Świat wartości w ujęciu Maxa Schelera – konsekwencje pedagogiczne

• Authors: Perz Tomasz

Title variants

EN

The world of values in Max Scheler’s view - pedagogical consequences

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia poglądy twórcy „materialnej etyki wartości” – Maxa Schelera na temat natury i hierarchii wartości w kontekście zagadnień pedagogicznych. Autor ukazuje wartości jako istniejące obiektywnie właściwości realnego świata, które odkrywamy za pomocą intuicji. Życie emocjonalne człowieka nie stanowi chaosu, ponieważ człowiek poznaje wartości w porządku hierarchicznym oraz uchwytuje ich specyfikę i zachodzące między nimi zależności. Opisany w ten sposób „świat wartości” zachęca do rozwijania własnego człowieczeństwa opartego na porządku wartości i wysiłku zdobywania tego co najcenniejsze, nie zaniedbując przy tym wartości należących do niższych szczebli hierarchii. Poglądy Schelera skłaniają do krytycznego podejścia i szacunku wobec etosu, w którym się uczestniczy. Cele i ideały wychowania powinny być oparte na etyce miłości, dzięki której dokonuje się prawdziwe i pełne poznanie człowieka.

EN

The article presents the views of the creator of "material ethics of values" - Max Scheler on the nature and hierarchy of values in the context of pedagogical issues. The author shows values as objectively existing properties of the real world, which we discover through intuition. Emotional life of a man is not chaos, because man discovers values in a hierarchical order and recognizes their specificity and relationships between them. The "world of values" described in this way encourages the development of one's humanity based on the order of values and the effort to acquire the most valuable without neglecting the values belonging to the lower levels of the hierarchy. Scheler's views lead to a critical approach and respect for his ethos. Pedagogical objectives and ideals should be based on the ethics of love, through which true and full knowledge of man is made.

Keywords

PL

natura wartości; hierarchia wartości; człowieczeństwo; wychowanie

EN

nature of values; the hierarchy of values; humanity; education

• Publisher: "Pedagogium" Wydawnictwo OR Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie
• Journal: Edukacja Humanistyczna
• Year: 2020
• Issue: 1
• Pages: 77-88

Dates

published

2020-06-10

Contributors

author

Perz Tomasz

• Wyższa Szkoła Humanistyczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie

References

• Czerniak S., Węgrzecki A., Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, Warszawa 1987.
• Horowski J., Pedagogika tomistyczna a pedagogika wartości, Pedagogia Christiana 1/2008.
• Ingarden R., Książeczka o człowieku, Kraków 1972.
• Ingarden R., Wykłady z etyki, Warszawa 1989.
• Konstańczak S., Problemy aksjologiczne w filozofii Maxa Schelera, [w:] Słupskie studia filozoficzne, nr 6 (2007).
• Nowak M., Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa 2008.
• Scheler M., Der Formalismus in der Ethik und die materiale Wertetrhik, Bern-München 1980.
• Scheler M., Istota i formy sympatii, tłum. A. Węgrzecki, Warszawa 1986.
• Scheler M., Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, tłum. S. Czerniak, A. Węgrzecki, Warszawa 1987.
• Scheler M., Problemy socjologii wiedzy, tłum. A. Węgrzecki, Warszawa 1990.
• Scheler M., Resentyment a moralności, tłum. B. Baran, Warszawa 2008.
• Skrzypniak R., Wartości w procesie wychowania rodzinnego, [w:] Roczniki Socjologii Rodziny, t. 12, Poznań 2000.
• Tatarkiewicz W., Historia Filozofii, t. 3, Warszawa 1990.
• Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 1993.
• Węgrzecki A., Scheler, Warszawa 1975.
• Wojtyła K., Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu Maxa Schelera, [w:] Zagadnienie podmiotu moralności, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Źródła i monografie 119, red. T. Styczeń, J. W. Gałkowski, A. Rodziński, A. Szostek, Lublin 2001.
• Wojtyła K., Transcendencja osoby w czynie a autoteleologia człowieka, [w:] „Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne”, Lublin 2000.

Identifiers

ISSN

1507-4943