Fenomen świętości w opinii młodzieży (w świetle badań socjologicznych)

• Authors: Miszczak Ewa
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Świętość jest pojęciem i fenomenem, który ukształtował się w ciągu tysiącleci aktywności religijnej ludzkości. Na gruncie różnych religii świętość utożsamiana jest z pojedynczym bóstwem, panteonem bóstw, bogiem, siłą sprawczą czy demiurgiem, którym przypisuje się wszelkie doskonałości niedostępne człowiekowi oraz absolutną transcendencję w stosunku do stworzonego świata, w tym także do człowieka. W ujęciu różnych systemów religijnych zawsze wskazywano na istnienie w fenomeni zwanym świętością dwóch współistniejących elementów: grozy (tajemnicy przerażającej) i fascynacji (tajemnicy przyciągającej). Te dwa elementy wskazywały na zupełną niezwykłość i odrębność świętości (sacrum) od świata stworzonego (laickiego) oraz warunkowały specyficzne zachowanie wobec niej, zawierające symbole uległości, poddaństwa, a także rytuały ochronne. W dzisiejszych czasach można zauważyć transformację znaczenia pojęcia świętości oraz zmianę stosunku jednostek i grup ludzkich do tego fenomenu. Można powiedzieć, iż obecnie w niektórych zasadach życia społęcznego świętość przestaje być święta w znaczeniu nadanym jej przez tradycję i klasyczną wykladnię teologiczną. Szczególnie wyraźna staje się dekompozycja postawy wobec świętości religijnej wśród młodzieży, często kontestującej religię w formie tradycyjnie wyznawanej i praktykowanej wiary. Niniejszy artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób współczesna młodzież zamieszkująca teren Lubelszczyzny ustosunkowuje się do świętości w znaczeniu religijnym, czyli jak ją rozumieją, interpretują, oceniają i samodzielnie dążą.

Keywords

PL

współczesna religijność; świętość; młodzież

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
• Year: 2015
• Issue: 13
• Pages: 108-118

Dates

published

2015

Contributors

author

Miszczak Ewa

References

• Bereza A. (2002), Sposób funkcjonowania współczesnego obrazka dewocyjnego. (w:) "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa" r. 46, nr 1-2: 135-140.
• Boryś W. (2005), Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Caillois R. (2009), Człowiek i sacrum. Warszawa: oficyna Wydawnicza Volumen.
• Durkheim E. (1990), Elementarne formy zycia religijnego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Dyczewski L. (2004), Społeczno-kulturowy kontekst religijności, (w:) K. Góźdź, K. Klauza, C. Rychlicki, H. Słotwińska, P. Szczur (red.), Kościół w życiu publicznym. Teologia polska i europejska wobec nowych wyzwań, t. 1, Wykłady i wprowadzenia do dyskusji grupowych, Lublin: Wydawnictwo KUL: 225-228.
• Eliade M. (1996), Sacrum i profanum. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Eliade M. (1970), Sacrum. Mit. Historia. Wybór esejów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Filipkowski J. (2000), Doświadczenia sacrum i problem jego poznawalności. (w:) Z. Kunicki (red.), Czy sacrum jest jeszcze święte? Olsztyn: Hosianum: 13-14.
• Hoffmann H. (1998), O rozmaitych sposobach analizy "sacrum" (od językoznawstwa do religioznawstwa), (w:) S. Gajda, H.J. Sobeczko (red.), Człowiek-dzieło-sacrum, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Instytut Filologii Polskiej: 85-93.
• Kaźmierak Z.A. (2003), Sacum - fenomen wykreowany. Przestrzeń inteligibilna oraz inne czynniki ewokujące doświadczenie Nadprzyrodzonego. (w:) E. Przybył (red.), Nadprzyrodzone, Kraków: Nomos: 75-90.
• Mariański J. (2008), Emigracja z Kościoła: religijność młodzieży polskiej w warunkach zmian społecznych. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Mąkosa P. (red.), (2013), Z Tobą idę przez życie. Podręcznik dla religii dla klasy II gimznazjum. Lublin-Przemyśl-Zamość: Wydawnictwo Gaudium.
• Mielicka H. (2006), Antropologia świąt i świętowania. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
• Miszczak E. (2014), Świętość w religijnej świadomości maturzystów województwa lubelskiego. Studium socjologiczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Nadrowski H. (2012), Sacrum czasoprzestrzeni. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Otto R. (1968), Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Przybył E. (2005), Problem definicji sacrum, czyli o bezradności religioznawcy. (w:) J.C. Kałużny (red.), Europejczyk wobec sacrum. Wczoraj i dziś. Materiały z sesji naukowej 25 listopada 2005. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
• Sroczyńska M. (2012), Młodzieżowe "świętości" w oczach socjologa - wiara religijna. (w:) J. Baniak (red.), Duchowość religijna jako droga wewnętrznego doskonalenia współczesnego człowieka zachodniego chrześcijaństwa. Konteksty antropologiczne i socjologiczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek: 209-234.
• Szacki J. (1964), Durkheim. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Szymołon J. (2003), Losy sacrum w zsekularyzowanym świecie. (w:) "Ateneum Kapłańskie", z. 1: 80-87.
• Tanalski D. (1995), Dialektyka sacrum i profanum. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Notes

PL

Artykuł 6. z numeru 13.

Identifiers

ISSN

2299-2367