Wpływ zróżnicowania narodowościowego na poziom kapitału społecznego lokalnej wspólnoty. Badanie porównawcze w wybranych gminach województwa opolskiego

• Authors: Wojciech Opioła

Title variants

EN

Impact of ethnic diversity on the level of social capital in local communities. A comparative study of selected municipalities in the Opolskie Voivodship

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Badania związane z pomiarem kapitału społecznego są w ostatnich 20 latach jednym z dominujących obszarów zainteresowań w naukach społecznych. Ciekawym zagadnieniem jest wpływ zróżnicowania narodowościowego na poziom kapitału społecznego. Jak twierdzi Robert Putnam, w warunkach amerykańskich zróżnicowanie to negatywnie wpływa na poziom kapitału społecznego. Realizowane w Europie inicjatywy badawcze wskazują jednak, że zróżnicowanie narodowościowe nie wykazuje znaczącej negatywnej korelacji z kapitałem społecznym, a nawet można znaleźć przykłady, gdy oddziałuje nań pozytywnie. W artykule przeprowadzono analizę ilościową w 20 gminach województwa opolskiego (10 jednolitych narodowościowo, 10 zróżnicowanych), aby zbadać tę zależność. Na podstawie uzyskanych danych można stwierdzić, że w badanym regionie zróżnicowanie narodowościowe nie jest czynnikiem negatywnie wpływającym na poziom kapitału społecznego, a wysoce prawdopodobne jest, że w niektórych obszarach wspólnotowej aktywności jest czynnikiem wzmacniającym kapitał społeczny, przynajmniej w jego spajającym wymiarze.

EN

In the past twenty years, research on the measurement of social capital has been among the leading areas of interest in social sciences. The impact of ethnic diversity on the level of social capital is an interesting aspect of this research. According to Robert Putnam, in the U.S. context, ethnic diversity has a negative influence on the level of social capital. Various research initiatives implemented in Europe indicate, however, that ethnic diversity does not have a significantly negative correlation with social capital, and, that examples of its positive impact on social capital can be found. The article presents a quantitative analysis conducted in 20 municipalities of the Opolskie Voivodship (10 of them ethnically homogeneous, and 10 – ethnically diversified) in order to analyse this relationship. On the basis of the data collected in the analysis, it can be stated that in the surveyed region, ethnic diversity is not a factor with a negative impact on the level of social capital, and it is also highly probable that it is a factor that enhances social capital, at least its bonding dimension.

Keywords

PL

zróżnicowanie narodowościowe; kapitał społeczny; polityka lokalna; województwo opolskie

EN

ethnic diversity; social capital; local government; Opolskie Voivodship

• Publisher: University of Warsaw - Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG) and Regional Studies Association - Polish Section
• Journal: Studia Regionalne i Lokalne
• Year: 2019
• Issue: 1(75)
• Pages: 52-69

Contributors

author

Wojciech Opioła

• Uniwersytet Opolski, Instytut Politologii

References

• Bartek R., 2015, „Rola mniejszości niemieckiej w regionie opolskim”, Pogranicze. Polish Borderlands Studies, t. 3, nr 2, s. 205–211.
• Berlińska D., 1999, Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości, Opole: Stowarzyszenie Instytut Śląski.
• Besser T.L., 2009, „Changes in small town social capital and civic engagement”, Journal of Rural Studies, t. 25, nr 2, s. 185–193.
• Bialasiewicz L., 2002, „Upper Silesia: Rebirth of a regional identity in Poland”, Regional & Federal Studies, t. 12, nr 2, s. 111–132.
• Charron N., Lapuente V., Rothstein B., 2010, Measuring the Quality of Government and Subnational Variation, Gothenburg: University of Gothenburg.
• Collier P., 2000, „Ethnicity, politics and economic performance”, Economics & Politics, t. 12, nr 3, s. 225–245.
• Czepil B., 2018, „Równość jako wymiar dobrego rządzenia na poziomie gminnym – propozycja konceptualizacji i pomiaru”, w: D. Plecka, E. Ganowicz, P. Rutkowska (red.), Administracja publiczna. Zadania publiczne administracji samorządowej i ich realizacja przez NGO. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Czepil B., Opioła W., 2017, „Politics in the borderlands. Cultural diversity and its impact on civil society and quality of governance”, w: E. Opiłowska, Z. Kurcz, J. Roose (red.), Advances in European Borderlands Studies, Baden Baden: Nomos Verlagsgesellschaft.
• Delaney L., Keaney E., 2005, Sport and Social Capital in the United Kingdom: Statistical Evidence from National and International Survey Data, Dublin: Economic and Social Research Institute and Institute for Public Policy Research.
• Działek J., 2011, „Kapitał społeczny – ujęcia teoretyczne i praktyka badawcza”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 3, s. 100–118.
• Foxton F., Jones R., 2011, Social Capital Indicators Review, London: Office of National Statistics.
• Ganowicz E., Opioła W., 2017, „Specyfika partyjnej rywalizacji politycznej w wyborach do samorządu terytorialnego w roku 2014 na przykładzie województwa opolskiego”, Przegląd Politologiczny, nr 2, s. 137–156.
• Geisler R., 2015, „Fenomen śląskiej etniczności jako postkolonialna emancypacja”, Pogranicze. Polish Borderlands Studies, t. 3, nr 2, s. 105–116.
• Gendźwiłł A., Żółtak T., 2016, „Skutki wprowadzenia okręgów jednomandatowych w wyborach lokalnych”,Studia Regionalne i Lokalne, nr 3, s. 92–114.
• Gesthuizen M., van der Meer T., Scheepers P., 2009, „Ethnic diversity and social capital in Europe: tests of Putnam’s thesis in European countries”, Scandinavian Political Studies, t. 32, nr 2, s. 121–142.
• Gijsberts M., van der Meer T., Dagevos J., 2011, „«Hunkering down» in multi-ethnic neighbourhoods? The effects of ethnic diversity on dimensions of social cohesion”, European Sociological Review, t. 28, nr 4, s. 527–537.
• Gumkowska M., Herbst J., Radecki P., 2006,Podstawowe fakty o organizacjach pozarzą-dowych. Raport z badania, Warszawa: Stowarzyszenie Klon/Jawor.
• Halamska M., 2008, „Kapitał społeczny wsi: próba rekonstrukcji”, Przegląd Socjologiczny, nr 1, s. 81–104.
• Hanna K.S., Dale A., Ling C., 2009, „Social capital and quality of place: Reflections on growth and change in a small town”, Local Environment, t. 14, nr 1, s. 31–44.
• Heffner K., Solga B., 2013, „Features of a migration region–an analysis using the example of the Opolskie Voivodship”, Bulletin of Geography. Socio-economic Series, nr 20, s. 43–58.
• Herbst J., 2005, Oblicza społeczeństwa obywatelskiego, Warszawa: Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
• Hooghe M., Reeskens T., Stolle D., Trappers A., 2009, „Ethnic diversity and generalized trust in Europe: A cross-national multilevel study”, Comparative Political Studies, t. 42, nr 2, s. 198–223.
• Jończy R., 2006a, „Exodus zarobkowy ludności autochtonicznej z województwa opolskiego i jego skutki”, Polityka Społeczna, nr 1, s. 11–15.
• Jończy R., 2006b, Wpływ migracji zagranicznych na dysharmonię rozwoju województwa opolskiego: (ze szczególnym uwzględnieniem rynku pracy), Opole: Wydawnictwo Instytutu Śląskiego.
• Kłoskowska A., 1996, Kultury narodowe u korzeni, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Koopmans R., Schaeffer M., 2016, „Statistical and perceived diversity and their impacts on neighborhood social cohesion in Germany, France and the Netherlands”, Social Indicators Research, t. 125, nr 3, s. 853–883.
• Laurence J., 2009, „The effect of ethnic diversity and community disadvantage on social cohesion: A multi-level analysis of social capital and interethnic relations in UK communities”, European Sociological Review, t. 27, nr 1, s. 70–89.
• Linek B., 2017, „Polityka narodowościowa na Śląsku Opolskim w latach 1945–1960. Założenia – stan badań – fazy”, Rocznik Ziem Zachodnich, nr 1, s. 12–34.
• Madajczyk P., 2001, Niemcy polscy 1944–1989, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Mazurkiewicz M., 2017, „Partycypacja mniejszości niemieckiej w polskim życiu publicznym po 1989 r. – przypadek Śląska Opolskiego”, Rocznik Ziem Zachodnich, nr 1, s. 143–164.
• Mazurkiewicz M., 2015, „Wielokulturowy Śląsk Opolski – perspektywa politologiczna”, Pogranicze. Polish Borderlands Studies, t. 3, nr 1, s. 83–101.
• Newton K., 2001, „Trust, social capital, civil society, and democracy”, International Political Science Review, t. 22, nr 2, s. 201–214.
• Nijakowski L. (red.), 2004, Nadciągają Ślązacy: czy istnieje narodowość śląska?, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Opioła W., 2017, Diagnoza współpracy pomiędzy administracją publiczną a trzecim sektorem w województwie opolskim, Opole: Stowarzyszenie Europa Iuvenis.
• Opioła W., 2018, „Problem pomiaru siły społeczeństwa obywatelskiego na poziomie lokalnym”, w: D. Plecka, E. Ganowicz, P. Rutkowska (red.), Administracja publiczna. Zadania publiczne administracji samorządowej i ich realizacja przez NGO. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Portes A., 1998, „Social capital: Its origins and applications in modern sociology”, Annual Review of Sociology, t. 24, nr 1, s. 1–24.
• Portes A., Vickstrom E., 2011, „Diversity, social capital, and cohesion”, Annual Review of Sociology, t. 37, s. 461–479.
• Putnam R.D., 1995, Demokracja w działaniu: tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech (przeł. J. Szacki), Kraków – Warszawa: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego.
• Putnam R.D., 2007, „E pluribus unum: Diversity and community in the twenty‐first century. The 2006 Johan Skytte Prize Lecture”, Scandinavian Political Studies, t. 30, nr 2, s. 137–174.
• Putnam R.D., 2008, Samotna gra w kręgle: upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Reynal-Querol M., 2002. „Ethnicity, political systems, and civil wars”, Journal of Conflict Resolution, t. 46, nr 1, s. 29–54.
• Riedel R., 2014, „Tradycyjne identyfikacje tożsamościowe wobec tendencji post-etnicznych we współczesnej Europie – śląskie egzemplifikacje”, w: R. Riedel (red.), Śląsk – 10 lat członkostwa w Unii Europejskiej, Racibórz – Wrocław: O-to.pl.
• Rymsza A., 2013, Zagubiona tożsamość. Analiza porównawcza sektora pozarządowego w Polsce iw Stanach Zjednoczonych, Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
• Seippel Ø., 2006, „Sport and social capital”, Acta Sociologica, t. 49, nr 2, s. 169–183.
• Sierocińska K., 2011, „Kapitał społeczny. Definiowanie, pomiar i typy”, Studia Ekonomiczne, nr 1(68), s. 69–86.
• Szmeja M., 2000, Niemcy? Polacy? Ślązacy! Rodzimi mieszkańcy Opolszczyzny w świetle analiz socjologicznych, Kraków: Universitas.
• Tonts M., 2005, „Competitive sport and social capital in rural Australia”, Journal of Rural Studies, t. 21, nr 2, s. 137–149.
• Trutkowski C., Mandes S., 2005, Kapitał społeczny w małych miastach, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wódz J., Wódz K., 2006, Dimensions of Silesian Identity, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Ziółkowski M., 2012, „Kapitały społeczny, kulturowy i materialny i ich wzajemne konwersje we współczesnym społeczeństwie polskim”, Studia Edukacyjne, nr 22, s. 8–27.

Identifiers

DOI

10.7366/1509499517503