Teatrologia jako nauka o widowiskach. Rozważania wstępne

• Authors: Kencki Patryk

Title variants

EN

Theatrology as the Study of Spectacles. Preliminary Considerations

Abstracts

EN

The text elaborates on the postulate that theatrology turn into the study of spectacles. The author names three reasons for effecting such a change. The first is that the scope of theatre studies has already expanded to include not only theatre performances but some other kinds of spectacle as well. The second reason involves the strategy of academic research development. The strong position of performance studies – a discipline covering a larger group of spectacles – seems to be a threat for traditionally understood theatrology. One way of saving itself from this plight would be for theatrology to expand its area of research to encompass an even wider sphere of spectacle phenomena so that performance studies would function as its subdivision. The third reason, finally, has to do with etymology and the Greek concept of theatron, which, among other things, refers to spectacle. The argument involves an account of how theatrology and related studies have evolved and developed. The anthropological turn and new historicism are cited as examples of the expanding purview of theatre scholars. Then, the development of Polish performance studies is discussed. While discussing etymological issues, the 12th-century thinker Hugh of St Victor and his concept of “theatrics” is mentioned. The author of the article believes that as the Medieval “theatrics” was a practical knowledge of how to organise spectacles, today’s theatrology should become the theoretical study of phenomena that, apart from spectacles, would include performances and instances of simulation. It is, thus, the author’s belief that a broadly understood theatrology might become a discussion platform for researchers of various specialisations.

Keywords

EN

theatre theory; theatre studies

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Pamiętnik Teatralny
• Year: 2015
• Volume: 64
• Issue: 1(253)
• Pages: 97-107

Contributors

author

Kencki Patryk

• Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

References

• Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, red. L. Kolankiewicz et al., Warszawa 2005.
• M. Borowski, M. Sugiera, W pułapce przeciwieństw. Ideologie tożsamości, Warszawa 2012.
• E. Domańska, „Zwrot performatywny” we współczesnej humanistyce, „Teksty Drugie” 2007 nr 5.
• A. Duda, Performans na żywo jako medium i obiekt mediatyzacji, Toruń 2011.
• W. Dudzik, Karnawały w kulturze, Warszawa 2005.
• M. Kocur, Drugie narodziny teatru. Performanse anglosaskich mnichów, Wrocław 2010
• L. Kolankiewicz, Samba z bogami. Opowieść antropologiczna, Warszawa 1995.
• T. Kornaś, Schola Teatru Węgajty. Dramat liturgiczny, Kraków 2012.
• D. Kosiński, Nowy kierunek badań teatrologicznych, czyli powrót Leona Schillera, [w:] Ustanawianie historii, red. A. Adamiecka-Sitek, D. Buchwald, D. Kosiński, Warszawa 2010.
• E. Krasiński, Powojenne teatroznawstwo Leona Schillera. Materiały 1950–1954, „Pamiętnik Teatralny" 1987 z. 3.
• T. Kubikowski, Siedem bytów teatralnych. O fenomenologii sztuki scenicznej, Warszawa 1994.
• J. Michalik, Dzieje teatru w Krakowie 1865–1893. Instytucja artystyczna, Kraków 2004.
• Między liturgiką a performatyką. Rekonesans I, red. E. Mateja i Z. W. Solski, Opole 2012.
• Poetyka kulturowa polskiego Szekspira, red. A. Adamiecka-Sitek, D. Buchwald, Warszawa 2011.
• Z. Raszewski, Teatr w świecie widowisk. Dziewięćdziesiąt jeden listów o naturze teatru, Warszawa 1991.
• D. Ratajczakowa, Rozważania o teatrologii. Próba opisu sytuacji, „Pamiętnik Teatralny” 2014 z. 1–2.
• Staropolskie zwierciadło. Dawne widowiska polskie z perspektywy współczesnej. Książka poświęcona pamięci Profesora Juliana Lewańskiego, red. P. Kencki, J. Kopciński, Warszawa 2015.
• M. Steiner, Geneza teatru w świetle antropologii kulturowej, Wrocław 2003.
• W. Szturc, Rytualne źródła teatru. Obrzęd, maska, święto, Kraków 2013
• S. Świontek, O możliwościach zastosowania w nauce o teatrze pewnych nowych metod badawczych. (Perspektywy i ograniczenia), „Pamiętnik Teatralny” 1999 z. 3–4.
• Teatrologia w Polsce w latach 1918–1939. Antologia, red. E. Udalska, Warszawa 1979.
• Zwrot performatywny w estetyce, red. L. Bieszczad, Kraków 2013.