Biblioteka Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu (1815–1867).

• Authors: Osiecka Małgorzata

Title variants

EN

The Library of the Government Commission for Revenue and Finance (1815–1867)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Biblioteka Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu (KRPiS) jest przykładem XIX-wiecznej biblioteki fachowej. Organizacyjnie była związana z Komisją Rządową. Służyła urzędnikom w ich codziennej pracy, a więc przy przygotowywaniu zarządzeń, instrukcji, sprawozdań poszczególnych wydziałów Komisji, wypływających z zakresu powierzonych im zadań. W skład zbioru bibliotecznego KRPiS weszły księgozbiory zlikwidowanych bibliotek: Ministerstwa Skarbu Księstwa Warszawskiego, Izby Administracyjnej Dóbr Korony Księstwa Warszawskiego, Szkoły Szczególnej Leśnictwa. Oprócz wymienionych księgozbiorów, Biblioteka KRPiS pozyskiwała książki, czasopisma oraz druki na drodze darowizn i zakupu, w tym z Drukarni Rządowej. Każdy z wydziałów Komisji został zobowiązany do gromadzenia własnego księgozbioru, tematycznie związanego z zakresem swoich kompetencji. Były to Wydziały: Dochodów Niestałych, Kontroli i Podatków Stałych, Dóbr i Lasów Rządowych, Sekcja Długów Księstwa Warszawskiego, Oddział Pomiarów, Kancelaria Przyboczna Dyrektora Generalnego, Sekretariat Generalny. Pierwszy inwentarz sporządzony dla całej Biblioteki jest datowany na 9 X 1822 r. Dzielił on księgozbiór na 10 działów rzeczowych. Biblioteka szybko się powiększała; o ile w 1822 r. liczyła zaledwie 69 pozycji, to już w 1858 r. jej księgozbiór obejmował 4410 tomów (w tym 63 pism periodycznych, 37 gazet, 36 roczników, 59 kart geograficznych i planów, 5 atlasów, 62 zbiorów rycin i rysunków) o łącznej wartości 12541 rubli srebrnych. Komisja Rządowa Przychodów i Skarbu została zlikwidowana w 1867 r., a wraz z nią zamknięto jej Bibliotekę. Księgozbiór rozparcelowano; Bibliotekę Wydziału Lasów i Dóbr przewieziono do Petersburga, a księgozbiory pozostałych wydziałów Komisji pozostawiano w Warszawie. Józef Kapica, archiwista tego Wydziału Podatków Niestałych przejął pozostała po nim bibliotekę. Księgozbiór Sekcji Długów Księstwa Warszawskiego złożono u Ignacego Czerwińskiego, urzędnika KRPiS, bibliotekę Wydziału Ogólnego złożono w jednym z pokojów b. Departamentu Górnictwa, a bibliotekę Wydziału Kontroli i Podatków Stałych pozostawiono pod opieką Jana Żabińskiego, urzędnika KRPiS. W 1871 r. senator Markus, zarządzający sprawami finansowymi w Królestwie Polskim, reskryptem z dnia 7/19 IV 1871 r., polecił przekazać pozostały księgozbiór do Warszawskiej Izby Skarbowej, Szkoły Głównej w Warszawie oraz do Ministerstwu Finansów w Rosji.

EN

The Library of the Governmental Commission of Revenues and Treasury is an example of 19th c. specialist library. It was associated organizationally, with the Governmental Commission. The library served the officials in their daily work, so when preparing orders, instructions, and reports of respective departments of the Commission, resulting from the scope of the tasks entrusted to them. The holdings of Governmental Commission library encompasses collections of the following libraries of the institutions or bodies that were liquidated: Ministry of Treasury of the Duchy of Warsaw, the Administrative Chamber of the Crown Estates of the Duchy of Warsaw, The Special School of Forestry. In addition to that libraries, the Governmental Commission Library acquired books, magazines and prints as donations and purchases, including those from the Government Printing Works. Each of the departments of the Commission was obliged to create its own collection of books, thematically related to the scope of its competence. These were the Departments: Unstable Income, Control and Permanent Tax, Government Goods and Forests, Section of Debt of the Duchy of Warsaw, Department of Measurements, Office of the Director-General and General Secretariat. The first inventory drawn up for the whole library is dated Oct 9th, 1822. That inventory divided library into ten subject departments. The library grew quickly; in 1822 it had only 69 positions, already in 1858 it included the 4410 volumes of a total value of 12,541 silver rubles (including 63 periodicals, 37 newspapers and 36 yearbooks, 59 geographical cards and plans, 5 atlases, 62 collections of engravings and drawings). Governmental Commission of Revenues and Treasury was abolished in 1867 and at the same time its library was closed. Books were divided; Library of the Department of Estates and Forests was transported to St. Petersburg, and the collections of other Commission departments were left in Warsaw. Józef Kapica, archivist of the Department of Unstable Taxation took over the remaining library after that department. Books from the Section of Debt of the Duchy of Warsaw took Ignacy Czerwiński, official Governmental Commission, the library of the General Department was stored in one of the rooms of the previous Department of Mining and library of the Control and Permanent Taxation Department was left in the care of Jan Żabiński, official Governmental Commission. In 1871 Senator Markus, managing financial affairs in the Polish Kingdom, issued rescript of 7/19 April 1871, that ordered transfer of the remaining books to the Warsaw’s Tax Chamber Warsaw’s Main School and the Ministry of Finance in Russia.

Keywords

PL

Komisja Rządowa Przychodów i Skarbu; biblioteki

• Publisher: Archiwum Główne Akt Dawnych i Wydawnictwo DiG
• Journal: Miscellanea Historico-Archivistica
• Year: 2015
• Issue: 22
• Pages: 237-247

Dates

published

2015-12-17

Contributors

author

Osiecka Małgorzata

• Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa

References

• AGAD, Komisja Rządowa Przychodów i Skarbu, sygn. 1282–1287
• Konarski K., Biblioteka Kwatermistrzostwa Generalnego Wojska, Warszawa 1925
• Lelewel J., Bibliograficznych ksiąg dwoje, t. 1–2, Warszawa 1826
• Łodyński M., Likwidacja Biblioteki Szkoły Aplikacyjnej po roku 1831, „Rocznik Biblioteczny”, R. 4, 1930, z. 1, s. 51–56
• Nowakowski Z., Biblioteka dawnego Banku Polskiego 1825–1885, Warszawa 1936
• Pokorzyńska E., Introligatorzy warszawscy w świetle Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu z lat 1822–1869, „Rocznik Warszawski”, t. 35, 2007, s. 285–309