SYNAT i ΩΨR - ku ekosystemowi wsparcia informacyjnego nauki i uczelni polskich

• Authors: Muraszkiewicz Mieczysław , Szmidt Jan , Zaremba Krzysztof

Title variants

EN

SYNAT and ΩΨR - Towards and Information Support Ecosystem for Polish Science and Higher Education Institutions

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

CEL/TEZA: Celem artykułu jest przedstawienie głównych rezultatów zadania badawczego SYNAT (System Nauki i Techniki), które zrealizowano w ramach grantu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (nr SP/I/1/77065/10), pt. Utworzenie uniwersalnej, otwartej, repozytoryjnej platform y hostingowej i komunikacyjnej dla sieciowych zasobów wiedzy dla nauki, edukacji i otwartego społeczeństwa wiedzy, a w szczególności zaprezentowanie systemu zarządzania bazą wiedzy naukowej ΩΨR (Omega-Psir), przeznaczonego dla uczelni i placówek badawczych. SYNAT może stanowić punkt wyjścia do utworzenia ekosystemu wsparcia informacyjnego nauki i edukacji w Polsce. KONCEPCJA/METODY BADAŃ: Metodę realizacji zadania badawczego SYNAT oparto na prowadzeniu prac równolegle w dwóch wątkach, którymi były: (a) badania naukowe m.in. nad strukturalnymi i semantycznymi zagadnieniami reprezentacji informacji i wiedzy (w postaci tekstowej i multimedialnej), nad nowymi algorytmami semantycznego pozyskiwania, wyszukiwania, odkrywania, analizy i przetwarzania wiedzy, nad algorytmami semantycznego przetwarzania języka naturalnego, ze szczególnym naciskiem na metody eksploracji tekstów w języku polskim, nad modelami komunikacji naukowej w środowiskach otwartych oraz nad ochroną i bezpieczeństwem otwartych systemów informacyjnych dla nauki, oraz (b) budowa prototypowych sieciowych, otwartych platform informatycznych o wysokim poziomie niezawodności, skalowalności i bezpieczeństwa oraz interoperacyjności z podobnymi platformami zagranicznymi. Zadaniem tych platform jest dostarczenie użytkownikom usług informacyjnych (funkcji i aplikacji) wspierających działalność naukowo-badawczą i edukacyjną oraz zapewnienie skutecznej i przyjaznej komunikacji oraz dostępu do posiadanych zasobów wiedzy i usług, i ponadto - dostępu do innych systemów krajowych i zagranicznych z możliwością wymiany informacji w różnych formatach. WYNIKI I WNIOSKI: Prace w ramach zadania SYNAT doprowadziły do zdefiniowania potrzeb w zakresie usług, metod, procedur i narzędzi niezbędnych do informacyjnego wspierania badań naukowych i edukacji. Do niedawna oczekiwania badaczy w stosunku do systemów informacyjnych były stosunkowo proste, głównie o charakterze bibliograficznym. Obecnie pracownicy naukowi spodziewają się także dokumentów źródłowych, pomocy w formułowaniu kwerend i heurystyk, wstępnej analizy zebranych danych i informacji, informacji bibliometrycznej, możliwości repozytoryjnego umieszczania własnych prac, informacji faktograficznej o trendach badawczych i przemysłowych oraz o trendach społecznych, a także danych o projektach, zespołach i placówkach badawczych oraz o możliwościach finansowania badań zarówno ze środków publicznych, jak i prywatnych. Nawet więcej - oczekuje się, że systemy informacyjne oferując wspomniane funkcje pokażą również relacje występujące pomiędzy różnymi rodzajami informacji, lub używając innej terminologii - staną się ekosystemami wsparcia informacyjnego zmieniając jakościowo sposób korzystania z informacji w badaniach. SYNAT, a zwłaszcza dwa jego najważniejsze komponenty, tj. portal INFONA i system ΩΨR wychodzą naprzeciw tym oczekiwaniom. ORYGINALNOŚĆ/WARTOŚĆ POZNAWCZA: Wyniki naukowe (metody, algorytmy i architektury systemów), platformy oraz systemy informatyczne i informacyjne, które są rezultatem realizacji zadania SYNAT mają charakter innowacyjny, kładąc nacisk na semantyczne, sieciowe i spersonalizowane podejście do problemów integracji usług informacyjnych dla nauki i edukacji, tworząc solidną podstawę do dalszych prac nad budową ekosystemu informacyjnego dla nauki i edukacji polskiej.

EN

PURPOSE/THESIS: The paper is a discussion of main results of the SYNAT project (SYNAT = System Nauki i Techniki/the System of Science and Technology) implemented with the grant of the National Center for Research and Development (NCBiR) - number SP/I/1/77065/10 known as Creation of universal and open repository hosting and communication platform for networked resources of knowledge for science, education and open knowledge society - in particular ΩΨR (Omega-Psir) system for managing the database of scholarly knowledge, addressed to universities and research institutes. SYNAT may become a starting point for the ecosystem of Information support for Polish science and education. APPROACH/METHODS: SYNAT project was implemented with activities grouped in two parallel themes: (a) research on: structural and semantic issues of representing Information and knowledge (in text and multimedia form), new algorithms of semantic search, discovery, retrieval, analysis and processing of knowledge, algorithms of semantic processing of natural language with emphasis put on the exploration of texts written in Polish, models of scholarly communication in open environments, protection and security of open Information systems for science, and (b) development of prototypical, networked, open IT platformsof high robustness, scalability, security and interoperability with similar foreign platforms. The platforms in question are to provide users with: Information services (functions and applications) supporting scholarly, research and educational activities, effective and user-friendly communication and access to knowledge resources and services, and moreover, access to other national and foreign systems of similar naturę with the possibility of exchanging Information in various formats. RESULTS AND CONCLUSIONS: Tasks performed within SYNAT project helped to define services, methods, procedures and tools indispensable for the support of research and educational activities. So far researchers’ expectations of Information systems have been rather simple and reduced to bibliographical queries. Now scholars also expect the availability of source texts, help in building queries and heuristics, preliminary analysis of collected data and Information, bibliometric Information, possibilities of putting ones own papers in the repository, factographic Information on research, industrial and social trends, data referring to research projects, teams and institutions and opportunities of obtaining public and private grants. Moreover, it is expected that Information systems which offer all above-mentioned features will also be able to show links joining various types of Information, or, to put it differently, will become ecosystems of Information support, qualitatively changing the way Information is used in the research. SYNAT project with its two most important components, INFONA portal and ΩΨR system meets these expectations. ORIGINALITY/VALUE: Innovative SYNAT results: methods, algorithms and system architectures, platforms and IT systems emphasize semantic, networked and customized approach to the issues of integrating Information services for science and education and provide basis for further research and development of Information ecosystem for Polish science and education.

Keywords

PL

Ekosystem informacyjny; Informacja dla nauki; Komunikacja naukowa; Portal INFONA; SYNAT; System ΩΨR

EN

Information ecosystem; Information for science; Scholarly communication; INFONA portal; SYNAT; ΩΨR system

• Publisher: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich i Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii. Uniwersytet Warszawski
• Journal: Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
• Year: 2014
• Volume: 52
• Issue: 2(104)
• Pages: 7-22

Dates

received

2014-10-22

revised

2014-11-04

accepted

2014-11-12

Contributors

author

Muraszkiewicz Mieczysław

• Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych, Politechnika Warszawska, ul. Nowowiejska 15/19, 00-665 Warszawa

author

Szmidt Jan

• Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych, Politechnika Warszawska, ul. Nowowiejska 15/19, 00-665 Warszawa

author

Zaremba Krzysztof

• Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych, Politechnika Warszawska, ul. Nowowiejska 15/19, 00-665 Warszawa

References

• Elkin-Koren, N.; Salzberger, E.(2012). The Law and Economics of Intellectual Property in the Digital Age: The Limits of Analysis. Abingdon, Oxon: New York: Routledge.
• Hofmokl, J.; Tarkowski, A.; Bednarek-Michalska, B. (2009). Przewodnik po otwartej nauce. Warszawa. Warszawa: Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego.
• Horizon 2020 (2012). Horizon 2020: Open Infrastructure for Open Science. Consultation Report. European Commission [online], CORDIS, [16.09.2014], http://cordis.europa.eu/fp7/ict/e-infrastructure/docs/open-infrastructure-for-open-science.pdf
• McLeod, K.; Lessig, L. (2007). Freedom of Expression: Resistance and Repression in the Age of Intellectual Property. Minneapolis: University of Minnesota Press.
• POL-on (b.d.). O systemie [online]. Pol-on: Zintegrowany system Informacji o Nauce i Szkolnictwie Wyższym. Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy [4.11.2014], http://polon.nauka.gov.pl/system
• Sosińska-Kalata, B. (2013). Obszary badań współczesnej informatologii (nauki o informacji). Zagadnienia informacji naukowej. Studia informacyjne 51 (2), 9-41.
• Stock, W.G.; Stock, M.(2013). Handbook of Information Science. Berlin, Boston, MA: De Gruyter Saur.
• Suber, P. (2012). Open Access. Cambridge-London : MIT Press (polski przekład: Suber, P. (2014). Otwarty dostęp. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Ser. Biblioteka CeON, http://pon.edu.pl/index.php/nasze-publikacje?pubid=14.
• Wherry, T.L. (2009). Intellectual Property: Everything the Digital-Age Librarian Needs to Know. Chicago: American Library Association.

Identifiers

ISSN

0324-8194

EISSN

2392-2648