Changes in the Command and Control Functions in European Cities in the Age of Globalisation

• Authors: Piotr Raźniak , Sławomir Dorocki , Anna Winiarczyk-Raźniak

Title variants

PL

Zmiany funkcji kontrolno-zarządczych w miastach europejskich w dobie globalizacji

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza zmian wartości funkcji kontrolno-zarządczej ośrodków miejskich w latach 2006 i 2012 w oparciu o metodę centrów grawitacji. Zakres czasowy analizy obejmował okres światowego kryzysu gospodarczego oraz zależny był od dostępności danych. Analizę przeprowadzono zarówno dla poszczególnych sektorów gospodarki, jak i dla międzynarodowego wskaźnika potencjału (MWP). Na podstawie użytego wskaźnika MWP zauważono przesunięcie środka ciężkości funkcji kontrolno-zarządczej miast w kierunku wschodnim. Współcześnie, głównie w wyniku rozwoju obszarów Europy Środkowo- -Wschodniej oraz postępującej integracji europejskiej (wzrastającej w kierunku wschodnim i południowym), następuje wzrost znaczenia lokalnych przedsiębiorstw w krajach rozwijających się. Można stwierdzić, że nastąpił wzrost znaczenia funkcji kontrolno-zarządczej miast w krajach rozwijających się (Rosja, Polska). Zaobserwowano spadek znaczenia tzw. niebieskiego banana (blue banana), a przede wszystkim ośrodków brytyjskich i niemieckich. Szczególnie widoczne jest to pod względem zwiększenia się liczby siedzib zarządów na wschodzie kontynentu. Jednakże przemieszenie kapitału nie jest aż tak wyraźne i w dalszym ciągu korporacje niemieckie i brytyjskie pozostają zdecydowanymi liderami w Europie.

EN

The aim of the study is to analyse the changes in the command and control functions of cities in 2006 and 2012 based on the method of gravity centres. The analysis was performed both for individual sectors of the economy, as well as for European ones. On the basis of the International Potential Indicator, the shift of the centre of gravity of the command and control functions of cities to the East was noted. Nowadays, mainly due to the development of Central and Eastern Europe and the progressive European integration (rising to the East and South), the relocation of many companies from West to East and the growing importance of local companies in developing countries are increasing. It can be said that the importance of the command and control functions of cities in developing countries has increased (Russia, Poland). There was a decline in the importance of the blue banana region and British and German cities. This is especially visible in terms of the number of headquarters in the Eastern part of the continent. However, the capital shift is not that clear and the German and British corporations still remain strong leaders in Europe.

Keywords

PL

funkcja kontrolno-zarządcza miast; korporacje międzynarodowe; model grawitacyjny; siedziby zarządów

EN

command and control function; gravity model; headquarters; transnational corporation

• Publisher: Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Year: 2018
• Volume: Volume 32, Issue 3
• Pages: 128-143

Contributors

author

Piotr Raźniak

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Geografii Społeczno-Ekonomicznej

author

Sławomir Dorocki

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej

author

Anna Winiarczyk-Raźniak

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Geografii Społeczno-Ekonomicznej

References

• Beaverstock, J.V., Smith R.G., Taylor P.J. (1999). A roster of world cities. Cities, 16(6), 445– 458. DOI:10.1016/S0264-2751(99)00042-6 Begg, I. (1999). Cities and competitiveness. Urban Studies, 36(5–6), 795–810.
• Brunet, R. (1989). Les Villes européennes, Rapport pour la DATAR, Délégation a l’Aménagement du Territoire et a l’Action Régionale, under the supervision of Roger Brunet, with the collaboration of Jean-Claude Boyer et al., Groupement d’Intéret Public RECLUS. Paris: La Documentation Française.
• Csomós, G. (2013). The Command and Control Centers of the United States (2006/2012): An Analysis of Industry Sectors Influencing the Position of Cities. Geoforum, 12(50), 241–251. DOI: 10.1016/j.geoforum.2013.09.015
• Csomós, G., Tóth, G. (2016). Featured Graphic. Modelling the shifting command and control function of cities through a gravity model based bidimensional regression analysis. Environment and Planning A, 48(4), 613–615. DOI: 10.1177/0308518X15621632
• Dobbs, R., Remes, J., Manyika, J., Roxburgh, Ch., Smit, S., Schaer, F. (2012) (2017, 19 grudnia). Urban world: Cities and the rise of the consuming class. Pozyskano z http://www.mckinsey.com/~/media/McKinsey/ Global%20Themes/Urbanization/Urban%20world%20 Cities%20and%20the%20rise%20of%20the%20consuming%20class/MGI_Urban_world_ Rise_of_the_consuming_class_Full_report.ashx
• Domański, B. (2004). Local and regional embeddedness of foreign industrial investors in Poland. Prace Geograficzne, 114, 37–54.
• Dorocki, S. (2011). Wpływ kryzysu gospodarczego na przemiany struktur regionalnych Francji. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17, 67–86.
• Dorocki, S. (2014). Contemporary Trends in the Development of the Pharmaceutical Industry in the World. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 25, 108–131.
• Dorocki, S., Boguś, M. (2014). Regional Variety of Biotechnology Development in Asia. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 120, 197–212. DOI: 10.1016/j.sbspro.2014.02.097
• Dorocki, S., Jastrzębski, J. (2012). Regionalne zróżnicowanie rozwoju biotechnologii w Europie. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 20, 67–94.
• Dorocki, S., Struś, P. (2017). Przestrzenne zróżnicowanie dynamiki rozwoju lokalnego w Małopolsce na podstawie wybranych cech społeczno-gospodarczych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 31(2), 7–25. DOI: 10.24917/20801653.312.1
• Friedmann, J. (1986). The world city hypothesis. Development and Change, 17(1), 69–83. DOI: 10.1111/j.1467-7660.1986.tb00231.x
• Forbes (2013, 15 listopada). Pozyskano z www.forbes.com Gorzelak, G. (1996). The Regional Dimension of Transformation in Central-Europe. London.
• Gullberg, A.T. (2013). The political feasibility of Norway as the ‘green battery’ of Europe. Energy Policy, 57, 615–623. DOI: 10.1016/j.enpol.2013.02.037
• Hospers, G.J. (2003). Beyond the Blue Banana? Structural change in Europe’s geo-economy. Intereconomics, 38, 76–85. DOI: 10.1007/BF03031774
• Huddleston, P., Good, L., Stoel, L. (2001). Consumer ethnocentrism, product necessity and Polish consumers’ perceptions of quality. International Journal of Retail & Distribution Management, 29, 236–246. DOI: 10.1108/09590550110390896
• Jażdżewska, I. (2006). Zmiany położenia środka ciężkości miast i ludności miejskiej w Polsce w XX wieku. Przegląd Geograficzny, 78(4), 561–574.
• Kilar, W. (2009). Korporacje informatyczne jako element struktury metropolii. Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk, 125, 136–153.
• Kincses, Á., Nagy, Z., Tóth, G. (2013). The Spatial Structures of Europe. Acta Geographica Slovenica, 53(1), 43–70. DOI: 10.3986/AGS53103
• Kramar, H. (2006). Economic convergence on different spatial levels: the conflict between cohesion and growth. Raumforschung und Raumordnung, 1, 18–27.
• Kudłacz, T. (1981). Zastosowanie metody grawitacji i grafów do hierarchizacji jednostek przestrzennych. Przegląd Geograficzny, 53(1), 519–534.
• Metaxas, T., Tsavdaridou, M. (2013). From ‘blue banana’ to ‘red octopus’ and the development of Eastern and southern european cities: Warsaw and Lisbon. Regional and Sectoral Economic Studies, 13(1), 15–31.
• Ni, P., Taylor, P.J., Derudder, B. (2011). The global city process score. W: P.J. Taylor, P. Ni, B. Derudder, M. Hoyler, J. Huang, F. Witlox (red.). Global Urban Analysis: a Survey of Cities in Globalization. London: Earthscan.
• Parkinson, M., Hutchins, M., Simmie, J., Clark, G., Verdonk, H. (2004). Competitive European cities: where do the core cities stand? London: ODPM.
• Raźniak, P., Dorocki, S., Winiarczyk-Raźniak, A. (2015). Ranga miasta w świetle syntetycznego wskaźnika stabilności gospodarczej. Studia Miejskie, 18, 119–130.
• Raźniak, P., Dorocki, S., Winiarczyk-Raźniak, A. (2016). Kryzys gospodarczy a funkcje kontrolno- -zarządcze miast w dobie globalizacji. OPTIMUM. Studia Ekonomiczne, 79(1), 100–117.
• Raźniak, P., Dorocki, S., Winiarczyk-Raźniak, A. (2017). Permanence of the economic potential of cities based on sector development. Chinese Geographical Science, 27(1), 123–136. DOI: 10.1007/s11769-017-0850-5
• Raźniak, P., Dorocki, S., Winiarczyk-Raźniak, A. (2018). Eastern European cities as command and control centres in time of economic crisis. Acta Geographica Slovenica, 58(2), 101–110. DOI: 10.3986/AGS.3124
• Raźniak, P., Dorocki, S., Winiarczyk-Raźniak, A., Płaziak, M., Szymańska, A.I. (2017). Zmiany pozycji ekonomicznej miast Europy Środkowo-Wschodniej w przypadku kryzysu dominującego sektora. Ekonomista, 1, 67–83.
• Sassen, S. (2000). The Global City: Strategic Site/New Frontier. American Studies, 41(2/3), 79–95.
• Site Selection for Life Sciences Companies in Europe 2016 (2017, 19 grudnia). Pozyskano z https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/ch/pdf/site-selection-for-life-sciences- -companies-europe-en.pdf
• Storper, M. (1995). The resurgence of regional economies, ten years later: the region as a nexus of untraded interdependencies. European Urban and Regional Studies, 2, 191–221.
• Śleszyński, P. (2007). Gospodarcze funkcje kontrolne w przestrzeni Polski. Prace Geograficzne, 213.
• Śleszyński, P. (2008). Ocena powiązań gospodarczych i kapitałowych między miastami. W: K. Saganowski, M. Zagrzejewska-Fiedorowicz, P. Żuber (red.). Ekspertyzy do Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2008–2033. Tom I. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 335–391.
• Śleszyński, P. (2015). Economic control functions in Poland in 2013. Geographia Polonica, 88(4), 701–708.
• Tóth, G, Csomós, G. (2016). Mapping the position of cities in corporate research and development through a gravity model-based bidimensional regression analysis. Regional Statistics, 6(1), 217–220. DOI: 10.15196/RS06111
• Tóth, G., Nagy, Z. (2017). The world’s economic centre of gravity. Regional Statistics, 6(2), 177– 180. DOI: 10.15196/RS06210
• Wegener, M., Kunzmann, K.R (1996). New Spatial Patterns of European Urbanisation. W: D. Pumain, T. Saint-Julian (red.). Urban networks in Europe. Paris: John Libbey, 7–18.
• Zioło, Z. (2006). Zróżnicowanie światowej przestrzeni przemysłowej w świetle koncentracji siedzib zarządów wiodących korporacji. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 8, 9–26.