KRYZYS MIGRACJI JAKO STAN WYJĄTKOWY

• Authors: Pietryka Mateusz

Title variants

EN

MIGRATION CRISIS AS THE STATE OF EXCEPTION

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł porusza temat trwającego kryzysu migracji na europejskich granicach, w świetle teorii stanu wyjątkowego Carla Schmitta, w interpretacji Giorgio Agambena. Autor dokonuje analizy obecnej sytuacji imigrantów na szlakach migracyjnych oraz na terenie krajów Unii Europejskiej. Stawia tezę, że niebezpieczeństwa oraz wykluczenie na jakie imigranci i uchodźcy pozostają narażeni nie są skutkiem ubocznym nieudolnej polityki, ale kwintesencją neoliberalnego zarządzania, którego celem nie jest zażegnanie sytuacji kryzysowej, ale jej kontrolowanie, w celu zachowania określonego porządku społecznego. Uchodźcy stają się współczesnymi homines sacri, którzy nie mogą zostać poświęceni, ale mogą być bezkarnie zabici. Ten model sprawowania władzy wiąże się z koncepcją biopolityki Michela Foucault. Jej narzędziem jest rasizm, czyniący rozróżnienie na rasę-naród oraz Innych, którzy zagrażają populacji, a więc mogą zostać wyeliminowani. Na koniec autor argumentuje, iż dyskursy i praktyki dotykające migrantów są odbiciem takich samych dyskursów i praktyk wobec wykluczonych grup społecznych w obrębie demokracji liberalnych.

EN

This paper maps the ongoing crisis of migration at the European borders, in the context of state of emergency theory by Carl Schmitt, as interpreted by Giorgio Agamben. The author analyses current situation of immigrants at the migrant routes and inside the European Union. He argues, that dangers and exclusion that migrants face, are not side effects of the flawed politics, but a core of the neoliberal governing, which aim is not to compromise the critical situation, but to control it in a way, that allows to preserve existing social order. Refugees become contemporary homines sacri, that cannot be sacrificed but can be killed without committing a murder. This model of administration is connected with Foucault's conception of biopolitics. It uses racism as its tool to distinguish between the nation-race and the others, who threaten the population and thus can be eliminated. Finally, the author indicates that discoursed and practices towards migrants, are the mirror image of the same discourses and practices that concert different excluded social groups inside liberal democratic countries.

Keywords

PL

stan wyjątkowy; uchodźcy; homo sacer; europejskie granice; bezpieczeństwo

EN

state of exception; refugees; homo sacer; European borders; safety

• Publisher: Akademia Marynarki Wojennej (Polish Naval Academy), Gdynia, Poland
• Journal: Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW
• Year: 2019
• Issue: 2
• Pages: 47-66

Contributors

author

Pietryka Mateusz

• Uniwersytet Warszawski

References

• [1] Agamben, G. (2008). Homo Sacer. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka SA.
• [2] Agamben, G. (2008). Stan wyjątkowy. Pobrane z: http://recyklingidei.pl/agamben-stan-wyjatkowy. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [3] Agamben, G. (2010). My, uchodźcy. W: Zespół KP (red.), Agamben. Przewodnik Krytyki Politycznej (s. 25-34). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• [4] Agamben, G. (2015). De l’Etat de droit à l’Etat de sécurité. Pobrane z: https://www.lemonde.fr/idees/article/2015/12/23/de-l-etat-de-droit-a-l-etat-de-securite_4836816_3232.html. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [5] Albahari, M. (2015). Crimes of Peace: Mediterranean Migrations at the World's Deadliest Border. Filadelfia: University of Pennsylvania Press.
• [6] Allen, P. (2009). Calais migrants mutilate fingertips to hide true identity. Pobrane z: http://www.dailymail.co.uk/news/article-1201126/Calais-migrants-mutilate-fingertips-hide-true-identity.html#i xzz4U4B0vfa9. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [7] Amnesty International (2016). No Safe Refuge. Asylum-Seekers And Refugees Denied Effective Protection In Turkey. Pobrane z: https://www.amnesty.org.uk/webfm_send/2168. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [8] Amnesty International (2016). Turkey: Illegal mass returns of Syrian refugees expose fatal flaws in EU-Turkey deal. Pobrane z: https://www.amnesty.org/en/press-releases/2016/04/turkey-illegal-ma ss-returns-of-syrian-refugees-expose-fatal-flaws-in-eu-turkey-deal. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [9] Amnesty International (2017). A Blueprint For Despair. Human Rights Impact Of The Eu-Turkey Deal. Londyn: Peter Benenson House.
• [10] Ananiadis, G. (2011). Carl Schmitt i Max Adler. Przepaść między polityką a demokracją. W: C. Mouffe (red.), Carl Schmitt. Wyzwanie Polityczności (s. 151-176). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• [11] Andersson, R. (2014), Topiąc imigrantów, ratujesz imigrantów. Pobrane z: Topiąc imigrantów, ratujesz imigrantów. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [12] Balibar, É. (1991). Ideological Tensions of Capitalism. W: É. Balibar i I. Wallerstein (red.), Race, Nation, Class: Ambiguous Identities (s. 29-36). Londyn: Verso.
• [13] Banich, S., Gerbin, L., Homberger, A. (2016). Report on Push-backs and Police violence at the Serbo-Croatian border. Pobrane z: http://moving-europe.org/report-on-push-backs-and-police-violence-at-the-serbo-croatian-border-2. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [14] Benjamin, W. (1996). Anioł historii. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• [15] Białas, J., Cegiełka, D., Chmura, A., Górczyńska, M., Ostaszewska-Żuk, E., Rusiłowicz, K., Słubik, K., Trylińska, A., Witko, D. (2014). II. Wyniki monitoringu. W: J. Białas i W. Klaus (red.), Wciąż za kratami (s. 15-42), Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka i Stowarzyszenie Interwencji Prawnej.
• [16] Białas, J., Cegiełka, D., Chrzanowska, A., Górczyńska, M., Klaus, W., Rusiłowicz, K., Słubik, K., Tobiasz, M. (2012). Tłumaczenia. W: W. Klaus i K. Rusiłowicz (red.), Migracja to nie zbrodnia. Raport z monitoringu strzeżonych ośrodków dla cudzoziemców (s. 20-21), Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka i Stowarzyszenie Interwencji Prawnej.
• [17] Błesznowski, B. (2009). Pusta przestrzeń władzy. Pobrane z: http://haart.e-kei.pl/recenzje/479-bartomiej-blesznowski-pusta-przestrzen-wladzy.html. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [18] Brian, T. i Laczko, F. (2016). Introduction: Migrant deaths around the world in 2015. W: T. Brian i F. Laczko (red.), Fatal Journeys Volume 2. Identification and Tracing of Dead and Missing Migrants (s. 1-30). Genewa: International Organzation for Migration.
• [19] Charkiewicz, E. (2010). Kobiety i ubóstwo – widzialna ręka neoliberalnego państwa. Pobrane z: http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0102 charkiewicz2010.pdf. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [20] Cheresheva, M. (2016). Bulgaria Awards Vigilante Migrant Hunters. Pobrane z: https://balkaninsight.com/2016/04/08/bulgaria-awards-vigilante-migrant-hunters-04-08-2016. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [21] Cichocki, M. (2012). Wstęp do drugiego wydania. W: C. Schmitt, Teologia polityczna i inne pisma (s. 36. Warszawa: Aletheia).
• [22] Cross, T. (2016). France's state of emergency used to ban activists from labour law protests, Radio France Internationale. Pobrane z: http://en.rfi.fr/france/20160516-frances-state-emergency-used-ban-activists-labour-law-protests. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [23] Dejevsky, M. (2013). The Lampedusa hypocrisy: Italy prefers its migrants dead on arrival. Pobrane z: http://blogs.spectator.co.uk/ 2013/10/the-lampedusa-hypocrisy-italy-prefers-its-migrants-dead-on-arrival. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [24] Fisher, R. M. (2006). Invoking „Fear” Studies. Journal of Curriculum Theorizing, Tom 22 nr 4, s. 39-71.
• [25] Fotiadis, A. (2016). This racist backlash against refugees is the real crisis in Europe. Pobrane z: https://www.theguardian.com/ commentisfree/2016/feb/25/racist-backlash-against-refugees-greece-real-cris is-europe. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [26] Foucault, M. (1998). Trzeba bronić społeczeństwa. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• [27] Foucault, M. (2010). Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• [28] Frye, C. E. (1966). Carl Schmitt's Concept of the Political. The Journal of Politics, nr 4, s. 818-830. DOI: 10.2307/2127676.
• [29] Guelen, E. (2012). Agamben: Wprowadzenie. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• [30] Human Rights Watch (2016). EU/Greece: First Turkey Deportations Riddled With Abuse. Pobrane z: https://www.hrw.org/ news/2016/04/19/eu/greece-first-turkey-deportations-riddled-abuse. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [31] Humpreys, S. (2006). Legalizing Lawlessness: On Giorgio Agamben’s State of Exception. The European Journal of International Law, nr 3/17, s. 677-687. DOI:10.1093/ejil/chl020.
• [32] International Organization for Migration (2016). Mediterranean Update Migration Flows Europe: Arrivals and Fatalities. Pobrane z: http://migration.iom.int/docs/MMP/Mediterranean_Update_23_DEC_2016.pdf. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [33] Komisja Europejska (2016). Commission adopts second Recommendation identifying steps to restore Dublin transfers to Greece. Pobrane z: europa.eu/rapid/press-release_IP-16-2182_en.pdf [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [34] Komuda, Ł. (2016). Fakturka za uratowanie życia. 2,5 miliona Polek i Polaków nie ma ubezpieczenia NFZ. Pobrane z: https://oko.press/ fakturka-uratowanie-zycia-25-miliona-polek-polakow-ubezpieczenia-nfz. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [35] Kozak, P. (2009). Teologia biopolityczna Giorgio Agambena. Diametros, nr 21, s. 96-113. DOI: 10.13153/diam.21.2009.356.
• [36] Leivada, D. (2016). Volunteers Helping Refugees In Greece Fear Government Clampdown. Pobrane z: https://www.huffpost.com/entry/greece-volunteers-arrested-lesbos_n_56b37bdde4b01d80b2454c 6f. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [37] Lemke, T. (2008). Strefa nierozróżnialności. Pobrane z: http://recyklingidei.pl/lemke-strefa-nierozroznialnosci. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [38] Maciejewska, M., Marszałek, M. (2010). Obywatelstwo i płeć w neoliberalnym mieście. Warunki życia młodych kobiet w Wałbrzychu. Pobrane z: http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0103maciejewska _marszalek.pdf [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [39] Maniar, A. (2016). Policing at Europe's Borders. Pobrane z: http://www.irr.org.uk/news/language-policing-at-europes-borders. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [40] Markowska, B. (2010). Zwierzoczłekobywatel? O biopolitycznych założeniach praw człowieka i obywatela. Zoon Politikon, nr 1/2010, s. 118-134.
• [41] McLoughlin, D. (2016). The Fiction of Sovereignty and the Real State of Exception: Giorgio Agamben’s Critique of Carl Schmitt. Law, Culture and the Humanities, Tom 12 nr 3, s. 509-528. DOI: 10.1177/1743872112469863.
• [42] Muscat, J. (2013). Cytowany w: BBC, Mediterranean 'a cemetery' – Maltese PM Muscat, Pobrane z: http://www.bbc.com/news/world-europe-24502279. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [43] Nadeau, B. L. (2017). Italian Shipwreck Survivors to be Prosecuted and Fined. Pobrane z: http://www.thedailybeast.com/articles/ 2013/10/07/italian-shipwreck-survivors-to-be-prosecuted-and-fined. html. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [44] Ojakangas, M. (2005). Impossible Dialogue on Bio-power. Agamben and Foucault. Foucault Studies, nr 2, s. 5-28. DOI: 10.22439/fs.v0i2.856.
• [45] Organizacja Narodów Zjednoczonych (1948). Powszechna Deklaracja Praw Człowieka. Pobrane z: http://www.unesco.pl/fileadmin/ user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [46] Organizacja Narodów Zjednoczonych (1951). Konwencja dotycząca statusu uchodźców. Pobrane z: https://amnesty.org.pl/wp-content/uploads/2016/04/Konwencja_Dotyczaca_Uchodzcow.pdf. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [47] Pappas, G. (2016). The European Union Wants to Criminalize Volunteers Who Help Refugees on Greek Islands. Pobrane z: http://www.pappaspost.com/the-european-union-wants-to-criminalize -volunteers-who-help-refugees-on-greek-islands. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [48] Salerno, D. (2016). The politics of response to terror: the reshaping of community and immunity in the aftermath of 7 July 2005 London bombings. Social Semiotics, nr 27, s. 81-106. DOI: 10.1080/10350330.2016.1151681.
• [49] Scherer, S., Migrants race through Italy to dodge EU asylum rules. Pobrane z: https://uk.reuters.com/article/uk-europe-migrants-asylum/migrants-race-through-italy-to-dodge-eu-asylum-rules-idUKK BN0OQ0F320150610. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [50] Schmitt, C. (2006). Die Diktatur. Von den Anfängen des modernen Souveränitätsgedankens bis zum proletarischen Klassenkampf, Berlin: Duncker & Humbolt.
• [51] Schmitt, C. (2012). Teologia polityczna I inne pisma. Warszawa: Aletheia.
• [52] Schmitt, C. (2012). The Führer protects justice. Tłumaczenie oryginalnego artykułu w: Vagts, D. (2012). Carl Schmitt's Ultimate Emergency: The Night of the Long Knives. The Germanic Review: Literature, Culture, nr 87, s. 203-209. DOI: 10.1080/ 00168890.2012.675795.
• [53] Solomon, J. (2010). Fingerprint mutilation on the rise, but it's practically pointless. Pobrane z: http://edition.cnn.com/2010/CRIME/ 07/23/mutilated.fingerprints. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [54] Spindler, W. (2016). Mediterranean Sea: 100 people reported dead yesterday, bringing year total to 5,000, Pobrane z: https://www.unhcr.org/en-us/news/briefing/2016/12/585ce804105/mediterranean-sea-100-people-reported-dead-yesterday-bringing-year-total.html. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [55] Strik, T., Rada Europy (2016). The situation of refugees and migrants under the EU-Turkey Agreement of 18 March 2016. Pobrane z: http://www.statewatch.org/news/2016/apr/eu-coe-parl-assembly-refug ee-crisis-resolution.pdf. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [56] Szcześniak, M. (2016). Wizualność i klasa średnia. Pobrane z: www.notesna6tygodni.pl/?q=magda-szczesniak-wizualność-i-klasa-średnia. [dostęp: 25 grudnia 2016].
• [57] Szymielewicz, K. (2016). Wolność odchodzi po cichu. 15 lat wojny z terroryzmem: wróg, czyli kto? Pobrane z: http://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,20670385,wolnosc-odchodzi-po-cichu-15-lat-wojny-z-terroryzmem-wrog.html. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [58] Thorpe, N. (2016). Migrant crisis: Hungary police recruit 'border-hunters'. Pobrane z: https://www.bbc.com/news/world-europe-37259857. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [59] Weber, B. (2016). Time for a Plan B. The European Refugee Crisis, the Balkan Route and the EU -Turkey Deal. Berlin: Democratization Policy Council.
• [60] Wielgosz, P. (2015.06). Zwyczajny rasizm. Le Monde Diplomatique, nr 112, s. 3.
• [61] Wójcicki, Ł. (2010). Terror europejskiej polityki migracyjnej. Pobrane z: http://www.psz.pl/127-unia-europejska/lukasz-wojcicki-terror-europejskiej-polityki-migracyjnej. [dostęp 5 czerwca 2019].
• [62] Zespół wGospodarce.pl (2016). Coraz więcej osób ubiega się o status uchodźcy w Polsce. Pobrane z: http://wgospodarce.pl/ informacje/28905-coraz-wiecej-osob-ubiega-sie-o-status-uchodzcy-w-polsce. [dostęp: 5 czerwca 2019].
• [63] Żiżek, S. (2011). Carl Schmitt w czasach postpolityki. W: C. Mouffe (red.), Carl Schmitt. Wyzwanie Polityczności (s. 27-50). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.