W stronę socjologii pary: propozycja paradygmatu teoretyczno-badawczego

• Authors: Filip Schmidt , Joanna Mizielińska , Agata Stasińska , Marta Olcoń-Kubicka , Magdalena Żadkowska , Joanna Jasińska , Mateusz Halawa

Title variants

EN

Towards a Sociology of Intimate Couples: A Theoretical Model and Research Paradigm

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest program teoretyczno-badawczy ujmujący parę intymną jako formę praktykowania bliskości, miłości i troski, zakorzenionych w praktykach życia codziennego. W ramach tego programu proponujemy analizę o charakterze: relacyjnym, nienormatywnym, intersekcjonalnym oraz procesualnym. Najpierw wyjaśniamy, dlaczego kategoria pary intymnej jest użyteczna, uzupełniając, a także zastępując takie kategorie, jak rodzina, jednostka i gospodarstwo domowe. Druga część tekstu jest poświęcona korzyściom, które wnoszą do badań par intymnych teorie praktyk społecznych, z ich naciskiem na wiedzę milczącą i habitualną, cielesność i emocjonalność, materialność oraz symbolikę i kontekst działań. Proponowany program teoretyczno-badawczy stanowi syntezę kilku nurtów teoretycznych i został przepracowany w toku szeregu zrealizowanych w Polsce projektów badawczych.

EN

The article, which opens the thematic section on the sociology of intimate couples, offers a theoretical and research program for the studies of intimate life. Its core is the conceptualization of intimate relations as different forms of closeness, love and care embedded in everyday practices. An intimate couple is presented in a relational, not normative, intersectional and processual approach. The article consists of two parts. The first explains why the category of intimate couple is useful in partially replacing and partially complementing such categories as family, individual, and household. The second part focuses on benefits the theory of social practice brings to the research on intimate couples, with the emphasis on silent and habitual knowledge, carnality and emotionality, materiality, symbolism and the context of practices. The presented theoretical and research program that synthesizes the trends from several sociological areas, both practical and theoretical, has been elaborated on the basis of a number of research projects undertaken in Poland.

Keywords

PL

para; rodzina; intymność; teoria praktyk; relacyjność

EN

intimate relationships; family; intimacy; practice theory; relationality

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2018
• Issue: 3(230)
• Pages: 11-39

Contributors

author

Filip Schmidt

• Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

author

Joanna Mizielińska

• Instytut Psychologii PAN

author

Agata Stasińska

• Instytut Psychologii PAN

author

Marta Olcoń-Kubicka

• Instytut Filozofii i Socjologii PAN

author

Magdalena Żadkowska

• Uniwersytet Gdański

author

Joanna Jasińska

• Uniwersytet Warszawski

author

Mateusz Halawa

• Instytut Filozofii i Socjologii PAN

References

• Adamski, Franciszek. 2002. Rodzina: wymiar społeczno-kulturowy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Baldassar, Loretta i Laura Merla (red.). 2014. Transnational Families, Migration and the Circulation of Care: Understanding Mobility and Absence in Family Life. New York: Routledge.
• Barańska, Zofia. 1975. Rodzina w ludowych przysłowiach i pieśniach. W: J. Komorowska (red.). Przemiany rodziny polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy CRZZ, s. 118–147.
• Barker, Meg. 2011. Monogamies and non-monogamies: a response to „The challenge of monogamy: bringing it out of the closet and into the treatment room” by Marianne Brandon. „Sexual and Relationship Therapy” 26 (3): 281–287.
• Beck, Ulrich i Elisabeth Beck-Gernsheim. 2013. Miłość na odległość: modele życia w epoce globalnej. Tłum. M. Sutowski. Warszawa: WN PWN.
• Bernardes, Jon. 2008. Family Studies: An Introduction. London: Routledge.
• Bieńko, Mariola. 2013. Wymiary intymności w związkach nieheteronormatywnych. „InterAlia. A Journal of Queer Studies” 8: 33–47.
• Bourdieu, Pierre 2006. Medytacje pascaliańskie. Tłum. K. Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Bourdieu, Pierre. 2008. Zmysł praktyczny. Tłum. M. Falski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bourdieu, Pierre. 1990. In Other Words: Essays Towards a Reflexive Sociology. Stanford: Stanford University Press.
• Brannen, Julia i Ann Nilsen. 2005. Individualisation, Choice and Structure: A Discussion of Current Trends in Sociological Analysis. „The Sociological Review” 53 (3): 412–428.
• Burkart, Günter. 1997. Lebensphasen – Liebesphasen: vom Paar zur Ehe, zum Single und zurück? Opladen: Leske+Budrich.
• Burkart, Günter. 2008. Familiensoziologie. Konstanz: UVK.
• Butler, Judith. 1997. The Psychic Life of Power: Theories in Subjection. Stanford: Stanford University Press.
• Butler, Judith. 2006. Precarious Life: The Powers of Mourning and Violence. London, New York: Verso.
• Bystydzienski, Jill M. 2011. Intercultural Couples. Crossing Boundaries. Negotiating Difference. New York: New York University Press.
• Çalışkan, Koray i Michel Callon. 2009. Economization, Part 1: Shifting Attention from the Economy towards Processes of Economization. „Economy and Society” 38 (3): 369–398.
• Carrington, Christopher. 1999. No Place like Home: Domesticity and Family Life among Lesbian and Gay Relationships. Chicago: University of Chicago Press.
• Cheal, David J. 2008. Families in Today’s World: A Comparative Approach. London, New York: Routledge.
• Collet, Beate. 2015. From Intermarriage to Conjugal Mixedness: Theoretical Considerations Illustrated by Empirical Data in France. „The Annals of the American Academy of Political and Social Science” 662 (1): 129–147.
• Crenshaw, Kimberle. 1991. Mapping the Margins: Intersectionality, Identity Politics, and Violence against Women of Color. „Stanford Law Review”43 (6): 1241–1299.
• Czeczerda, Wanda. 1978. Młode małżeństwo i mieszkanie: potrzeby i ich zaspokojenie. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Dodziuk-Lityńska, Anna i Danuta Markowska. 1975. Współczesna rodzina w Polsce, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Ducu, Viorela i Iulia Hossu. 2016. Bi-national Couples with a Romanian Partner in the European Context. W: V. Ducu i A. Teldgi-Csetri (red.). Managing Difference in Eastern-European Transnational Families. Frankfurt am Main: Peter Lang, s. 131–150.
• Dyczewski, Leon. 1975. Zmiany w spójności więzi międzypokoleniowej w rodzinie. W: J. Komorowska (red.). Przemiany rodziny polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy CRZZ, s. 310–342.
• Dyczewski, Leon. 1994. Rodzina, społeczeństwo, państwo. Lublin: TN KUL.
• Elias, Norbert. 2008. Społeczeństwo jednostek. Tłum. J. Stawiński. Warszawa: WN PWN.
• Finch, Janet. 2007. Displaying Families. „Sociology” 41: 65–81.
• Flandrin, Jean-Louis. 1998. Historia rodziny. Tłum. A. Kuryś. Warszawa: Volumen.
• Fuchs, Peter. 2003. Liebe, Sex und solche Sachen: Zur Konstruktion moderner Intimsysteme. Konstanz: UVK.
• Gabb, Jacqui. 2008. Researching intimacy in families. Palgrave Macmillan studies in family and intimate life. Basingstoke [England], New York: Palgrave Macmillan.
• Gabb, Jacqui i Janet Fink. 2018. Couple relationships in the 21st century. Houndmills, Basingstoke, Hampshire, New York: Palgrave Macmillan.
• Gądecki, Jacek, Marcin Jewdokimow i Magdalena Żadkowska. 2017. Tu się pracuje! Socjologiczne studium pracy zawodowej prowadzonej w domu na zasadach telepracy. Kraków: Wydawnictwo Libron.
• Giddens, Anthony. 2007. Przemiany intymności: seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Tłum. A. Szulżycka. Warszawa: WN PWN.
• Giza-Poleszczuk, Anna. 2005. Rodzina a system społeczny: reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Gross, Neil. 2005. The Detraditionalization of Intimacy Reconsidered. „Sociological Theory” 23 (3): 286–311.
• Halawa, Mateusz. 2006. Życie codzienne z telewizorem: z badań terenowych. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne oraz TVN.
• Halawa, Mateusz. 2013. Facebook – platforma algorytmicznej towarzyskości i technologia siebie. „Kultura i Społeczeństwo” 57 (4): 117–144.
• Halawa, Mateusz. 2015. In New Warsaw: Mortgage Credit and the Unfolding of Space and Time. „Cultural Studies” 29 (5–6): 707–732.
• Halawa, Mateusz i Marta Olcoń-Kubicka. 2018. Digital Householding: Calculating and Moralizing Domestic Life Through Homemade Spreadsheets. „Journal of Cultural Economy” DOI: 10.1080/17530350.2018.1486728
• Hochschild, Arlie Russell. 2009. Zarządzanie emocjami. Komercjalizacja ludzkich uczuć. Tłum. J. Konieczny. Warszawa: WN PWN.
• Holman, Amanda i Alan Sillars. 2011. Talk About ‘Hooking Up’: The Influence of College Student Social Networks on Nonrelationship Sex, „Health communication” 27 (2): 205–216.
• Illouz, Eva. 1997. Consuming the romantic utopia: love and the cultural contradictions of capitalism. Berkeley: University of California Press.
• Illouz, Eva. 2010. Uczucia w dobie kapitalizmu. Tłum. Z. Simbierowicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Jabłoński, Daniel i Lech Ostasz. 2001. Zarys wiedzy o rodzinie, małżeństwie, kohabitacji i konkubinacie: perspektywa antropologii kulturowej i ogólnej. Olsztyn: Adiaphora.
• Jamieson, Lynn. 2011. Intimacy as a Concept: Explaining Social Change in the Context of Globalisation or Another Form of Ethnocentrism? „Sociological Research Online” 16 (4): 1–13.
• Jasińska, Joanna. 2018a. Polsko-amerykańskie małżeństwa i ich wielokulturowe światy społeczne. Praca doktorska pod kier. R. Siemieńskiej-Żochowskiej. Warszawa: Instytut Studiów Społecznych UW.
• Jasińska, Joanna. 2018b. Cosmopolitan Reality of Polish-American Families. W: New Cosmopolitanism, Race and Ethnicity: Cultural Perspectives. Berlin: De Gruyter [w recenzji].
• Jewdokimow, Marcin i Magdalena Garncarek. 2007. W pół kroku. Single o sobie samych. „Societas/Communitas” 4–5 (2): 173–194.
• Joas, Hans. 1992. Die Kreativität des Handelns. Frankfurt: Suhrkamp.
• Kaufmann, Jean-Claude. 1992. La Trame conjugale: analyse du couple par son linge. Paris: Nathan.
• Kaufmann, Jean-Claude. 1999. Mit Leib und Seele. Theorie des Haushaltstätigkeit. Konstanz: UVK.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2002. Singlefrau und Märchenprinz: über die Einsamkeit moderner Frauen. Konstanz: UVK.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2004. Ego. Socjologia jednostki. Tłum. K. Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2008. Was sich liebt, das nervt sich. Konstanz: UVK.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2010. Wywiad rozumiejący. Tłum. A. Kapciak. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2012. Niezwykła historia szczęśliwej miłości. Tłum. A. Kapciak. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Koppetsch, Cornelia i Günter Burkart. 1999. Die Illusion der Emanzipation: zur Wirksamkeit latenter Geschlechtsnormen im Milieuvergleich. Konstanz: UVK.
• Kovács, Nóra. 2016. Global Migration and Intermarriage in Chinese-Hungarian Context. W: V. Ducu i A. Teldgi-Csetri (red.). Managing Difference in Eastern-European Transnational Families. Frankfurt am Main: Peter Lang, s. 113–131.
• Krzaklewska, Ewa i Anna Ratecka. 2014. Władza w intymnych związkach heteroseksualnych: refleksja nad badaniem władzy w kontekście równości płci. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” 51: 149–167.
• Kuchowicz, Zbigniew. 1983. Miłość staropolska: wzory – uczuciowość – obyczaje erotyczne XVI-XVIII wieku. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
• Kuklo, Cezary. 1995. Współczesne badania nad rodziną w Europie XVI–XVIII wieku. W: E. Hałoń (red.). Rodzina – jej funkcje przystosowawcze i ochronne. Warszawa: Centrum Upowszechniania Nauki PAN, s. 141–152.
• Kuklo, Cezary. 2009. Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej. Warszawa: DiG.
• Kurdek, Lawrence A. 2004. Are Gay and Lesbian Cohabiting Couples Really Different from Heterosexual Married Couples? „Journal of Marriage and Family” 66 (4): 880–900.
• Kwak, Anna. 2005. Rodzina w dobie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Langley, Paul. 2008. The Everyday Life of Global Finance: Saving and Borrowing in Anglo-America. Oxford: OUP.
• Lanzieri, Giampaolo. 2012. Mixed Marriages in Europe 1990–2010. W: K. Doo-Sub (red.). Cross-Border Marriage: Global Trends and Diversity. Seoul: Korea Institute for Health and Social Affairs, s. 81–121.
• Lenz, Karl. 2009. Soziologie der Zweierbeziehung: Eine Einführung. Berlin: Springer-Verlag. Levin, Irene i Jan Trost. 1992. Understanding the Concept of Family. „Family Rela-tions” 41 (3): 348–351.
• Luhmann, Niklas. 1998. Die Gesellschaft der Gesellschaft. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Luhmann, Niklas. 2003. Semantyka miłości: o kodowaniu intymności. Tłum. J. Łoziński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Luhmann, Niklas. 2006. Poję cie społeczeństwa. Tłum. J. Winczorek. W: A. Jasińska-Kania i inni (red.). Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Nomos, s. 414–424.
• Luhmann, Niklas. 2007. Systemy społeczne: zarys ogólnej teorii. Tłum. M. Kaczmarczyk. Warszawa: Nomos.
• Luhmann, Niklas. 2008. Liebe. Eine Übung. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Łobodzińska, Barbara. 1974. Rodzina w Polsce. Warszawa: Interpress.
• Mackey, Richard A., Matthew A. Diemer i Bernard A. O’Brien. 2004. Relational Factors in Understanding Satisfaction in the Lasting Relationships of Same-Sex and Heterosexual Couples. „Journal of Homosexuality” 47 (1): 111–136.
• Majka-Rostek, Dorota. 2008. Związki homoseksualne. Studium socjologiczne. Warszawa: Difin.
• Martin, Randy. 2002. Financialization of daily life. Philadelphia: Temple University Press.
• Mead, George H. 1975. Umysł, osobowość i społeczeństwo. Tłum. Z. Wolińska. Warszawa: PWN.
• Meuser, Michael. 1998. Vergesellschaftete Intimität. Geschlechterpolitik und Liebe. W: K. Hahn i G. Burkart (red.). Liebe am Ende des. XX Jahrhunderts. Studien zur Soziologie intimer Beziehungen. Opladen: Leske+Budrich, s. 217–235.
• Mitterauer, Michael i Reinhard Sieder. 1991. Vom Patriarchat zur Partnerschaft. Zum Strukturwandel der Familie. Mü nchen: Beck.
• Mizielińska, Joanna. 2009. Rodziny i związki intymne – spojrzenie na przekór. W: A. Adamiecka-Sitek i D. Buchwald (red.). Konstelacje rodzinne. Obraz rodziny w polskim dramacie i teatrze w perspektywie gender i queer. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.
• Mizielińska, Joanna. 2012. Niebezpieczne związki? Płeć, rasa i seksualność w ramach teorii intersekcjonalności i teorii queer. „Societas / Communitas” 13 (1): 171–202.
• Mizielińska, Joanna. 2017. Odmienne czy zwyczajne? Rodziny z wyboru w Polsce. Warszawa: WN PWN.
• Mizielińska, Joanna, Marta Abramowicz i Agata Stasińska. 2014. Rodziny z wyboru w Polsce: życie rodzinne osób nieheteroseksualnych. Warszawa: Instytut Psychologii Polskiej Akademii Nauk.
• Mizielińska, Joanna i Agata Stasińska. 2014. Prywatne jest polityczne: strategie emancypacyjne rodzin z wyboru w Polsce. „Studia Socjologiczne” 4 (215): 111–140.
• Mizielińska, Joanna i Agata Stasińska. 2017a. „There Is Nothing like a Family”: Discourses on Families of Choice in Poland. „Journal of Homosexuality” 64 (13): 1793–1815.
• Mizielińska, Joanna i Agata Stasińska. 2017b. Beyond the Western Gaze: Families of Choice in Poland. „Sexualities”: 12.09.2017, DOI: https://doi.org/10.1177/1363460717718508.
• Mizielińska, Joanna, Justyna Struzik i Agnieszka Król. 2017. Różnym głosem. Rodziny z wyboru w Polsce. Warszawa: WN PWN.
• Morgan, David. 1996. Family Connections: An Introduction to Family Studies. Cambridge, MA: Polity.
• Morgan, David. 2011a. Locating „Family Practices”. „Sociological Research Online” 16 (4): 1–9.
• Morgan, David. 2011b. Rethinking Family Practices. Basingstoke, New York: Palgrave Macmillan.
• Olcoń-Kubicka, Marta i Mateusz Halawa. 2018. Making a Living: How Middle-Class Couples in Warsaw Start and Practice a Household. „Kultura i Społeczeństwo” 3 (w druku).
• Olcoń-Kubicka, Marta. 2016a. Financial Arrangement as a Reflection of Household Order. „Polish Sociological Review” 4 (196): 477–494.
• Olcoń-Kubicka, Marta. 2016b. Oznaczanie i liczenie domowych pieniędzy. „Studia Socjologiczne” 3 (222): 51–77.
• Pahl, Jan M. 1989. Money and Marriage. Basingstoke: Macmillan Education.
• Paprzycka, Emilia. 2008. Kobiety żyjące w pojedynkę: między wyborem a przymusem. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Piotrowski, Jerzy. 1970. Rodzina wielopokoleniowa w Polsce. „Problemy rodziny” 55 (5): 1–9.
• Plumridge, Libby i Rachel Thomson. 2003. Longitudinal qualitative studies and the reflexive self. „International Journal of Social Research Methodology” 6 (3): 213–222.
• Przybył, Iwona. 2017. Historie przedślubne. Przemiany obyczajowości i instytucji zaręczyn. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Rancew-Sikora, Dorota i Magdalena Żadkowska. 2017. Receiving guests at home by nationally mixed couples: the case of Polish females and Norwegian males. „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 166: 61–86.
• Reckwitz, Andreas. 2002. Toward a Theory of Social Practices: A Development in Culturalist Theorizing. „European Journal of Social Theory” 5 (2): 243–263.
• Regnerus, Mark i Jeremy Uecker. 2011. Premarital Sex in America. How Young Americans Meet, Mate and Think about Marrying. Oxford: Oxford University Press.
• Roseneil, Sasha i Shelley Budgeon. 2004. Cultures of Intimacy and Care beyond ‘the Family’: Personal Life and Social Change in the Early 21st Century. „Current Sociology” 52 (2): 135–159.
• Rostowski, Jan. 1987. Zarys psychologii małżeństwa. Warszawa: PWN.
• Schatzki, Theodore R. 1996. Social Practices: A Wittgensteinian Approach to Human Activity and the Social. Cambridge University Press.
• Schatzki, Theodore R., Karin Knorr-Cetina i Eike von Savigny. 2001. The Practice Turn in Contemporary Theory. Psychology Press.
• Schmidt, Filip. 2010. Teorie kuchenne: dialektyka przyzwyczajeń i refleksyjność w koncepcji Jeana-Claude’a Kaufmanna. „Kultura i Społeczeństwo” 1 (54): 49–86.
• Schmidt, Filip. 2011. Nieczyste relacje: ambiwalencje i napięcia w dzisiejszych związkach intymnych – krytyczna analiza koncepcji Anthony’ego Giddensa. „Kultura i Społeczeństwo” 1 (58): 121–146.
• Schmidt, Filip. 2012. Mieszkać razem. Powstawanie i dynamika związków intymnych. Praca doktorska pod kier. M. Krajewskiego. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
• Schmidt, Filip. 2013. Wynajęcie: wielość światów. W: N. Fiedorczuk (red.). Wynajęcie. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
• Schmidt, Filip. 2015. Para, mieszkanie, małżeństwo: dynamika związków intymnych na tle przemian historycznych i współczesnych dyskusji o procesach indywidualizacji. Warszawa–Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Fundacja na rzecz Nauki Polskiej.
• Schmidt, Filip. 2016a. Materializacja pary: napięcia w procesie budowania domowej codzienności we dwoje. W: M. Łukasiuk i M. Jewdokimow (red.). Socjologia zamieszkiwania: narracje, dyfuzje, interwencje. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 153–172.
• Schmidt, Filip. 2016b. Zmęczeni intymnością. Zmęczenie jako doświadczenie, problem i środek komunikacji we współczesnych relacjach intymnych. „Kultura Współczesna: teoria, interpretacje, krytyka” 3: 149–165.
• Schmidt, Günter i inni. 2006. Spätmoderne Beziehungswelten: Report über Partnerschaft und Sexualität in drei Generationen. Wiesbaden: VS Verlag.
• Schneider, David Murray. 1984. A Critique of the Study of Kinship. University of Michigan Press.
• Shove, Elizabeth. 2003. Comfort, Cleanliness and Convenience: The Social Organization of Normality. Oxford: Berg.
• Simmel, Georg. 2005. Socjologia. Tłum. M. Łukasiewicz. Warszawa: WN PWN.
• Simmel, Georg. 2008. Pisma socjologiczne. Tłum. J. Szacki. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Singh, Supriya. 1997. Marriage money: the social shaping of money in marriage and banking. Studies in society. St. Leonards, N.S.W: Allen & Unwin.
• Singly, Francois de. 2005. Libres ensemble: l’individualisme dans la vie commune. Paris: Nathan.
• Skowrońska, Marta. 2015. Jak u siebie: zamieszkiwanie i komfort. Kraków: Nomos.
• Slany, Krystyna. 2002. Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków: Nomos.
• Slany, Krystyna i Magdalena Żadkowska. 2017. Mixed Relationships and Marriages in the Context of Migration and Multiculturalism. „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 166: 5–12.
• Smart, Carol. 2007. Personal Life: New Directions in Sociological Thinking. Cambridge, UK, Malden, MA: Polity Press.
• Sowa-Behtane, Ewa. 2016. Rodziny wielokulturowe. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Stanisz, Agata. 2014. Rodzina made in Poland: antropologia pokrewieństwa i życia rodzinnego. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
• Stasińska, Agata. 2018. Socjologia pary. Praktyki intymne w związkach nieheteroseksualnych. Kraków: Nomos.
• Struzik, Justyna. 2014. Seksualność intersekcjonalnie: spotkania, dyskusje. „Studia Socjologiczne” 4: 235–254.
• Swidler, Ann. 2001. Talk of Love: How Culture Matters. Chicago: University of Chicago Press.
• Szarota, Piotr. 2011. Anatomia randki. Warszawa: Muza.
• Szlendak, Tomasz. 2010. Socjologia rodziny: ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: WN PWN.
• Tarkowska, Elżbieta. 2009. Źródła i konteksty socjologii życia codziennego. W: M. Bogunia-Borowska (red.). Barwy codzienności. Analiza socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Taylor, Yvette, Sally Hines i Mark E. Casey (red.). 2010. Theorizing Intersectionality and Sexuality. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Trost, Jan. 1993. Family from a Dyadic Perspective. „Journal of Family Issues” 14 (1): 92–104.
• Tyszka, Zbigniew. 1990. Socjologia rodziny w Polsce. „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 3–4: 233–251.
• Umberson, Debra, Mieke, Beth Thomeer, i Amy C. Lodge. 2015. Intimacy and Emotion Work in Lesbian, Gay, and Heterosexual Relationships. „Journal of Marriage and Family” 2 (77): 542–556.
• Vogler, Carolyn. 1998. Money in the Household: Some Underlying Issues of Power. „The Sociological Review” 46 (4): 687–713.
• Walczak, Bartłomiej. 2016. Rodzina transnarodowa. Konteksty i implikacje. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wężowicz-Ziółkowska, Dobrosława. 1991. Miłość ludowa. Wzory miłości wieśniaczej w polskiej pieśni ludowej XVII–XX wieku. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
• Wilkinson, Eleanor. 2010. What’s Queer about Non-Monogamy Now? W: M. Barker i D. Langdridge (red.). Understanding Non-Monogamies. London: Routledge, s. 243–254.
• Wilkinson, Eleanor. 2013. Learning to Love Again: ‘Broken Families’, Citizenship and the State Promotion of Coupledom. „Geoforum” 49: 206–213.
• Wiślicz, Tomasz. 2012. Upodobanie. Małżeństwo i związki nieformalne na wsi polskiej XVII–XVIII wieku. Wrocław: Chronicon.
• Zelizer, Viviana A. 2012. How I Became a Relational Economic Sociologist and What Does That Mean? „Politics & Society” 2 (40): 145–174.
• Zybilkiewicz, Lidia. 1999. Kobieta w Krakowie w 1880 r. w świetle ankiet powszechnego spisu ludności: studium demograficzne. Kraków: Historia Iagiellonica.
• Żadkowska, Magdalena. 2012. Para w praniu. O współczesnej rodzinie i codziennych czynnościach w socjologii Jeana-Claude`a Kaufmanna. „Studia Socjologiczne” 2 (205): 143–165.
• Żadkowska, Magdalena. 2016. Para w praniu: codzienność, partnerstwo, obowiązki domowe. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Żadkowska, Magdalena. 2017. Kaufmann’s Comprehensive Interview Applied in a Longitudinal Study of Migrant Couples: Notes from the Field. „Romanian Journal of Population Studies” 1 (IX): 59–78.