Doświadczenie przeżyte czy rytualne wdrożenie. Propozycja edukacji religijnej w epoce ponowoczesnej

• Authors: Michalski Jarosław

Title variants

EN

Experience or Ritual Inculcation. The Variants of New Understanding of Religious Education in the Epoch of Postmodernity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor artykułu przedstawia warianty nowego rozumienia wychowania religijnego w epoce ponowoczesnej. Próbuje to uczynić z perspektywy historycznej i współczesnej, wskazując na fałszywe z gruntu i nieuzasadnione alternatywne myślenie o religii i wychowaniu jako rozwoju człowieka. Wychowanie religijne określane jest w artykule jako wychowanie wychodzące od człowieka i zorientowane na człowieka, czyli takie, w którym centralnym momentem procesu wychowawczego jest człowiek jako osoba. Tak rozumiane wychowanie religijne daje szansę, zdaniem autora na jego integralny rozwój. Artykuł dowodzi, że wychowanie religijne najpełniej realizuje rozwój osobowy człowieka połączony z pozytywną koncepcją jego wolności i z określonym wyobrażeniem dobra. Są to bez wątpienia czynniki warunkujące nie tylko możliwość określania własnej tożsamości, ale również umożliwiające pokonanie postmodernistycznych (ponowoczesnych) ambiwalencji rzeczywistości otaczającej współczesnego człowieka.

EN

The author of the article presents the variants of new understanding of religious education in the epoch of postmodernity. He tries to do it from historical and contemporary perspectives, indicating the false and unjustified alternative thinking about religion and education as human development. In the article religious education is defined as education going out of a person and oriented towards a person, which means that a person as an individual is a central moment of educational process. In the author’s opinion, religious education understood in such a waygives an opportunity for a person’s integral development. The article proves that religious educationrealizes an individual person’s development together with the positive conceptionof human freedom and with the specific idea of good in the most complete way. No doubt those are the factors not only conditioning the possibility of defining a person’s own identity but also enabling overcoming the postmodern ambivalence of the reality that surrounds a contemporary human being.

Keywords

PL

wychowanie religijne; rozwój osobowy; epoka ponowoczesna; proces wychowawczy; integralny rozwój

EN

religious education; individual person’s development; epoch of postmodernity; educational process; integral development

• Publisher: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku
• Journal: Społeczeństwo. Edukacja. Język
• Year: 2017
• Volume: 1(5)
• Pages: 125-136

Contributors

author

Michalski Jarosław

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku
• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Borowska Teresa. 1998. Pedagogia ograniczeń ludzkiej egzystencji. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Edukacyjnych.
• Chlewiński Zdzisław. 1991. Dojrzałość, osobowość, sumienie, religijność. Poznań: W Drodze.
• Cipriani Romano. 2008. La religione diffusa, Rzym: Borla.
• Exeler Alfred. 2002. Religiöse Erziehung als Hilfe zur Menschwerdung. Monachium: Kösel.
• Feuerbach Ludwig. 2003. Das Wesen der Religion, Heidelberg: Verlag.
• Fiore Celestino. 1998. Etica per giovani. Appunti e spunti per una educazione morale. Turyn: Elledici.
• Flitner Winfrid, Derbolav Josef. 2004. Problemi di etica pedagogica, Brescia: La Scuola.
• Fowler John. 2001. Stages of Faith. The Psychology of Human Development and the Quest for Meaning, San Francisco: Bravo.
• Garelli Flavio. 2008. Forza della religine e debolezza della fede, Bologna: Il Mulino.
• Heiler Franco. 2005. Le religioni dell’umanità. Mediolan: Jaca Book.
• Hessen Sergiusz. 1933. „Pogląd na świat a pedagogika”. Kultura i Wychowanie, nr 193.
• Hołyst Brunon (red.). 1990 System wartości i zdrowie psychiczne, Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej.
• Jan Paweł II. 1999. „Przesłanie Jana Pawła II do Konferencji Episkopatu Polski Wspólnota jest owocem wiary”. Tygodnik Powszechny nr 25.
• Kawula Stanisław. 1997. Próba pedagogicznej typologizacji rodzin. W Pedagogika rodziny: obszary i panorama problematyki, red. Stanisław Kawula, Józefa Brągiel, Andrzej Janke. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Köcher Richard. 2007. “Die Entwicklung von Religiosität und Kirchlichkeit seit dem Zweiten Weltkrieg bis heute”. Diakonia nr 19.
• Mariański Janusz. 1997. „Kościół ludowy w poszukiwaniu nowej tożsamości społecznej”. Znak, nr 1 (500).
• Mariański Janusz. 2002. Religia i Kościół w społeczeństwie pluralistycznym. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Mariański Janusz. 2004. Religijność społeczeństwa polskiego w perspektywie europejskiej. Próba syntezy socjologicznej. Kraków: Nomos.
• Melosik Zbyszko. 2005. Modernizm i postmodernizm we współczesnym dyskursie humanistycznym: konfrontacje i kontrowersje. W Pedagogika jako formacja intelektualna refleksji we współczesnym dyskursie humanistycznym, red. Janusz Gnitecki, Poznań: Wydawnictwo PTP.
• Michalski Jarosław. 2004. Edukacja i religia jako źródła rozwoju egzystencjalno-kognitywnego. Studium hermeneutyczno-krytyczne. Toruń: Wydawnictwo UMK.
• Michalski Jarosław. 2005. „Wartości w procesie wychowania. Znaczenie i konieczność”. Forum Oświatowe nr 1(32).
• Olbrycht Katarzyna. 2004. Religia a wspieranie rozwoju człowieka. W Religia a sens bycia człowiekiem, red. Zofia Zdybicka, Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Piwowarski Władysław. 1998. „Religia jako wartość wspólna i osobowa”. Przegląd Humanistyczny nr 5 (38).
• Płużek Zenomena, Jacyniak Andrzej. 2006. Świat ludzkich kryzysów. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Popielski Kazimierz. 1994. Noetyczny wymiar osobowości. Psychologiczna analiza poczucia sensu życia, Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Popielski Kazimierz. 1999. Doświadczenie sensu i jego znaczenie dla egzystencji. W Człowiek – wartości – sens. Studia z psychologii egzystencji, red. Kazimierz Popielski, Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Prężyna Władysław. 2003. „Kształtowanie się życia religijnego”. Znak nr 221.
• Rosik Stanisław. 1997. Sumienie między wolnością a prawdą. W Człowiek - sumienie-wartości, red. Janusz Nagórny, Andrzej Deredziuk. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Rumpf Dorotea. 2007. Bildung und Religion, Hildesheim: OLMS.
• Rusecki Marian. 2006. Istota i geneza religii. Warszawa: Verbinum.
• Styczeń Tadeusz. 2002. Gewissenautonomie und Norm, W Busse – Umkehr Formen der Vergebung. Referate der „Internationalen Theologischen Sommerakademie 1991“ der Linzer Priesterkreises in Aigen, Steyr: Ennsthaler.
• Tischner Józef. 1997. „W krainie schorowanej wyobraźni”. Znak nr 1 (500).
• Trenti Zeratto. 2009. L’esperienza religiosa. Turyn: SEI.
• Walesa Czesław. 2001. Rozwój religijności człowieka. W Psychologia religii, red. Zdzisław Chlewiński, Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Wnuk-Lipiński Edmund. 2006. „Nadmierne nadzieje, nadmierne obawy. Czy integracja Europy zagraża Kościołowi?”. Tygodnik Powszechny nr 4.
• Zdybicka Zenobia. 1992. Religia i religioznawstwo. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Ziółkowski Zbigniew. 1999. „Z zagadnień dojrzałości religijnej”. Znak nr 210.
• Zulehner Paul–Manfred, Denz Heinrich. 2005. Wie Europa lebt und Glaubt. Europäische Wertestudie Düsseldorf: Patmos.

Identifiers

DOI

10.19251/sej/2017.5(10)