Jednostka w społeczeństwie: procesy samoidentyfikacji w świetle współczesnych koncepcji tożsamości

• Authors: Novikova Kateryna

Title variants

EN

An individual in society: Self-identification processes in modern concepts of identity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zostały przedstawione wybrane socjologiczne, społeczno- -psychologiczne i filozoficzne koncepcje tożsamości jednostki ludzkiej z ostatniego ćwierćwiecza XX w. oraz początku wieku XXI w ramach nurtów późnego interakcjonizmu symbolicznego, socjologii działania, teorii strukturyzacji oraz krytycznego nurtu postmodernizmu kulturowego. Zostały przeanalizowane wybrane dzieła reprezentujące wspomniane perspektywy, czego dokonano z punktu widzenia tematyki tożsamości oraz miejsca jednostki we współczesnym społeczeństwie. Analiza i synteza wytypowanych dzieł zawiera zwarte przedstawienie koncepcji Ja, tożsamości jednostki ludzkiej na tle innych istotnych elementów wspomnianych koncepcji, w tym teorii tożsamości roli, akcjonalistycznej koncepcji podmiotu społecznego, kontruktywistyczno-strukturalistycznej teorii podmiotu działającego, wolności wyboru tożsamości przez baumanowskiego konsumenta oraz indywidualnego projektu tożsamości w ramach teorii strukturyzacji. Głębokie wieloletnie przemyślenia wybitnych obserwatorów zmian społecznych zarówno na poziomie społeczeństwa narodowego, jak i globalnego, ich niewątpliwie ciekawe intuicje oraz odkrycia fundamentalnych procesów mogą znacząco zainspirować oraz wyposażyć każdego badacza w niezbędny zestaw pojęć i pewne ramy dla interpretacji zdarzeń empirycznych.

EN

Paper contains analysis of several sociological, social-psychological and philosophical concepts of individual identity from the last quarter of 20th c. and the turn of 21st c. as a part of such theoretical perspectives as symbolic interactionism, sociology of action, theory of structuration as well as critical perspective of cultural postmodernism. Selected publications in every perspective were carefully analysed with the relevant accent on the topics of identity and place of a human being in society. The analysis and synthesis of the selected concepts and publications in general consists of the detailed presentation of self-concepts, individual identity in connection with the other important components of these concepts, including role identity theory, actionalist theory of a social subject, constructivist-structuralist theory of acting subject, free identity choice by consumer in Bauman’s terms and individual identity project in the theory of structuration. Every social scientist and researcher will gain a lot of inspiration as well as indispensable theoretical framework for better interpretation of empirical material in the field where one can rely on many years of fundamental research, elaborate consideration and intuitions by the outstanding commentators of social changes both on the national and global level.

Keywords

PL

jażń; tozsamość roli; interakcjonizm symboliczny; habitus; konsument; strukturyzacja; rutyna

EN

role identity; symbolic interactionism; habitus; consumer; structuation; routine; self

• Publisher: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
• Journal: Journal of Modern Science
• Year: 2018
• Issue: 1(36)
• Pages: 41-66

Dates

published

2018

Contributors

author

Novikova Kateryna

• Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie

References

• Bauman, Z. (1996). From Pilgrim to Tourist – or a Short History of Identity. W: S. Hall, P. du Gay, (red.) Questions of Cultural Identity, London: Sage, s. 18–19. ISBN 9780803978836.
• Bauman, Z. (1995). Life in fragments: Essays in Postmodern Morality, Cambridge, Oxford. MA: Wiley-Blackwell 1995. ISBN 9780631192671.
• Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność, Kraków: Wydawnictwo literackie. ISBN 8308038476.
• Bauman, Z. (2001). Tożsamość – jaka była, jest i po co?. W: A. Jawłowska (red.), Wokół problemów tożsamości, Warszawa: Wydawnictwo LTW, s. 8–25. ISBN: 83887360433.
• Bendle, M.F. (2002). The Crisis of “Identity” in High Modernity, „British Journal of Sociology” Vol. 53. No. 1, s. 1–18. ISSN 0007-1315.
• Blumstein, P.W. (1975). Identity Bargaining and Self-Conception, „Social Forces” Vol. 53, No. 3 (March), s. 476-485. ISSN 0037-7732.
• Bokszański, Z. (1999). Tożsamość aktora społecznego a zmiana społeczna. W: J. Kurczewska (red.), Zmiana społeczna. Teorie i doświadczenia polskie, Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN, s. 55–73. ISBN 838763235X
• Bokszański, Z. (1989). Tożsamość, interakcja, grupa, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 8370163556.
• Bokszański Z. (2005). Tożsamości zbiorowe, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301144092.
• Bourdieu, P. (1994). Raisons pratiques. Sur la théorie de l’action, Paris: Seuil. ISBN 9782020231053
• Bourdieu, P. (2010). Distinction. A Social Critique of the Judgement of Taste, New York, London: Routledge. ISBN 9780415567886.
• Bourdieu, P., Wacquant, L.J.D. (2001). Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Warszawa: Oficyna Naukowa. ISBN 8388164333.
• Brzozowska, B. (2009). Spadkobiercy flâneura. Spacer jako twórczość kulturowa – współczesne interpretacje, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 9788375253221.
• Burke, P.J., Stets, J.E. (2009). Identity Theory, New York: Oxford University Press. ISBN 9780195388275.
• Burke, P.J., Stets, J.E. (2000). Identity Theory and Social Identity Theory, „Social Psychology Quarterly”, Vol. 63, No. 3, (Sept., 2000), s. 224–237. ISSN 0190-2725.
• Misztal, B. (2000). Teoria socjologiczna a praktyka społeczna, Kraków: Universitas. ISBN 8370527493.
• Novikova, K. (2013). Społeczne teorie tożsamości: przegląd wybranych koncepcji,„Journal of Modern Science” 2/17, s. 377–395. ISSN 1734-2031.
• Novikova, K. (2016). Zarządzanie sukcesem w rozwoju osobistym, „Journal of ModernScience” 4/31, s. 157–176. ISSN 1734-2031.
• Orzyłowska, A. (2015). Konsumpcjonizm jako zagrożenie dla bezpieczeństwa indywidualnegoczłowieka, „Journal of Modern Science” 2/25, s. 111–125. ISSN 1734-2031.
• Sitek, M. (2015). Tożsamość narodowa (europejska) a obywatelstwo Unii Europejskiej,„Journal of Modern Science” 4/27, s. 111–126. ISSN 1734-2031.
• Stryker, S. (1981). Symbolic Interactionism: Themes and Variations. W: M. Rosenbergand R.H. Turner (red.), Social Psychology: Sociological Perspectives, New York: Basic Books, s. 3–29. ISBN 0465079040
• Tourain, A. (1992). Critique de la modernité, Paris: Fayard. ISBN 9782213030050.
• Tourain, A. (2011). Mysleć inaczej, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.ISBN 9788306032673.
• Tourain, A. (1988). Return of the Actor. Social Theory in Post-Industrial Society, Minnesota: University of Minnesota. ISBN 9780816615940.
• Turner, J.H. (2004). Struktura teorii socjologicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 830114072001.
• Ziętek, A. (2013). Jean Baudrillard wobec współczesności. Polityka, media, społeczeństwo, Kraków: Universitas. ISBN 9788324223558.

Identifiers

ISSN

1734-2031

DOI

10.13166/jms/85311