(Starzejące się) ciało człowieka w opiniachi doświadczeniu seniorów. Podejście badawcze

• Authors: Kramkowska Emilia

Title variants

EN

(The Aging) Human Body in the Opinion and Experienceof the Elderly People. Research Approach

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cielesnością człowieka zajmują się dziś różni specjaliści. Lekarze leczą ludzkie organizmy zapadające na coraz to poważniejsze i problematyczne schorzenia. Naukowcy analizują społeczno-kulturowe, filozoficzne oraz inne wymiary ludzkiej cielesności. Z kolei specjaliści od wizerunku, stylizacji czy image’u proponują podejmowanie różnych praktyk udoskonalających ciało człowieka – jego wygląd, kondycję itp. I co istotne, w polu zainteresowania wymienionych ekspertów znajduje się nie tylko ciało człowieka młodego. Coraz częściej uwaga kierowana jest na starzejące się ciało seniora. Autorka pracy analizuje wyniki badań (sondaż diagnostyczny) przeprowadzonych wśród osób w wieku 60 lat i więcej, poszukując odpowiedzi na pytanie: czym dla osób starszych jest ciało człowieka? W jaki sposób postrzegają starzejące się ciało? Czym jest dla nich ich własne ciało? Prowadzone analizy wiodą do wniosku, że badani seniorzy odbierają ciało człowieka przede wszystkim jako rzeczywistość biologiczną. I nieważne, czy pytano ich o ciało człowieka w ogóle, o ciało starzejące się czy ich własne ciało. Niemniej jednak zastosowana w badaniach zmienna, którą była sytuacja życiowa badanych seniorów (zamieszkiwanie w Domu Pomocy Społecznej lub poza nim) różnicuje ich opinie w poszczególnych aspektach analizowanego zagadnienia.

EN

There are many specialists who deal with the human corporeality nowadays. Doctors try to care and treat a sick human organisms that are getting more and more serious and problematic diseases. Researchers analyze socio-cultural, philosophical or other dimensions of human corporeality. By contrast specialists of the image or stylization offer undertaking different practices to improve the human body – its appearance, condition, etc. Important is the fact that in the field of those experts interest is not only the body of a young man. Attention to the aging body of a senior is increasingly directed. The author of the paper analyzes the results of the survey carried out among people aged 60 and over, looking for the answer to the questions: what does the human body mean for the elderly people? How do they perceive the aging body? What does their own body mean for them? The conducted analyzes lead to the conclusion that the surveyed seniors perceive the human body primarily as a biological reality. It does not matter whether they were asked about the body of a man in general, about aging body or their own body. Nevertheless, the variable used in the research, which was the respondents life situation (living in or outside Nursing Home) differentiates their opinions in particular aspects of the analyzed issues.

Keywords

PL

Ciało człowieka; starzejące się ciało człowieka; ludzie starzy; dom pomocy społecznej

EN

Human body; aging body; the elderly people; nursing home

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2018 (R. XVII)
• Issue: 3(69)
• Pages: 113-138

Contributors

author

Kramkowska Emilia

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• Arcimowicz K., (2010), Męskie ciało w kulturze współczesnej, [w:] Corpus delicti: rozkoszne ciało: szkice nie tylko z socjologii ciała, Banaszak E., Czajkowski P. (red.), Wydawnictwo Di-fin, Warszawa, s. 122–144.
• Babbie E., (2007), Badania społeczne w praktyce, tłum. W. Betkiewicz i in., PWN, Warszawa. Bourdieu P., (2004), Męska dominacja, tłum. L. Kopciewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Bourdieu P., (2005), Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. P. Biłos, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
• Dzido D., (2006), Kulturowe kody płci, [w:] Praktyki cielesne, Kurczewski J.M., Łaciak B., Herman A., Dzido D., Suflida A. (red.), Trio, Warszawa, s. 169–221.
• Głębocka A., (2016), Zdrowie czy uroda? Wizerunek ciała a postawy prozdrowotne kobiet w starszym wieku, „Geriatria”, nr 10(1), s. 5–14.
• Goffman E., (1975), Charakterystyka instytucji totalnych, [w:] Elementy teorii socjologicznych, Derczyński W., Jasińska-Kania A., Szacki J. (red.), PWN, Warszawa, s. 150–176.
• Halicka M., Halicki J., (2011), Opinie polskich seniorów na temat starości i przygotowania się do niej, „Polityka Społeczna. Numer Specjalny. Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. PolSenior”, s. 17–22.
• Hurd Clarke L., (2001), Older Women’s Bodies and the Self: The Construction of Identity in Later Life, „The Canadian Review of Sociology and Anthropology”, 38(4), s. 441–464.
• Jakubowska H., (2009), Społeczne wytwarzanie starości: definicje, granice, konteksty, [w:] Patrząc na starość, Jakubowska H., Raciniewska A., Rogowski Ł. (red.), Wydawnictwo Nauko-we UAM, Poznań, s. 15–29.
• Kasperek A., (2005), Kwestia społecznego konstruowania bezradności, [w:] Bezradność. Interdy-scyplinarne studium zjawiska w kontekście zmiany społecznej i edukacyjnej, Gajdzica Z., Rembierz M. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 61–72.
• Kramkowska E., (2017), My body and my identity. The Identity Dilemmas of ContemporaryElderly Women, „Culture and Education”, nr 4(118), s. 49–59.
• Kramkowska E., (2018), The Aging Human Body as a Biological or Sociocultural Reality: A Study Based on the Writings of Select Christian Philosophers and Research on the Elderly, „Rocznik Teologii Katolickiej”, t. 17, nr 2.
• Kumaniecka-Wiśniewska A., (2006), Kim jestem? Tożsamość kobiet upośledzonych umysłowo, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
• Majka-Rostek D., (2010), Ekstremalne modyfikacje ciała, [w:] Corpus delicti: rozkoszne ciało: szkice nie tylko z socjologii ciała, Banaszak E., Czajkowski P. (red.), Wydawnictwo Di-fin, Warszawa, s. 105–121.
• Mazurkiewicz N., (2013), Atrakcyjność własnego ciała w percepcji kobiet powyżej 55 roku życia, [w:] Senior: osoba i obywatel,Olszewski H. (red.), Ateneum – Szkoła Wyższa w Gdań-sku, Gdańsk, s. 241–253.
• Melosik Z., (2010), Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant, Oficyna Wydawnicza „Im-puls”, Kraków. Niewiedział D., (2014), Już nie kobieta? Samoocena atrakcyjności ciała starzejących się wdów, „Dyskursy Młodych Andragogów”, nr 15, s. 263–278.
• Shilling Ch., (2010), Socjologia ciała, tłum. M. Skowrońska, PWN, Warszawa.Slevin K.F., (2010), „If I Had Lots of Money... I’d Have a Body Makeover”: Managing the Aging Body, „Social Forces”, 88(3), s. 1003–1020.
• Szczepański M., Gawron G., Ślęzak-Tazbir W., (2008), Renta urody i tunika Nesspsa. Ciało w społecznej percepcji, [w:] Ciało spieniężone? Szkice antropologiczne i socjologiczne, Szczepański M. S., Pawlica B., Śliz A., Zarębska-Mazan A. (red.), Śląskie Wydawnictwa Naukowe, Tychy–Opole, s. 55–74.
• Szymczyk J., (2013), Elementy socjologii ciała, [w:] Socjologia medycyny w multidyscyplinarnych badaniach humanizujących biomedycynę, Skrzypek M. (red.), Wydawnictwo KUL, Lu-blin, s. 197–222.
• Trawinska M., Antoniewicz P., (2010), Ciało w przestrzeni globalnych ruchów społecznych, [w:] Corpus delicti: rozkoszne ciało: szkice nie tylko z socjologii ciała, Banaszak E., Czajkow-ski P. (red.), Difin, Warszawa, s. 15–38.
• Turner B., (1984), The Body and Society, Basil Blackwell, Oxford.Turner B., (2012), The Turn of the Body, [w:] Handbook of body studies, Turner B. (red.), Routledge Taylor & Francis Group, London–New York, s. 1–12.
• Twigg J., Majima Sh., (2014), Consumption and the constitution of age: Expenditure patterns on clothing, hair and cosmetics among post-war ‘baby boomers’, „Jurnal of Ageing Studies”, 30, s. 23–32.
• Wiśniewska L., (2008), Znaczenie własnej cielesności w okresie adolescencji, [w:] Ciało spieniężone? Szkice antropologiczne i socjologiczne, Szczepański M.S., Pawlica B., Śliz A., Zarębska-Mazan A. (red.), Śląskie Wydawnictwa Naukowe WSZiNS im. ks. Emila Szramka, Tychy–Opole, s. 43–52.
• Woszczyk P., (2009), Ciało, kosmetyki, ubranie... Atrakcyjny wygląd w opiniach starszych kobiet, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica”, 34, s. 185–204.
• Woźniak-Krakowian A., Zajęcka B., (2008), Atrybuty kobiecej atrakcyjności w percepcji mężczyzn przebywających w warunkach izolacyjnych, [w:] Ciało spieniężone? Szkice antropologicz-ne i socjologiczne, Szczepański M.S., Pawlica B., Śliz A., Zarębska-Mazan A. (red.), Śląskie Wydawnictwa Naukowe WSZiNS im. ks. Emila Szramka, Tychy–Opole, s. 109–123.
• Zawada A., (2011), Estetyka starości i estetyka starzenia się w okresie ponowoczesności, [w:] Spo-łeczne wymiary starzenia się, Fabiś A., Muszyński M. (red.), Wyższa Szkoła Administra-cji, Bielsko-Biała, s. 121–137.
• Zbyrad T., (2012), Instytucje opieki totalnej jako forma zniewolenia i kontroli nad człowiekiem potrzebującym pomocy – na przykładzie domów pomocy społecznej, „Roczniki Nauk Spo-łecznych”, t. 4(40), nr 2, s. 51–69.

Identifiers

ISSN

1642-672X