Potencjalny wpływ brexitu na ustrój terytorialny i integralność Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej

• Authors: SERZHANOVA VIKTORIA , KIMLA ADRIANNA

Title variants

EN

Potential Impact of Brexit on the Territorial System and Integrity of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

Withdrawal of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland from the European Union is undoubtedly an unprecedented event in the history of the EU. This process encounters many difficulties and reveals an increasing number of problems that contemporary Europe is facing and affects European integration. Even more complications in this area arise as a result of the deadlock in the internal dimension, and in the UK’s relations with the EU. It goes without saying, that this process will result in the need to create a completely new order in the UK’s relations with the EU and will have a huge impact on the global order. The whole process is multidimensional, hence the consequences of leaving the EU by the United Kingdom may have many effects for the UK not only in political and economic sense, but also in the field of its constitutional law and political system, including the area of the state’s territorial arrangement. The purpose of this study is to provide a legal analysis of Brexit’s potential consequences for the territorial system and threats to the territorial integrity of the United Kingdom itself, in particular for the status of its constituent parts and further relations between England and Wales, Scotland, Northern Ireland and Ireland. The risk of the split and disintegration of the United Kingdom as a result of Brexit cannot be overlooked.

Keywords

EN

Brexit; territorial system; territorial integrity; the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland; Scotland; Wales; European Union

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2020
• Issue: 6(161)
• Pages: 117-143

Contributors

author

SERZHANOVA VIKTORIA

• Dr hab. Viktoria Serzhanova, profesor Uniwersytetu Rzeszowskiego, Kolegium Nauk Społecznych, Instytut Nauk Prawnych, [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-8824-7192

author

KIMLA ADRIANNA

• Mgr Adrianna Kimla, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Instytut Nauk Prawnych, [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-6784-1256

References

• Act of Union 1707, <https://www.legislation.gov.uk/aep/Ann/6/11>.
• The Good Friday Agreement (Belfast Agreement) 1998, <https://www.wesleyjohnston.com/users/ireland/today/good_friday/full_text.html>.
• Government of Ireland Act, 1920, <http://www.legislation.gov.uk/ukpga/1920/67/pdfs/ukpga_19200067_en.pdf>.
• The Laws in Wales Act 1535, <https://www.legislation.gov.uk/aep/Hen8/27/26/contents>.
• The Laws in Wales Act 1542, <https://www.legislation.gov.uk/aep/Hen8/34-35/26/contents>.
• Protocol on Ireland and Northern Ireland, European Commission, 14 XI 2018, <https://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-18-6423_en.htm>.
• Results and Turnout at the EU Referendum, The Electoral Commission, <https://www.electoralcommission.org.uk/who-we-are-and-what-we-do/elections-and-referendums/past-elections-and-referendums/eu-referendum/results-and-turnout-eu-referendum>.
• Scotland Act 1998, <https://www.legislation.gov.uk/ukpga/1998/46/contents>.
• Statute of Rhuddlan (Statute of Wales) 1284, <https://archive.org/stream/statuteswales01bowegoog/statuteswales01bowegoog_djvu.txt>.
• Traktat o Unii Europejskiej i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana), <https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A12012E%2FTXT>, Dz.Urz. UE 2016 C 202.
• Umowa o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, Dz. Urz. UE L 29/7, 31.1.2020, <https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:12020W/TXT>.
• Aikens R., Dinsmore A., Jurisdiction, Enforcement and the Conflict of Laws in Cross-Border Commercial Disputes: What Are the Legal Consequences of Brexit?, „European Business Law Review” 2016, vol. 27, nr 7.
• Anderson M., Devolution of Policing and Justice in Northern Ireland, „The Ombudsman” 2010, nr 40.
• Baj L., Z powodu Brexitu gospodarka Wielkiej Brytanii wyhamuje, a bezrobocie wzrośnie, Wyborcza.pl, 29 XI 2016, <http://wyborcza.pl/1,155290,21047741,przez-brexit-gospodarka-wielkiej-brytanii-wyhamuje-a-bezrobocie.html>.
• Bank Anglii obniżył prognozę wzrostu gospodarczego, <https://www.cooltura24.co.uk/wiadomosci/40984,bank-anglii-obnizyl-prognoze-wzrostu-gospodarczego>.
• Bartkiewicz A., Irlandia Północna: 69 proc. mieszkańców nie chce Brexitu, „Rzeczpospolita”, 21 V 2018, <https://www.rp.pl/Brexit/180529888-Irlandia-Polnocna-69-proc-mieszkancow-nie-chce-Brexitu.html>.
• Bartkiewicz A., Premier Szkocji: Czas na niepodległość naszego kraju, „Rzeczpospolita”, 28 IV 2019, <https://www.rp.pl/Polityka/190429488-Premier-Szkocji-Czas-na-niepodleglosc-naszego-kraju.html>.
• Bartkiewicz A., Sondaż: 52 proc. Szkotów za niepodległością, „Rzeczpospolita”, 5 VIII 2019, <https://www.rp.pl/Brexit/190809742-Sondaz-52-proc-Szkotow-za-niepodlegloscia.html>.
• Beattie J., Williamson D., Clegg D., What the Brexit Vote Means for Scotland, Wales and Ireland, „Mirror”, 24 VI 2016, <https://www.mirror.co.uk/news/uk-news/what-brexit-vote-means-scotland-8277535>.
• Bogdanor V., Devolution in the United Kingdom, Oxford University Press, Oxford 2001.
• Biskup P., Brexit — precedens w funkcjonowaniu Unii Europejskiej, „INFOS” 2019, nr 4(257).
• Biskup P., Ułożyć stosunki z Wielką Brytanią na nowo. Rusza Forum Belwederskie [OPINIA], „Gazeta Prawna”, 3 III 2020, <https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1456955,przemyslaw-biskup-brexit-relacje-unijno-brytyjskie-opinia.html>.
• Bonikowska M., Szkockie referendum: jakie wnioski dla UE i UK?, Raporty i Analizy, nr 3(7), Centrum Stosunków Międzynarodowych, Warszawa 2014.
• Breen S., Just 29% in Northern Ireland Would Vote for Unity, Major Study Reveals, „Belfast Telegraph”, 18 II 2020, <https://www.belfasttelegraph.co.uk/news/northern-ireland/just-29-in-northern-ireland-would-vote-for-unity-major-study-reveals-38966196.html>.
• Brexit: 1 lutego rozpoczyna się okres przejściowy między Wielką Brytanią a UE, 31 I 2020, <https://www.gov.pl/web/finanse/brexit-1-lutego-rozpoczyna-sie-okres-przejsciowy-miedzy-wielka-brytania-a-ue>.
• Brexit i jego wpływ na Irlandię, 29 IX 2017, <http://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/eu-affairs/20170925STO84610/brexit-i-jego-wplyw-na-irlandie>.
• Brexit — podstawowe zagadnienia, Kancelaria Senatu, Warszawa 2018.
• Busby M., Thousands March in Cardiff Calling for Welsh Independence, „The Guardian”, 11 V 2019, <https://www.theguardian.com/uk-news/2019/may/11/thousands-march-in-cardiff-calling-for-welsh-independence>.
• Butterworth B., The Majority of Britons Don’t Care If Northern Ireland Leaves the UK, Poll Finds, INews, 3 IV 2019, <https://inews.co.uk/news/uk/the-majority-of-britons-dont-care-if-northern-ireland-leaves-the-uk/>.
• Czapiewski T., Kształtowanie się systemu politycznego Szkocji, ZAPOL, Szczecin 2011.
• Davies N., Wyspy, Znak, Kraków 2007.
• Davies R.R., The Age of Conquest: Wales 1063–1415, Oxford University Press, Oxford 2000.
• Domagała M., Rozwiązania autonomii terytorialnej w Wielkiej Brytanii, [w:] Autonomia terytorialna w perspektywie europejskiej, t. 2, red. J. Iwanek, R. Radek, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.
• Galent M., Asymetryczna dewolucja w Zjednoczonym Królestwie. Walijczyków droga do autonomii, [w:] Autonomia terytorialna w perspektywie europejskiej, t. 2, red. J. Iwanek, R. Radek, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.
• Górzyński O., Szkoci i Irlandczycy mają dość Brexitu. Wolą opuścić Zjednoczone Królestwo, 4 IX 2018, <https://wiadomosci.wp.pl/szkoci-i-irlandczycy-maja-dosc-brexitu-wola-opuscic-zjednoczone-krolestwo-6291731040745089a>.
• Hadfield B., Devolution in the United Kingdom and the English and Welsh Questions, [w:] The Changing Constitution, red. J. Jowell, D. Oliver, Oxford University Press, Oxford 2004.
• Hadfield B., Devolution, Westminster and the English Question, „Public Law” 2005, Summer.
• Hadfield B., The Suspension of Devolution in Northern Ireland: New Story or Old Story?, „European Public Law” 2003, nr 1.
• How Much Support Is There for Welsh Independence?, ITV, 4 II 2020, <https://www.itv.com/news/wales/2020-02-04/how-much-support-is-there-for-welsh-independence/>.
• Jassem A., Wielka Brytania a Wspólnoty Europejskie: aspekty ustrojowo-polityczne, „Studia Europejskie” 2003, nr 1.
• Jeffrey Ch., Devolution in the UK, [w:] The Oxford Handbook of British Politics, red. M. Flinders, A. Gamble, C. Hay, M. Kenny, Oxford University Press, New York 2009.
• Jeffrey Ch., The Unfinished Business of Devolution: Seven Open Questions, „Public Policy and Administration” 2007, vol. 22, nr 1.
• Kaczorowska M., Dewolucja systemu politycznego: istota, wpływ i znaczenie — casus Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, [w:] Ewolucja, dewolucja, emergencja w systemach politycznych, red. J. Szymanek, M. Kaczorowska, A. Rothert, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2007.
• Kaczorowska M., Reformy dewolucyjne w Zjednoczonym Królestwie, [w:] Era Blaira i Browna. Wybrane problemy polityczne rządów Partii Pracy w Zjednoczonym Królestwie 1997–2010, red. F. Gołembski, P. Biskup, M. Kaczorowska, Oficyna Wydawnicza ASPRA, Warszawa 2010.
• Kubas S., Parlament Szkocki. Dewolucja — wyzwanie dla Zjednoczonego Królestwa, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2004.
• Lesman U., Brytyjska gospodarka skurczyła się w drugim kwartale po raz pierwszy od 2012 roku, odreagowując wzrost zapasów przed planowanym w marcu brexitem, 9 VIII 2019, <https://www.rp.pl/Dane-gospodarcze/308099950-Brytyjskie-PKB-spada-Po-twardym-brexicie-bedzie-jeszcze-gorzej.html>.
• Libor G., Zjawisko dewolucji władzy i jego charakterystyka na przykładzie Walii: wymiar instytucjonalno-prawny, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2014, t. 16.
• Loughlin J., The United Kingdom: From Hypercentralization to Devolution, [w:] Subnational Democracy in the European Union. Challenges and Opportunities, red. J. Loughlin et al., Oxford University Press, Oxford 2001.
• Mathias P., The First Industrial Nation. The Economic History of Britain 1700–1914, Routledge, London 2001.
• Mikołajczyk M., Europejskie dylematy Wielkiej Brytanii od planu Schumana do Brexitu, „Przegląd Zachodni” 2016, nr 4.
• Najważniejsze postanowienia umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, red. P. Russel, Biuro Analiz Sejmowych, Warszawa 2020.
• Nie ma możliwości, aby Szkocja pozostała w Unii Europejskiej, gdy Wielka Brytania z niej wychodzi, 15 III 2017, <https://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/minister-ds-szkocji-david-mundell-referendum-w-2018-19-niemozliwe,723744.html>.
• O’Neill M., Britishness and Politics: Towards a Federal Future, [w:] Devolution and British Politics, red. M. O’Neill, Routledge, London 2004.
• Po raz pierwszy od 2015 r. większość Szkotów za niepodległością, Forsal.pl, 30 I 2020, <https://forsal.pl/swiat/brexit/artykuly/1451488,po-raz-pierwszy-od-2015-r-wiekszosc-szkotow-za-niepodlegloscia-sondaz.html>.
• Preparations for Replacing EU Funding for Wales, National Assembly for Wales Finance Committee, September 2018.
• Prime Minister’s Letter to Donald Tusk Triggering Article 50, 29 III 2017, <https://www.gov.uk/government/publications/prime-ministers-letter-to-donald-tusk-triggering-article-50>.
• Rajca L., Dewolucja jako szczególny proces decentralizacji w Wielkiej Brytanii, [w:] Samorząd terytorialny w Polsce i w Europie. Aktualne problemy i wyzwania, red. K. Czarnecki, A. Lutrzykowski, R. Musiałkiewicz, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej we Włocławku, Włocławek 2017.
• Ronek G., Wielka Brytania we Wspólnotach Europejskich i Unii Europejskiej, „Rocznik Nauk Społecznych” 2012, t. 4(40), nr 2.
• Sandhu S., Section 30 of the Scotland Act 1998: What It Is and Why It Is Important, INews, 13 III 2017, <https://inews.co.uk/news/politics/section-30-scotland-act-1998-important/>.
• Sargeant J., Irish Reunification, 18 VI 2019, <https://www.instituteforgovernment.org.uk/explainers/irish-reunification>.
• Sargeant J., A Second Referendum on Scottish Independence, 30 V 2019, <https://www.instituteforgovernment.org.uk/explainers/second-referendum-scottish-independence>.
• Scotland Decides, „BBC News”, 19 IX 2014, <https://www.bbc.com/news/events/scotland-decides/results>.
• Supernat J., Dewolucja w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, „Samorząd Terytorialny” 2012, nr 1–2.
• Szkocki parlament chce nowego referendum ws. niepodległości, Forsal, 29 II 2020, <https://forsal.pl/artykuly/1451261,szkocki-parlament-chce-nowego-referendum-ws-niepodleglosci.html>.
• Toszek B.H., Przyczyny i implikacje Brexitu w Walii, „Acta Politica Polonica” 2018, nr 1(43).
• Turecki K., Brexit, czyli spór UE i Wielkiej Brytanii o granicę, 31 I 2020, <https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/brexit-spor-o-granice-irlandii-i-irlandii-polnocnej/k0df8sm>.
• Tusk: czuję się bardzo szkocko, zwłaszcza po brexicie, 2 II 2020, <https://tvn24.pl/swiat/donald-tusk-o-szkocji-i-wielkiej-brytanii-po-brexicie-3727123>.
• UE podejmie zobowiązanie ws. Irlandii Płn. Powtórka scenariusza z 1990 roku?, 28 IV 2017, <https://www.rmf24.pl/fakty/swiat/news-ue-podejmie-zobowiazanie-ws-irlandii-pln-powtorka-scenariusz,nId,2388387>.
• Unia Europejska, t. 1: Geneza — System — Prawo, red. W. Góralski, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.
• Wall S., Leaving the EU?, „European Public Law” 2016, nr 1(22).
• Wieliński B.T., Bez Londynu będzie nam lepiej, Rozmowa z A. Allanem, EurActiv, 21 III 2017, <https://www.euractiv.pl/section/demokracja/interview/bez-londynu-bedzie-nam-lepiej/>.
• Winkler K., Dewolucja w Wielkiej Brytanii — pomiędzy systemem unitarnym a federalnym, „Journal of International Studies” 2009, vol. 2, nr 1, Supplement A.
• Wojtaszczyk K., W. Jakubowski, Europeistyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2020.83