Człowiek, który przekracza granice. O działaniach transgresyjnych na podstawie wybranych przykładów

• Authors: Kozłowska Karina

Title variants

EN

A Man who Transcends the Boundaries. Transgressive Activities Based on Chosen Examples

Abstracts

EN

The aim of the research. The main purpose of this article is to present, that taking transgressive activity is typical human feature and relates to every member of society and impacts on human development. The method of research. Research is based on a critique and analyse of the concepts of transgression, especially the concept of Józef Kozielecki. Reference is made to publications that approach the problem of transgressive action and the concept of transgressive man – homo transgressivus. Results. Transgression is creative, innovative and expansive activity and can happen individually or collectively. Transgression allows to transcend boundaries at different levels. It creates necessity to leave restricted possibilities, personal imperfection and allows to create new values and changes. Analysis of the studies and presentation of daily life examples show that taking transgressive activity enables personal and cultural development. Conclusions. A man frequently makes decisions and does not know about the results of these decisions. Sometimes, it is needed to use some unconventional activities. The recognition of the man as homo transgressivus is very important in terms of changes in the world and lives of individuals.

PL

Cel badań. Celem badań jest ukazanie, że podejmowanie działań transgresyjnych jest cechą ludzką, dotyczy każdego członka społeczeństwa i wpływa na rozwój ludzkości. Metoda badań. Badania opierają się na krytyce koncepcji odnoszących się do transgresji, głównie do propozycji Józefa Kozieleckiego. Odniesiono się do publikacji, które podejmują problem działań transgresyjnych oraz przywołano koncepcję człowieka transgresyjnego, tzw. homo transgressivus. Wyniki. Transgresja jest twórczym, innowacyjnym i ekspansywnym działaniem, które może zachodzić indywidualnie, jak i zbiorowo. Pozwala na przekraczanie dotychczasowych granic osiągnięć człowieka na różnych płaszczyznach. Wymusza to wyjście poza ograniczone możliwości, własną niedoskonałość i pozwala na tworzenie nowych wartości oraz wywołanie możliwości, własną niedoskonałość i pozwala na tworzenie nowych wartości oraz wywołanie zmian. Poddając analizie prace badacza oraz przedstawiając przykłady z życia codziennego, pokazano, że podejmowanie aktywności transgresyjnych umożliwia rozwój personalny, jak i kulturowy. Wnioski. Człowiek niejednokrotnie zmierza się z decyzjami, których skutków nie może przewidzieć i podejmuje w konsekwencji niekonwencjonalne działania. Propozycja ujęcia człowieka jako homo transgressivus wydaje się być zatem trafna i szczególnie ważna w kontekście zachodzących przemian na świecie oraz w życiu jednostek.

Keywords

PL

transgresja, homo transgressivus, granica, Józef Kozielecki, człowiek

EN

transgression, homo transgressivus, boundary, Józef Kozielecki, man

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2017
• Issue: 7
• Pages: 129-136

Dates

published

2017

Contributors

author

Kozłowska Karina

• Instytut Filozofii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Ul. Szamarzewskiego 89C, 60-568 Poznań

References

• Bataille, G. (2007). Erotyzm. Gdańsk: słowo/obraz/terytoria.
• Czerkawska, A. (2012). O transgresji w edukacji dorosłych i poradnictwie. Edukacja Dorosłych, nr 2, s. 93-109.
• Foucault, M. (1984). Przedmowa do transgresji. W: M. Janion, S. Rosiek (oprac.), Osoby. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie.
• Ingarden, R. (1973). Książeczka o człowieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Kozielecki, J. (1987). Koncepcja transgresyjna człowieka. Warszawa: PWN
• Kozielecki, J. (1997). Transgresja i kultura. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Kozielecki, J. (2004). Społeczeństwo transgresyjne. Szansa i ryzyko. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Maj, I. (2006). Homo symbolicus a homo economicus. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, nr 8, s. 209-218.
• Paleczny, T. (2014). Transgresja jako następstwo kontaktu kulturowego. W: T. Paleczny, J. Talewicz-Kwiatkowska (red.) Transgresja w kulturze. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Pascal, B. (1972). Myśli. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Paś, A. (2014). Filozoficzne i metodologiczne konteksty w badaniach biologicznych. Poznańskie Studia z Filozofii i Nauki, t. 2, nr 2, s. 205-225.
• Szulakiewicz, M. (2010). Granice jako problem współczesnej kultury – wprowadzenie. W: M. Szulakiewicz (red.), Granice i ograniczenia. O doświadczeniu granic i ich przekraczaniu. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Szymańska, J. (2014). Femen, czyli bojowniczki „sekstremizmu”. Lokalny i globalny wymiar kobiecego ruchu protestu z Ukrainy. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, t. 20, nr 1, s. 159-181.
• Śląski, S. (2010). Zachowania transgresyjne – próba psychologicznego pomiaru. Przegląd Psychologiczny, t. 53, nr 4, s. 401-416.

Identifiers

DOI

10.15503/onis2017.129.136

ISSN

2084-1426