PEDAGOGIA OSOBY WOBEC ZAGADNIENIA DUCHOWOŚCI

• Authors: Sztaba Mariusz

Title variants

EN

THE PEDAGOGY OF A PERSON TOWARDS THE ISSUE OF SPIRITUALITY

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Nie można mówić o realistycznej pedagogii osoby bez uwzględnienia jej duchowości i wychowania religijnego będącego prostą jej konsekwencją. W artykule prezentowana jest problematyka duchowości osoby na podstawie analiz realistycznej filozofii bytu, wzbogaconej krytycznie przyjętą filozofią świadomości. Przy omawianiu zagadnienia duchowości osoby wskazuje się także na jej liczne zagrożenia oraz pedagogiczne implikacje.

EN

We cannot talk about the realistic pedagogy of a person without considering its appropriate spirituality and religious education, being its simple consequence. The suggested article presents the issue of a person’s spirituality based on the analysis of the realistic philosophy of existence, enriched with critically accepted philosophy of consciousness. The article discusses the issue of spirituality of a person, indicates also its numerous threats as well as pedagogical implications.

Keywords

PL

osoba; dusza; duchowość; transcendencja; wychowanie religijne

EN

person; soul; spirituality; transcendence; religious education

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 41-62

Dates

published

2015

Contributors

author

Sztaba Mariusz

References

• Ablewicz K. (2010). Aksjologiczny „mechanizm” życia duchowego – studia z zakresu antropologii filozoficzno-pedagogicznej z perspektywy filozofii kultury Bogdana Nawroczyńskiego. W: Nowak M., Magier P., Szewczak I. (red.). Antropologiczna pedagogika ogólna. Lublin: Wydawnictwo Gaudium, s. 219-231.
• Boużyk M.M. (2013). Wychowanie otwarte na religię. Polska Szkoła Filozofii Klasycznej o roli religii w wychowaniu. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Ceglarek R., Sztaba M. (red.). (2015). Być człowiekiem sumienia. Interdyscyplinarny namysł nad fenomenem sumienia. Częstochowa: Wydawnictwo Archidiecezjalne Regina Poloniae.
• Chrost S. (2013). Homo capax Dei jako ideał wychowania. Kraków: Wydawnictwo „Impuls”.
• Chudy W. (2007). Antropologiczne koncepcje ducha absolutnego w XX wieku. W: Maryniarczyk A., Stępień K. (red.). Dusza – umysł – ciało. Spór o jedność bytową człowieka. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, s. 297-323.
• Dec I. (2007). Doświadczenie bytowej jedności człowieka. W: Maryniarczyk A., Stępień K. (red.). Dusza – umysł – ciało. Spór o jedność bytową człowieka. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, s. 487-512.
• Dec I. (1994). Transcendencja człowieka w przyrodzie. Wrocław: Wydawnictwo PFT.
• Frankl V.E. (2012). Bóg ukryty. W poszukiwaniu ostatecznego sensu, tłum. Wolnicka A. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
• Frankl V.E. (2010). Wola sensu. Założenia i zastosowanie logoterapii, tłum. Wolnicka A. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
• Hejnicka-Bezwińska T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Jan Paweł II. (1991). Encyklika Centesimus annus. W stulecie encykliki Leona XIII Rerum novarum.
• Jan Paweł II. (1999). List do artystów.
• Janeczek S. (2001). Filozofia na KUL-u. Nurty – osoby – idee. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• Jaroszyński P. (2007). Personalizm filozoficzny – integralna wizja człowieka. W: Maryniarczyk A., Stępień K. (red.). Dusza – umysł – ciało. Spór o jedność bytową człowieka. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, s. 473-486.
• Judycki S. (2010). Istnienie i natura duszy ludzkiej. W: Janeczek S. (red.). Antropologia. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 121-177.
• Karczewska J. (2012). Integralne wychowanie – chrześcijańska koncepcja Stefana Kunowskiego. Kielce: Wydawnictwo UJK.
• Kłoczowski J.A. (2001). Duchowość dzisiaj – wprowadzenie. W: Stal J. (red.). Duchowość dzisiaj – kontekst religijny i kulturowy. Kraków: Wydawnictwo PAT, s. 5-8.
• Kostkiewicz J. (2004). Duchowość jako wartość i obszar wspierania rozwoju człowieka dorosłego. W: Kostkiewicz J. (red.). Aksjologia edukacji dorosłych. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 141-152.
• Kostkiewicz J. (2003). Warstwa duchowa w teoriach pedagogicznych XX wieku – W. Flitner, S. Hessen, S. Kunowski. W: Nowak M., Ożóg T., Rynio A. (red.). W trosce o integralne wychowanie. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 175-186.
• Kowalczyk S. (2010). Antropologia filozoficzna – koncepcja, metody, problematyka. W: Janeczek S. (red.). Antropologia. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 17-42.
• Kowalczyk S. (2004). Idee filozoficzne postmodernizmu. Radom: Polwen.
• Krąpiec M.A. (2000). O chrześcijańską kulturę. Lublin: Instytut Edukacji Narodowej.
• Krąpiec M.A. (2007). Rozumienie człowieka – od hinduizmu do New Age. W: Maryniarczyk A., Stępień K. (red.). Dusza – umysł – ciało. Spór o jedność bytową człowieka. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, s. 17-42.
• Kunowski S. (2001). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
• Kuźniarz B. (2011). Goodbye Mr. Postmodernism. Teorie społeczne myślicieli późnej lewicy. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Makselon J. (2001). Psychologia bez dusz? W: Stal J. (red.). Duchowość dzisiaj – kontekst religijny i kulturowy. Kraków: Wydawnictwo PAT, s. 75-77.
• Marek Z. (2015). Duchowość, religia i wychowanie. „Pedagogika Społeczna”, nr 1, s. 9-22.
• Mariański J. (2009). Wychowanie ku wartościom religijnym. Perspektywa socjologiczna. W: Chałas K., Maj A., Mariański J. (red.). Wychowanie ku wartościom religijnym. Elementy teorii i praktyki. T. 4. Kielce: Wydawnictwo „Jedność”.
• Marszałek L. (2013a). Duchowość dziecka. Znaczenia – perspektywy – konteksty w pedagogice przedszkolnej. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej im. B. Jańskiego.
• Marszałek L. (2013b). Działania transgresyjne wyrazem duchowej natury dziecka w wieku przedszkolnym. „Seminare”, t. 33, s. 179-191.
• Maryniarczyk A. (2005). Realistyczna interpretacja rzeczywistości. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Maryniarczyk A., Stępień K., Gudaniec A. (red.). (2014). Spór o naturę ludzką. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Maryniarczyk A. (2007). Źródła różnorodnych koncepcji jedności bytowej człowieka. W: Maryniarczyk A., Stępień K. (red.). Dusza – umysł – ciało. Spór o jedność bytową człowieka. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, s. 71-96.
• Mazur P.S. (2013). Geneza duszy ludzkiej w ujęciu klasycznym. W: tegoż (red.). Wokół genezy człowieka. Studia i rozprawy. Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 31-53.
• Michałowski S.C. (2004). Pedagogia rozwoju duchowego człowieka jako nadzieja współczesnych czasów. W: Kostkiewicz J. (red.). Aksjologia edukacji dorosłych. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 215-244.
• Mizdrak I. (2010). Osoba i natura w ujęciu Karola Wojtyły. W: Duchliński P., Hołub G. (red.). Oblicza natury ludzkiej. Studia i rozprawy. Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 137-158.
• Moskal P. (2014). Traktat o religii. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Nowak M., Ożóg T., Rynio A. (red.). (2003). W trosce o integralne wychowanie. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Pawluczuk W. (2004). Duchowość. W: Libiszowska-Żółtkowska M., Mariański J. (red.). Leksykon socjologii religii. Zjawiska – badania – teorie. Warszawa: Verbinum, s. 90-92.
• Pawłowicz Z. (2002). Bezdroży duchowość. W: Chmielewski M. (red.). Leksykon duchowości katolickiej. Lublin: Wydawnictwo „M”, s. 77-80.
• Piątkowska A., Stępień K. (red.). (2005). Wychować charakter. Lublin: Wydawnictwo Gaudium.
• Possenti V. (2007). Spór o jedność człowieka i wyzwania nowego naturalizmu. Dusza – umysł – ciało. W: Maryniarczyk A., Stępień K. (red.). Dusza – umysł – ciało. Spór o jedność bytową człowieka. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, s. 97-152.
• Składanowski M. (2013). Ciało – dusza – duch. Myśl Josepha Ratzingera na tle współczesnej antropologii. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
• Socha P. (2000). Psychologia rozwoju duchowego – zarys zagadnienia. W: tegoż (red.). Duchowy rozwój człowieka. Fazy życia – osobowość – wiara – religijność. Kraków: Wydawnictwo UJ, s. 15-32.
• Sochoń J. (2007). Dualizm antropologiczny – źródła i konsekwencje. W: Maryniarczyk A., Stępień K. (red.). Dusza – umysł – ciało. Spór o jedność bytową człowieka. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, s. 443-472.
• Stal J. (red.). (2001). Duchowość dzisiaj – kontekst religijny i kulturowy. Kraków: Wydawnictwo PAT.
• Surzykiewicz J. (2015). Religia, religijność i duchowość jako zasoby osobowe i kapitał społeczny w pedagogice społecznej/pracy socjalnej. „Pedagogika Społeczna”, nr 1, s. 23-72.
• Sztaba M. (red.). (2014a). Benedykt XVI. «Aby na nowo odkryć radość w wierze…». Antologia papieskich wypowiedzi na temat wiary, wątpienia i ateizmu. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna ADAM.
• Sztaba M. (2013). Jaka pedagogika i jaka duchowość? W poszukiwaniu adekwatnej, realnej i integralnej koncepcji pedagogiki. W: Bartoszewski J., Swędrak J., Struzik E. (red.). Wychowanie: czy może „obejść się” bez duchowości? Sieradz: WSHE, s. 114-134.
• Sztaba M. (2015a). Wychowanie jako „twórczość o przedmiocie najbardziej osobowym” w myśli Karola Wojtyły – Jana Pawła II. W: Sztaba M., Różyło A. (red.). Wychowanie w refleksji Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Wybrane aspekty. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 51-66.
• Sztaba M. (2014b). Zagadnienie duchowości i religijności w integralnym wychowaniu osoby. W: Opiela M.L., Świdrak E., Łobacz M. (red.). Wychowanie integralne w edukacji katolickiej. Idee – twórcy – instytucje. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 61-85.
• Sztaba M. (2015b). Życie duchowe w refleksji B. Nawroczyńskiego a rozumienie duchowości w świetle analiz Polskiej Szkoły Filozofii Klasycznej w kontekście współczesnej percepcji zjawiska duchowości [w druku w Wydawnictwie UŁ].
• Śliwerski B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków: Wydawnictwo „Impuls”.
• Śliwerski B. (2011). Współczesna myśl pedagogiczna. Znaczenia, klasyfikacje, badania. Kraków: Wydawnictwo „Impuls”.
• Werbiński I. (1993). Jedność i wielość duchowości. W: Igielski M. (red.). Teologia duchowości katolickiej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, s. 70-84.
• Wojtyła K. (2000a). Osoba i czyn. W: Wojtyła K. „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 43-344.
• Wojtyła K. (2000b). Podmiotowość i „to, co nieredukowalne” w człowieku. W: Wojtyła K. „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 433-443.
• Wrońska K. (2010). Człowiek w doświadczeniu wielowymiarowej transcendencji. W: Nowak M., Magier P., Szewczak I. (red.). Antropologiczna pedagogika ogólna. Lublin: Wydawnictwo Gaudium, s. 175-188.
• Zdybicka Z. (2007). Bóg czy sacrum? Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Zohar D., Marshall I. (2001). Inteligencja duchowa, tłum. Turski P. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.

Notes

PL