Nationalism, modernity, museums. Inspiration by the theory of Ernst Gellner

• Authors: Kolaříková Veronika

Title variants

PL

Nacjonalizm, nowoczesność, muzea. Inspiracja teorią Ernsta Gellnera

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The study deals with the issue of nationalism and its emphasis on national identities, which have occupied a specific position in museums since the 19th century. Nationalism understands the study as a modern phenomenon, which was created by specific structural conditions, functions and changes connected with the advent of modernity. It is precisely the conditions for the emergence of nationalism that the study pays attention to, and through the analysis of Ernst Gellner's theory it seeks to define the main attributes from which the emergence and persistence of nationalism derive. To this end, the study will present the basic characteristics of a traditional society in which there were no suitable conditions for the existence of nationalism, and subsequently show how these conditions were born by the transition of society from traditional to modern. With regard to the theme of nationalism, the social change that took place and the basic characteristics of modern society, which eventually created the breeding ground for the emergence and existence of nationalism, will be presented. The study then applies the issue of nationalism to museums. The study will outline how museums have transformed in the established modern society and what role nationalism has played in them. Finally, the study briefly reflects on the role that nationalism can play in museums today, viz. it will show which elements constructing national identity can potentially appear most in museums.

PL

Artykuł podejmuje zagadnienie nacjonalizmu, jego wpływu na tożsamość narodową oraz specyficznego miejsca, jakie nacjonalizm zajmuje w muzeach od XIX w. Nacjonalizm jest rozumiany jako skutek nowoczesności, zjawisko, które powstało w określonych warunkach i wprost związane było z nadejściem nowoczesności. Artykuł zwraca uwagę na warunki pojawienia się nacjonalizmu, a poprzez analizę teorii Ernsta Gellnera dąży do określenia podstawowych przyczyn, z których powstanie i trwałość nacjonalizmu się wywodzi. Omawia podstawowe cechy tradycyjnego społeczeństwa, w którym nie było odpowiednich warunków do zaistnienia nacjonalizmu, a następnie pokazuje, jak te warunki zmieniły się w wyniku przejścia społeczeństwa z modelu tradycyjnego w nowoczesny. Podejmuje problem zmiany społecznej, jaka nastąpiła, przedstawia podstawowe cechy współczesnego społeczeństwa, w ramach którego zaistniało pole dla rozwoju nacjonalizmu. Kwestią kolejną jest pojawienie się nacjonalizmu w muzeach. Artykuł przedstawia, jak muzea zmieniały się w tworzącym się nowoczesnym społeczeństwie i jaką funkcję spełniał w tym procesie nacjonalizm. Artykuł krótko podsumowuje rolę, jaką nacjonalizm może odgrywać w muzeach współcześnie, oraz pokazuje, które elementy budowania tożsamości narodowej mogą potencjalnie pojawiać się najczęściej w muzeach.

Keywords

EN

National identity; nationalism; modern society; museum; critical museum; studies; Gellner

PL

tożsamość narodowa; nacjonalizm; nowoczesne społeczeństwo; muzeum; krytyczne studia muzealne; Gellner

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: UR Journal of Humanities and Social Sciences
• Year: 2019
• Issue: 3(12)
• Pages: 117-138

Contributors

author

Kolaříková Veronika

• Department of Social Education, Faculty of Education, Masaryk University

References

• Beck U., 2004, Riziková společnost: Na cestě k jiné moderně, Sociologické nakladatelství, Praha.
• Gellner E., 1987, Culture, Identity, and Politics, Cambridge University Press, Cambridge.
• Gellner A., 1993, Národy a nacionalismus, Hříbal, Praha.
• Gellner E., 1997, Podmínky svobody: občanská společnost a její rivalové, Centrum pro studium demokracie a kultury, Brno.
• Gellner E., 2001, Pluh, meč a kniha: struktura lidských dějin, Centrum pro studium demokracie a kultury, Brno.
• Gellner E., 2003, Nacionalismus, Centrum pro studium demokracie a kultury, Brno.
• Hein G.E., 1999, Is Meaning Making Constructivism? Is Constructivism Meaning Making?, „The Exhibitionist“, nr 18(2).
• Hein G.E., 2001, The Challenge and Significance of Constructivism [w:] Hands-On! Europe Conference, London.
• Holman P., 2014, Úvod do muzeologie [w:] Základy muzejní pedagogiky: Studijní texty, red. J. Dolák, P. Holman, L. Jagošová, V. Jůva, L. Mrázová, M. Šerák, P. Šobáňová, Moravské zemské muzeum, Brno.
• Holman P., 2010, Dějiny sběratelství a muzejnictví [w:] Úvod do muzejní praxe, red. M. Buriánková, A. Komárková, F. Šebek, Asociace muzeí a galerií České republiky, Praha.
• Hroch M., 2009, Národy nejsou dílem náhody: Příčiny a předpoklady utváření moderních evropských národů, Sociologické nakladatelství, Praha.
• Jagošová L., Jůva, V., Mrázová, L., 2010. Muzejní pedagogika: metodologické a didaktické aspekty muzejní edukace, Paido, Brno.
• Jůva V., 2004, Dětské muzeum: Edukační fenomén pro 21. století, Paido, Brno.
• Kolaříková V., 2018, Konstruktivistické teorie učení a jejich využití v edukační realitě muzea, „Pedagogická orientace“, nr 28(3).
• Koselleck R., 2004, Futures Past: On the Semantics of Historical Time, Columbia University Press, New York.
• Kubišová Z., 2013, Národní identita: trvání a změna [w:] Soudobá sociologie V (Teorie sociální změny), red. J. Šubrt, Karolinum, Praha.
• Mikš F., 2008, Gombrich: Tajemství obrazu a jazyk umění: Pozvaní k dějinám a teorii umění, Barrister & Principal, Brno.
• Murawska-Muthesius K., Piotrowski P., eds., 2015, From museum critique to the critical museum, Ashgate Publ., Farnham.
• Rivera-Orraca L, 2009, Are museums sites of memory?, „The New School Psychology Bulletin“, nr 6(2).
• Smith A.D., 2009, Ethno-symbolism and Nationalism: A cultural approach, Routledge, London.
• Šobáňová P., 2012, Edukační potenciál muzea, Univerzita Palackého v Olomouci, Olomouc.
• Vlachová K., ed., 2015, Národní identity a identifikace: Česká republika – Visegrádská čtyřka – Evropská unie, Slon, Praha.