Miejsce a tożsamość w edukacji polonijnej w Gruzji

• Authors: Markowska-Manista Urszula

Title variants

EN

Place and identity in the Polish community’s education in Georgia

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst przybliża problem aktywności Polonii oraz szkół polonijnych w Gruzji związaną z edukacją opartą na kultywowaniu języka i kultury polskiej przez pryzmat kategorii miejsca. Autorka prowadząc badania terenowe wśród gruzińskiej Polonii podjęła próbę przedstawienia złożonej rzeczywistości codziennego funkcjonowania dzieci, młodzieży i dorosłych, którzy mając polskie korzenie uczęszczają do polskich szkół i uczą się języka polskiego oraz Gruzinów z polskimi korzeniami, skupionych wokół towarzystw i związków polonijnych. Szkoły te i związki polonijne z jednej strony jawią się jako swoiste „epicentra” pielęgnowania polskiej tożsamości kulturowej, z drugiej zaś, jako miejsca nauczania języka polskiego, który gruzińskim potomkom Polaków daje szansę na „lepszą przyszłość” w Polsce – kraju Unii Europejskiej oraz scala pozostałe ślady polskości. Zaznaczyć należy, że sytuacja w Gruzji – w centrum oraz regionach pogranicznych, gdzie zamieszkują potomkowie Polaków i gdzie znajdują się punkty nauczania – szkoły polskie, jest trudna i charakteryzuje się dużym bezrobociem, niskim poziomem edukacji, małymi szansami na „lepszy standard życia” dorastającego młodego pokolenia. Polska szkoła daje więc szansę na uzyskanie możliwości dalszego rozwoju edukacyjnego.

EN

The text outlines the activity of Polish community associations and schools in Georgia connected with education based on the preservation of the Polish culture and language through the prism of the category of a place. Conducting her field research among the Polish community in Georgia the Author made an attempt to present the complex reality of the everyday functioning of children, youth and adults who, having Polish roots, attend Polish schools and learn the Polish language as well as Georgians with Polish roots centred around Polish community societies and associations. One the one hand, these Polish community schools and societies emerge as peculiar “epicentres” of fostering the Polish cultural identity, on the other hand, as places of Polish language education, which gives the Georgian descendants of Poles the chance “for a better future” in Poland – a European Union country, and unifies the remaining traces of Polish identity. It must be stressed that the situation in Georgia – in the centre and borderland regions where the descendants of Poles live and where educational centres – Polish schools – function, is difficult and is characterized by high unemployment, low quality education, low chances for “a better standard of living” of the growing young generation. Thus, the schools become a chance for further educational development.

Keywords

PL

tożsamość; miejsce; szkoły polonijne; edukacja polonijna; pedagogika miejsca

EN

identity; place; Polish community education; Polish community schools; pedagogy of place

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2016 (R. XV)
• Issue: 3(61)
• Pages: 105-124

Contributors

author

Markowska-Manista Urszula

• Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie

References

• Bradley S.J., Stedman R.C. (2001), Sense of place as an attitude: Lakeshore owners attitudes toward their properties, „Journal of Environmental Psychology”, nr 21.3.
• Chodubski A. (2013), O przywództwie polonijnym w rzeczywistości globalizacji świata, „Forum Politologiczne”, t. 15.
• Chodubski A. (2014), Polacy we współczesnym życiu diasporalnym, „Polityka i Społeczeństwo”, nr 1.
• Doboszyńska J. (2001), Tbilisi – mała ojczyzna gruzińskiej Polonii, „Etnografia Polska”, t. 45, z. 1–2.
• Donnan H., Wilson T.M. (1999), Borders. Frontiers of identity, nation and state, Berg, Oxford–New York.
• Farinelli F. (2003), Geografia. Un’introduzione ai modelli del mondo, Einaudi, Turin.
• Filina M., Ossowska D. (red.) (2007), Losy Polaków na Kaukazie, .cz. 1: „Tbiliska Grupa” Polskich Poetów Zesłańczych, Wydawnictwo „Uniwersal”, Tbilisi.
• Filina M. (2015), Z historii naszego Związku, [w:] Gruzińska „POLONIA” 1995–2015, Tbilisi.
• Jones S.F. (red.) (2014), The making of modern Georgia, 1918–2012, Routledge, Oxon.
• Kurantowicz E. (2003), Uczenie się dorosłych przez „biografię miejsca”, „Dyskursy Młodych Andragogów”, nr 4.
• Kwiatkowska H. (2001), Czas, miejsce, przestrzeń – zaniedbane kategorie pedagogiczne, [w:] Pedagogika u progu trzeciego tysiąclecia, Nalaskowski A., Rubacha K. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Lewicka M. (2012), Psychologia miejsca, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
• Markowska-Manista U. (2015), Pogranicza edukacyjne na pograniczach Kaukazu Południowego. „Szkółki“ polonijne w Gruzji, [w:] Kultura, naród, etniczność na pograniczach Europy i świata, Ickiewicz-Sawicka M. (red.), Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej Czeremcha.
• Mendel M. (2004), Miejsca rodziców w przestrzeni szkoły, [w:] Nauczyciele i rodzice. W poszukiwaniu nowych znaczeń i interpretacji współpracy, Nowosad I., Szymański M.J. (red.), Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra–Kraków.
• Mendel M. (2005), Przestrzeń, która mówi. Miejsca rodziców w przestrzeni szkoły, TRENDY – uczenie w XXI wieku, Internetowy magazyn CODN, nr 3.
• Mendel M. (red.) (2006), Pedagogika miejsca, DSW, Wrocław.
• Nilsson N. (2009), Obstacles to Building a Civic Nation: Georgia’s Armenian Minority and Conflicting Threat Perceptions, „Ethnopolitics”, nr 8(2).
• Ochał A. (2004), Historia i znaczenie Polaków w rozwoju Kościoła Katolickiego w Gruzji, [w:] Tom prac naukowych: 200 lat Polaków na Kaukazie. Stosunki polsko-gruzińskie, Filina M. (red.), Uniwersytet Państwowy im. Iwane Dżawachiszwiliego w Tbilisi, Tbilisi.
• Popjanevski J. (2006), Minorities and the State in the South Caucasus: Assessing the Protection of National Minorities in Georgia and Azerbaijan, Central Asia-Caucasus Institute & Silk Road Studies Program Joint Center, Washington–Uppsala.
• Posern-Zieliński A. (1982), Tradycja i etniczność. Przemiany kultury Polonii amerykańskiej, Wrocław.
• Rayfield, D. (2013), Edge of empires: A history of Georgia, Reaktion Books, London.
• Stedman R.C. (2002), Toward a social psychology of place predicting behavior from place-based cognitions, attitude, and identity, „Environment and Behavior”, nr 34.
• Tsereteli Z., Tsagareishvili T. (2010), Georgia. Traditions, Beliefs and Arts, Foundation for Preservation of Georgia’s Ethnographic Heritage, Tbilisi
• Tilley C. (2006), Introduction: Identity, Place, Landscape and Heritage, „Journal of Material Culture”, 11(1/2).
• Woźniak A. (1996), Z badań nad polonią gruzińską drugiej połowy XIX i początku XX wieku, „Etnografia Polska”, t. 40, z. 1–2
• Woźniak A. 2007, Kartki z dziejów polskich badań etnograficznych w Gruzji na przełomie XIX i XX wieku, [w:] Etiudy na pograniczu, Filina M. (red.), Wydawnictwo Uniwersał, Tbilisi, s. 49–50

Identifiers

ISSN

1642-672X