• Issue: 4(30)
• Pages: 33-53

Contributors

author

Małgorzata Kupisiewicz

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa; tel. [phone]

References

• Berne, E. (1987). W co grają ludzie? Psychologia stosunków międzyludzkich. Warszawa: PWN.
• Białas, M. (2007). Kompetencja językowo-kulturowa a tożsamość narodowa niesłyszących. W: E. Woźnicka (red.), Tożsamość społeczno-kulturowa Głuchych (s. 108–117). Łódź: Polski Związek Głuchych – Oddział Łódzki.
• Brzezińska, A.I., Kaczan, R., Smoczyńska, K. (red.). (2010). Diagnoza potrzeb i modele pomocy dla osób z ograniczeniami sprawności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Dobek-Ostrowska, B. (2007). Podstawy komunikowania społecznego. Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
• Festinger, L. (2007). Teoria dysonansu poznawczego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Fiske, J. (2008). Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem. Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
• Głodkowska, J. (2014). Autorstwo życia a niepełnosprawność – ponawiane odczytywanie idei normalizacji. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 1(23), 75–96.
• Grabias, S. (2001). Język w zachowaniach społecznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Hymes, D.H. (1971). On Communicative Competence. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
• Jakobson, R. (1989). W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism. T. 1, wybór, red. naukowa i wstęp M.R. Mayenowa. Warszawa: PIW.
• Kobosko, J. (2009). Relacja matka-dziecko a zaburzenia rozwoju językowego u młodzieży głuchej. Przegląd Psychologiczny, 52(3), 327–342.
• Kobosko, J. (2012). Problemy zdrowia psychicznego dzieci głuchych i słabosłyszących oraz dzieci słyszących z populacji ogólnej w ocenie rodziców. Nowa Audiofonologia, 1(1), 56–66.
• Kołodziejczyk, R. (2011). Osoba z uszkodzeniem słuchu w komunikacji interpersonalnej. W: K. Krakowiak, R. Kołodziejczyk, A. Borowicz, E. Domagała-Zyśk (red.), Student niesłyszący we wspólnocie akademickiej (s. 35–61). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Krakowiak, K. (1998). W sprawie kształcenia języka dzieci i młodzieży z uszkodzonym słuchem. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Krakowiak, K. (2012). Dar języka. Podręcznik metodyki wychowania językowego dzieci i młodzieży z uszkodzeniami narządu słuchu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Krakowiak, K., Krakowiak, Ł. (2011). Trudności niesłyszących jako wyzwanie do odpowiedzialności i ustawicznego dialogu. W: K. Krakowiak, R. Kołodziejczyk, A. Borowicz, E. Domagała- Zyśk (red.), Student niesłyszący we wspólnocie akademickiej (s. 9–34). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Krappmann, L.F. (1978). Soziologische Dimension der Identität. Stuttgart: Klett-Cotta Verlag.
• Krawiec, M. (2009). Poczucie niepełnosprawności u młodzieży z uszkodzeniami słuchu. W: J. Kobosko (red.), Młodzież głucha i słabosłysząca w rodzinie i otaczającym świecie – dla terapeutów, nauczycieli, wychowawców i rodziców (s. 67–78). Warszawa: Stowarzyszenie „Usłyszeć Świat”.
• Kudra, B. (2014). O komunikacji społecznej. W: B. Kudra, E. Olejniczak (red.), Komunikowanie publiczne. Zagadnienia wybrane (s. 9–24). Łódź: Uniwersytet Łódzki.
• Kulczycki, E. (2012). Źródła transmisyjnego ujęcia procesu komunikacji. Studia Humanistyczne AGH, 11, 1, 21–36.
• Kupisiewicz, M. (2013). Słownik pedagogiki specjalnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kurcz, I. (1992). Język a psychologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kurcz, I., Okuniewska, H. (red.). (2011). Język jako przedmiot badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka. Warszawa: Wydawnictwo SWPS Academica.
• Laborit, E. (1995). Der Schrei der Möwe. Bergisch Gladbach: Bastei-Lübe Verlag.
• Laskowski, W. (2010). O komunikacji twarzą w twarz w perspektywie somatycznej. Investigationes Linguisticae, 22, 42–78.
• Leven, R. (1997). Psychische Störungen Gehörloser und Schwerhöriger Psychotherapie- Patienten. Hamburg: Verlag hörgeschädigter Kinder.
• Leven, R. (2003). Gehörlose und schwerchörige Menschen mit psychischen Störungen. Hamburg: Verlag hörgeschädigter Kinder.
• Meadow, K.P. (1968). Early manual communication in relation to the deaf child’s intellectual, social and communicative functioning. American Anals of the Deaf, 113, 29–41.
• Meadow, K.P. (1969). Self-image, family climate and deafness. Social Forces, 47, 428–438.
• Nęcki, Z. (1992). Komunikowanie interpersonalne. Wrocław: Ossolineum.
• Nęcki, Z. (2000). Komunikacja międzyludzka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Antykwa.
• Nienhuys, T.G., Cross, T.G., Horsborough, K.M. (1984). Child variables influencing maternal speech style: Deaf and hearing children. Journal of Communication Disorders, 17, 189–207.
• O’Connor, J., Seymour, J. (1996). NLP – wprowadzenie do programowania neurolingwistycznego. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Ophof, W. (2001). Intolerance of ambiguity – two empirical studies on the generality concept and their heuristic implications. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 5, 35–57.
• Pietrzak, W. (1992). Język migowy dla pedagogów. Warszawa: WSiP.
• Rosen-Bernays, E. (1992). Die Frage nach psychischer Norm und Psychopathologie bei gehörlosen Menschen. Eine kritische Auseinandersetzung mit bestehender Literatur und Resultaten einer eigenen Untersuchung. Zurych: Zentralstelle der Studentenschaft Verlag.
• Ruoß, M. (1994). Kommunikation Gehörloser. Bern: Hans Huber Verlag.
• Schulz von Thun, F. (2006–2007). Sztuka rozmawiania. T. 1: Analiza zaburzeń. T. 2: Rozwój osobowy. T. 3: Dialog wewnętrzny. T. 4: W porozumieniu z sobą i innymi – komunikacja i kompetencje społeczne. Przeł. Piotr Włodyga. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Spitzberg, B.H., Cupach, W.R. (1984). Interpersonal Communication Competence. Beverly Hills, CA: Sage.
• Stewart, J. (red.). (2000). Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szczepankowski, B. (1999). Niesłyszący – głusi – głuchoniemi. Wyrównywanie szans. Warszawa: Wydawnictwo WSiP
• Szczepankowski, B. (2009). Wspomaganie rozwoju dziecka niesłyszącego. Audiofonologia pedagogiczna. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Identifiers

DOI

DOI: 10.5604/17345537.1199161