„Biała pani przeszła znów przez salon!...” Duchy, czarownice i demony w twórczości poetyckiej Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej

• Authors: Jęcz Jadwiga

Title variants

EN

“White Lady passed the salon again!...” Ghosts, Witches and Demons in Maria Pawlikowska-Jasnorzewska’s Poetry

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest próba omówienia motywu obecności istot pozaziemskich (diabłów, czarownic, duchów) w wierszach najwybitniejszej poetki Dwudziestolecia międzywojennego. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska od najmłodszych lat przejawiała zainteresowanie magią i seansami spirytystycznymi, co znalazło odzwierciedlenie przede wszystkim w tomikach z lat 1929–1930: „Paryż” (zwłaszcza cykl „Duchy”) i „Profil Białej damy”. W artykule wskazano kilka elementów świadczących o fascynacjach poetki: tytuły zbiorów i poszczególnych wierszy („Różowa magia”, „Rada pani Girard, czarownicy”); utwory stanowiące świadectwo przeżyć głęboko osamotnionej poetki („Czarownicy Paryża”) lub będące odzwierciedleniem lektury książek dotykających problemów demonologicznych („Historia o czarownicach”); i w końcu wiersze poruszające kwestię spirytyzmu złagodniałego, oscylującego wokół tematu potrzeby miłości („Nieudany seans”). Postacie duchów, demonów i czarownic przybierają u Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej różne formy – a każda z nich, jak uważa autorka artykułu, zasługuje na bliższe poznanie.

EN

The article aims at discussing the motive of extra-terrestrial creature presence (devils, witches, ghosts) in the poems by the most outstanding poetess of the inter-war period. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska showed her interest in magic and seances as early as in her childhood, which was attested primarily in her 1929–1930 collections of poems: “Paryż (Paris)” (especially the cycle “Duchy <Ghosts>”) and “Profil białej damy (A Profile of White Lady)”. The paper points at some elements which prove the poetess’ fascination, namely titles of collections and single poems (“Różowa magia <Pink Magic>,” “Rada pani Girard, czarownicy <The Advice of Mme, Girard, a Witch>”), poems that reflect experience of a forlorn poetess (“Czarownicy Paryża <The Magicians of Paris>”) or such poems which mirror her acquaintance with books that touch demonological problems (“Historia o czarownicach <A Tale of Three Witches>”), and ultimately–poems which bring the problem of gentle spiritism and spinning around the theme of necessity of love (“Nieudany Seans <An Unsuccessful Seance>”). Ghosts, demons and witches in Pawlikowska-Jasnorzewska’s take various shapes each of which, as the author of the paper maintains, deserves better recognition.

Keywords

EN

Maria Pwalikowska-Jasnorzewska; ghosts in poetry; demons in poetry; witches in poetry

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2018
• Volume: 109
• Issue: 1
• Pages: 95-103

Dates

printed

2018-03-20

Contributors

author

Jęcz Jadwiga

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

Identifiers

ISSN

0031-0514