Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Przyczyny zainteresowania tematyką wypalenia

• Authors: Łukasiewicz Jacek , Płatek Agata , Raczkowski Adam

Title variants

EN

Professional burnout among teachers. Causes of interest in the subject of burnout

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Problem wypalenia zawodowego, stanowiący przedmiot licznych badań pedagogiki, psychologii i psychologii społecznej, dotyka znaczną część naszego społeczeństwa. Problematyka ta domaga się postawienia pytania o przyczyny tego stanu rzeczy, a zarazem o szukanie skutecznych, innowacyjnych sposobów zniwelowania jego patogennych dla życia indywidualnego i społecznego skutków. Przyczyn zjawiska wypalenia można upatrywać zarówno po stronie jednostki, jak i po stronie otoczenia. Najczęściej wymienia się tu: specyfikę własnych oczekiwań, doświadczenie kryzysu wartości, cechy osobowości, staż pracy, sytuację domową i ekonomiczną oraz inne. Istotne znaczenie dla niwelowania symptomów wypalenia ma poczucie optymizmu i poczucie humoru, poczucie własnej wartości i samoocena należące do cennych zasobów osobowych jednostki i strategii zaradczych w sytuacjach stresu zawodowego.

EN

The problem of occupational burnout, which is the subject of numerous studies in pedagogy, psychology and social psychology, affects a large part of our society. This issue calls for a question about the reasons for this state of affairs and, at the same time, for seeking effective and innovative ways to overcome its pathogenic effects on individual and social life. The reasons for the burnout phenomenon can be seen both on the side of the unit and on the side of the environment. The most frequent reasons are: specificity of own expectations, experience of the crisis of values, personality traits, seniority, domestic and economic situation, and others. The sense of optimism and sense of humor, self-esteem and self-esteem belonging to the valuable personal resources of the individual and remedial strategies in situations of occupational stress are important to minimizing symptoms of burnout.

Keywords

PL

wypalenie zawodowe; nauczyciel; kryzys wartości; zespół wsparcia

EN

burnout; teacher; value crisis; support team

• Publisher: Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
• Journal: Sympozjum
• Year: 2018
• Issue: 1(34)
• Pages: 261-280

Dates

published

2018-05-31

Contributors

author

Łukasiewicz Jacek

• Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie

author

Płatek Agata

author

Raczkowski Adam

• Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie

References

• Arendt H., Kryzys edukacji, w: H. Arendt, Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej, tłum. M. Godyń, W. Madej, Warszawa 2011.
• Baka Ł., Konflikt między pracą i rodziną a wypalenie zawodowe. Pośrednicząca rola zasobów osobowych, „Psychologia Społeczna” 4(19) (2011), s. 367-374.
• Burisch M., W poszukiwaniu teorii – przemyślenia na temat natury i etiologii wypalenia, w: H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, tłum. J. Radzicki, Warszawa 2004, s. 58-82.
• Drączkowski F., Kościół – agape według Klemensa Aleksandryjskiego, Lublin 1996.
• Duraj J., Popiernik-Wojdera M., Przedsiębiorczość i innowacyjność, Warszawa 2010.
• Grulkowski B., Elementy motywacyjne postaw „być” i „mieć”, Lublin 1996.
• Gut J., Haman W., Docenić konflikt. Od walki i manipulacji do współpracy, Warszawa 1993.
• Hreciński P., Wypalenie zawodowe nauczycieli, Warszawa 2016.
• Kisielnicki J., Zarządzanie projektami badawczo-rozwojowymi, Warszawa 2013.
• Klincewicz K., Systemy i struktury gromadzenia i rozpowszechniania wiedzy, w: D. Jemielniak (red.), Zarządzanie wiedzą, Warszawa 2012, s. 176-219.
• Kosiński S., Suprewicz J., Wprowadzenie do socjologii wychowania. Skrypt przeznaczony dla studentów studiów pedagogicznych, Lublin 1978.
• Kupny J., Antropologiczne podstawy nauczania społecznego Jana Pawła II, Opole 1994.
• Majchrzak I. , Wypalenie zawodowe u nauczycieli akademickich, „Ekonomika” 287 (63), s. 137-146.
• Maslach Ch., Wypalenie – w perspektywie wielowymiarowej, w: H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, tłum. J. Radzicki, Warszawa 2004, s. 13-31.
• McEwan E., Jak pracować z nauczycielami, którzy pracują źle, bo są zmęczeni, wypaleni, zaburzeni albo zwyczajnie niekompetentni, tłum. zespół, Warszawa 2005.
• Muchawska B., Codzienność szkoły: między pedagogiką a etyką, w: J. M. Łukasik, I. Nowosad, M. J. Szymański (red.), Codzienność szkoły. Nauczyciel, Kraków 2014, s. 32-41.
• Murawska E., Barwy nauczycielskiej codzienności, w: J. M. Łukasik, I. Nowosad, M. J. Szymański (red.), Codzienność szkoły. Nauczyciel, Kraków 2014.
• Okoń-Horodyńska E., Foresight kadr – czy wymusi kształcenie dla innowacji?, w: P. Kawalec, P. Lipski (red.), Kadry i infrastruktura nowoczesnej nauki: teoria i praktyka. T. 1. Materiały przygotowane na I Międzynarodową Konferencję „Zarządzanie nauką” w Lublinie, 20-22 listopada 2009, Lublin 2009, s. 59-83.
• Pines M. A., Wypalenie w perspektywie egzystencjalnej, w: H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, tłum. J. Radzicki, Warszawa 2004, s. 32-56.
• Płatek A., Biznes i odpowiedzialność, „Wychowawca” 7-8(280) (2016), s. 39-42.
• Płatek A., Coach – pedagog innowacyjny, „Roczniki Pedagogiczne” 1(7) (43) (2015), s. 79-91.
• Płatek A., O etosie wychowawcy, „Wychowawca” 10(282) (2016), s. 5-6.
• Rok B., PKN Orlen: doskonalenie kultury organizacyjnej, w: W. Pańków, B. Rok, M. Strumińska-Kutra (red.), Oblicza społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, Warszawa 2010, s. 139-158.
• Rudnicka A., CSR – doskonalenie relacji społecznych w firmie, Warszawa 2012.
• Sajdera J., Nauczyciel niepublicznego przedszkola w codziennym poczuciu ambiwalencji, w: J. M. Łukasik, I. Nowosad, M. J. Szymański (red.), Codzienność szkoły. Nauczyciel, Kraków 2014, s. 133-144.
• Sęk H., Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Uwarunkowania i możliwości zapobiegania, w: H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, tłum. J. Radzicki, Warszawa 2004, s. 149-167.
• Sęk H., Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Wstęp, w: H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, tłum. J. Radzicki, Warszawa 2004, s. 7.
• Stawiarska P., Wypalenie zawodowe w perspektywie wyzwań współczesnego świata, Warszawa 2016.
• Szymczyk J., Przemiany wartości i więzi we współczesnym społeczeństwie polskim, w: P. Kawalec, A. Błachut (red.), Odpowiedzialność społeczna w innowacyjnej gospodarce. Skrypt dla studentów Międzywydziałowych Interdyscyplinarnych Studiów Doktoranckich, Lublin 2011, s. 299-319.
• Trompenaars F., Kultura innowacji. Kreatywność pracowników źródłem sukcesu firmy, tłum. A. Kwaśniewska, Warszawa 2012.
• Tucholska S., Wypalenie zawodowe nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiska i jego psychologicznych uwarunkowań, Lublin 2003.
• Weresa M. A., Polityka innowacyjna, Warszawa 2014.
• Zalewska-Meler A., Kategoria czasu w refleksji nad życiem codziennym, w: J. M. Łukasik, I. Nowosad, M. J. Szymański (red.), Codzienność szkoły. Nauczyciel, Kraków 2014, s. 69-79.

Identifiers

DOI

10.4467/25443283SYM.18.013.9694