Kształcenie dzieci zdolnych w europejskich systemach edukacyjnych. Fenomen tutoringu domowego w Anglii

• Authors: Włoch Anna

Title variants

EN

The Education of Gifted Children in European Educational Systems: The Phenomenon of Tutored Home Schooling in England

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie zjawiska kształcenia dzieci zdolnych w europejskich systemach oświatowych oraz opisanie fenomenu domowego tutoringu w Anglii, metody nauczania domowego, która w ostatniej dekadzie zyskuje coraz więcej zwolenników. Pierwsza część artykułu pokazuje, jak definiowane jest dziecko zdolne w wybranych europejskich systemach oświatowych oraz przedstawia główne formy kształcenia i wspierania dzieci oraz uzdolnionej młodzieży. Do opisu wykorzystane zostały dane, zebrane przez Eurydice – Europejską Sieć Informacji o Systemach Edukacyjnych. Druga część artykułu charakteryzuje zjawisko domowego tutoringu w Anglii, będącego specyficzną formą nauczania domowego. Tutoring wiąże się z praktykowaniem tradycyjnej relacji uczeń–mistrz, charakterystycznej dla angielskich uniwersytetów już od czasów ich powstania w epoce średniowiecza. Edukacja domowa stała się popularna w angielskim systemie edukacji dosyć wcześnie, bo w latach 70. XX wieku, wtedy też powstało w Anglii pierwsze stowarzyszenie edukatorów domowych – Education Otherwise. Angielska edukacja domowa z udziałem tutorów, opłacanych przez rodziców, zmieniła swój obraz w ciągu ostatniej dekady. Taką formę kształcenia dzieci wybierają coraz częściej nie tylko elity intelektualne czy angielskie rodziny arystokratyczne, ale przede wszystkim bardzo zamożni rodzice, którzy w domowym tutoringu widzą możliwość rozwijania zdolności i umiejętności dziecka, ale także upatrują szansę na zmianę jego statusu społecznego w przyszłości. Dla dzieci zamożnych rodziców, którzy sami nie ukończyli renomowanych szkół, domowy tutoring staje się możliwością nadrobienia zaległości, zdobycia wiedzy i kompetencji, dzięki którym będą mogły one rozpocząć studia na najlepszych uniwersytetach w kraju lub za granicą.

EN

The aim of the article is to present the problem of the education of gifted children in European education systems and to describe the phenomenon of home tutoring in England, particularly the method of home schooling, which in the last decade has gained more and more supporters. The first part of the article shows how to define a gifted child in selected European education systems and presents the main forms of education and support for children and gifted youth. For the description I used data collected by Eurydice – European Information Network on Educational Systems. The second part of the article describes the phenomenon of home tutoring in England as a specific form of home schooling. Tutoring is also the practice of a traditional master-student relationship, so characteristic for English universities since their inception in the Middle Ages. Homeschooling became popular in the English education system in the 1970’s when the first household educators association was founded in England – Education Otherwise. English homeschooling involving tutors, paid for by the parents, has been steadily evolving in the last decade. This form of children education is more often being chosen not only by the intellectual elite, or English aristocratic families, but above all by extremely wealthy parents who see home tutoring as their chance to develop the skills and abilities of their children and a chance for to change their social status in the future. For the children of wealthy parents, who themselves have not completed reputable schools, home tutoring is a possibility to catch up, to acquire knowledge and skills, so that they can start studying at the best universities in the country or abroad.

Keywords

PL

kształcenie dzieci zdolnych; dziecko zdolne; polityka edukacyjna; tutorzy; edukacja domowa

EN

education of gifted children; gifted child; educational policy; tutors; home schooling

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Studia Paedagogica Ignatiana
• Year: 2017
• Volume: 20
• Issue: 3
• Pages: 63-83

Contributors

author

Włoch Anna

References

• Academic Ranking of World Universities, [dostęp: 19.10.2016].
• Budajczak M., Edukacja domowa, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
• Chłodna I., Homeschooling – szansa czy zagrożenie?, w: Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, red. M. i P. Zakrzewscy, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009, s. 105–120.
• Czaja-Chudyba I., Jak rozwijać zdolności dziecka?, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2009.
• Dubaj A., Jarecka R., Najlepsze szkoły katolickie. Info PL, [dostęp: 19.10.2016].
• Dziewulak D., Polityka oświatowa Wspólnoty Europejskiej, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1995.
• Dziewulak D., Systemy szkolne Unii Europejskiej, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1997.
• Education for Gifted Children. Parliamentary Assembly Recommendation 1248 (1994), Council of Europe, [dostęp: 20.10.2016].
• Dyrda E., Polityka, organizacja i programy pracy z uczniami zdolnymi w Anglii i Niemczech – analiza komparystyczna, w: Wokół problematyki zdolności, t. 2, red. J. Łaszczyk, M. Jabłonowska, Wydawnictwo Universitas Rediviva, Warszawa 2011, s. 5–17.
• Education Otherwise. History, [dostęp: 19.10.2016].
• Gmerek T., Elitarne szkolnictwo średnie w Anglii, Hiszpanii i Rosji, w: Elitarne szkolnictwo średnie w krajach Europy Zachodniej, red. A. Gromkowska-Melosik, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015, s. 71–102.
• Gribble D., Guthrie B., Dick Kitto. Compost Champion and Advocate of Alternatives, „The Guardian”, 15.07.1999, [dostęp: 19.10.2016].
• Gromkowska-Melosik A. (red.), Elitarne szkolnictwo średnie. Między reprodukcją społeczno-kulturową a ruchliwością konkurencyjną, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015.
• Kamińska A., Kowalczyk A., Kompetencje diagnostyczne nauczycieli uczniów zdolnych w młodszym wieku szkolnym – doniesienie z badań, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” 2014, nr 3(33), s. 123–138.
• Kupisiewicz C., System mannheimski, w: Szkoły eksperymentalne w świecie 1900–1974, red. W. Okoń, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1978, s. 174–185.
• Limont W., Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować?, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
• Limont W., Wprowadzenie, w: Teoria i praktyka edukacji uczniów zdolnych, red. W. Limont, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2004.
• Łukasiewicz-Wieleba J., Baum A., Kompleksowe wspieranie uczniów zdolnych. Program WARS i SAWA, Wydawnictwo Naukowe APS, Warszawa 2015.
• Osewska E., Znaczenie szkół katolickich dla formacji katolików w Anglii i Walii, „Studia Pastoralne” 2013, nr 9, s. 119–126, [dostęp: 18.10.2016].
• Programme for International Student Assessment PISA, OECD, [dostęp: 15.10.2016].
• Systemy edukacji w Europie. Stan obecny i planowane reformy. Zjednoczone Królestwo – Anglia, Eurydice 2011, [dostęp: 19.10.2016].
• Systemy edukacji w Europie. Stan obecny i planowane reformy. Zjednoczone Królestwo – Szkocja, Eurydice 2009, [dostęp: 19.10.2016].
• Wspieranie rozwoju uczniów zdolnych. Specjalne rozwiązania stosowane w szkołach w Europie, przeł. E. Kolanowska, Eurydice, Fundacja Rozwoju Edukacji, Warszawa 2008.
• Williams S., How the Rich Home-School Their Kids, „The Times Magazine”, 23.07.2016, s. 23–27.