Najstarsi mieszkańcy parafii Opole (Lubelskie) w końcu XVIII w. i ich rodziny. Próba weryfikacji wieku podanego w metrykach pochówków

• Authors: Szkutnik Piotr

Title variants

EN

The Oldest Inhabitants of The Parish of Opole (Lubelskie) at The End of The 18th Century and Their Families. An Attempt to Verify Age Given in Metrical Death Certificates

• Languages of publication: PL EN FR DE RU

Abstracts

EN

The certificates of the parish of Opole go back to 1635. Death certificates are preserved from 1771. Owing to an analysis of these certificates, the oldest inhabitants of the parish in that era, being 60 and older, were recognized. Many of the long-living parishioners were connected with the family of Masztalerz (Mastalerz) – Tarachowski, an alleged 103-year old woman. The oldest inhabitants of the parish were also descended from the family of Możdżeń, Bernacik, Maciąg, Dulęba, Marczowski, and many other ones. The babtism certificates allowing to verify the age given at death certificate were found for 19 long-living people. Thanks to the data, after comparing birth dates of the dead people, it turned out that the age given in death certificates was higher than it was supposed to be. When it comes to the aforementioned centenarian, it was higher by 27 years, and for some the alleged 90-year olds it was higher by 22 years, and for the alleged 80-year olds higher by 10 years, for 70-year old by 5,16 years, and for 60-year olds by 0,83. The reason for the mistakes is to be sought probably in little knowledge about the age of a dead person among his/her relatives, as well as among the ones who wrote the certificates

FR

Les actes de la paroisse d’Opole remontent à 1635. Les notes concernant des enterrements se conservent depuis 1771. Grâce à leur analyse on a établi les plus vieux habitants de la paroisse dans cette période, comptants 60 ans et plus. Beaucoup d’habitants qui vivaient longtemps furent liés avec la famille Masztalerz (Mastalerz) – Tarachowski, parmi eux la femme qui avait prétendument 103 ans. Les plus vieux habitants de la paroisse venaient aussi de la famille Możdżen, Bernacik, Maciąg, Dulęb, Marczowski et beaucoup d’autres. Pour 19 personnes parmi celles qui vivaient longtemps on a trouvé des actes de naissance ou les notes dans le registre des baptêmes qui permettent la vérification de l’âge paru dans l’acte de décès. Grâce à ces données, après la comparaison des dates de naissance des décédés, il s’a avéré que l’âge paru dans les actes de décès est gonflé en rapport de ce réel. En ce qui concerne la femme de 103 ans mentionnée ci-dessus, on a donné l’âge est gonflé de 27 ans; pour soi-disant les gens de 90 ans, cet âge est gonflé de 22 ans; pour les gens de 80 ans – de 10 ans ; pour les gens de 70 ans – l’âge est gonflé de 5,16 ans, et pour les gens de 60 ans – de 0,83 d’année. C’est probablement le résultat du petit savoir des proches d’un décédé sur son âge, mais aussi d’une personne qui établait les actes

DE

Die Sterbeurkunden der Pfarrei Opole reichen zurück bis ins Jahr 1635. Die Daten bezüglich Beerdigungen blieben seit 1771 erhalten. Durch die Analyse der Dokumente wurden die ältesten Mitglieder der Pfarrei in dieser Zeitperiode festgelegt. Diese Menschen waren 60 und mehr Jahre alt. Mehrere langlebige Pfarrgemeindemitglieder waren mit der Familie Masztalerzy (Mastalerzy) – Tarachowscy verbunden, unter ihnen eine vermeintliche 103-Jährige. Die ältesten Pfarrkinder stammten auch aus den folgenden Familien: Możdżeniowie, Bernacikowie, Maciągowie, Dulębowie, Marczowscy und vielen anderen. Für 19 unter den langlebendigen wurden ein Taufschein oder Daten im Taufregister gefunden, die es ermöglicht haben, das in den Sterbeurkunden angegebene Alter zu überprüfen. Dank dieser Angaben hat es sich nach dem Vergleich der Geburtsjahren der Verstorbenen herausgestellt, dass das in den Sterbeurkunden angegebene Alter im Vergleich zu dem wirklichen Alter überhöht wurde. Im Falle der bereits erwähnten 100-Jährigen beträgt der Unterschied 27 Jahre; im Falle der vermeintlichen 90-Jährigen – 22 Jahre; im Falle der als 80-Jährige geltenden – 10 Jahre; im Falle der deklarierten 70- Jährigen – 5,16 Jahre und im Falle der 60-Jährigen – 0,83 Jahre. Das ergibt sich bestimmt daraus, dass weder die nahen Verwandten des Verstorbenen noch die Sterbeurkunde anfertigende Person das genaue Alter des Verstorbenen wussten

RU

Метрики прихода в Ополе восходят к 1635 году. Данные о захоронениях сохранились с 1771 года. Благодаря их анализу удалось установить, что долгожителям прихода на тот период было 60 и более лет. Большинство из них были связаны с семьей Машталежов – Тараховских, среди которых была преполагаемая 103-летняя женщина. Долгожители прихода происходили также из таких семей, как Мождженев, Берначиков, Матёнгов, Дулембов, Марчовских и многих других. Для девятнадцати таких жителей удалось найти метрическое свидетельство о крещении или запись в реестре крещений, позволяющих подтвердить возраст, зафиксированный в погребальных метриках. Сопоставление этих данных с датами рождения умерших показало, что возраст, записанный в свидетельтве о смерти, является завышенным по отношениюк реальному. В случае с вышеупомянутой столетней женщины её возраст в метриках завысили на 27 лет; для предполагаемых 90-летних - на 22 года; считающих себя 80-летними - на 10 лет; для 70-летних - на 5,16 лет, а для 60-летних - на 0,83 года. Безусловно, такие неточности связаны с незнанием возраста умершего его родственниками и официальным лицом, вносящим данные в метрическое свидетельство

Keywords

PL

długowieczność; demografia historyczna; genealogia; Opole Lubelskie; regionalistyka

• Publisher: Lublin Genealogical Society, Lublin, Poland
• Journal: Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego
• Year: 2014 (2015)
• Volume: 6
• Pages: 68 - 104

Contributors

author

Szkutnik Piotr

• Łódź

References

• ---
• M. Ausz M., Rys historyczny Opola Lubelskiego, [w:] K. Wierzyński, Opole Lubelskie w świetle dawnych i współczesnych fotografii oraz dokumentów, Lublin 2014
• R. Gaziński R., Z dziejów długowieczności. Stulatkowie na Pomorzu w XVIII wieku, [w:] Monumenta Manent. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Tadeuszowi Białeckiemu w 70. rocznicę urodzin, pod red. A. Makowskiego i E. Włodarczyka, Szczecin 2003;
• I. Gieysztorowa I., Wstęp do demografii staropolskiej, Warszawa 1976
• M. Kopczyński M., Starość nie radość? Ludzie starzy na wsi kujawskiej schyłku XVIII stulecia, „Zapiski Historyczne”, t. 61, z. 4, 1996
• M. Kopczyński M., Studia nad rodziną chłopską w Koronie w XVII –XVIII wieku, Warszawa 1998
• C. Kuklo C., Ludzie starzy w miastach i miasteczkach u schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej, [w:] Gospodarka, ludzie, władza. Studia historyczne ofiarowane Juliuszowi Łukaszewiczowi w 75. rocznicę urodzin, pod red. M. Kopczyńskiego i A. Mączaka, Warszawa 1998
• B. Kumor B., Przepisy państwowe i kościelne dotyczące metryk kościelnych w zaborze austriackim (1800-1914), „Przeszłość Demograficzna Polski”, t. 7, 1975
• B. Kumor B., Spis ludności diecezji krakowskiej prymasa Michała Jerzego Poniatowskiego z 1787 roku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 36, 1978
• J. Łosowski J., Kancelarie miast szlacheckich województwa lubelskiego od XV do XVIII wieku, Lublin 1997
• E. Piasecki E., Ludność parafii bejskiej (woj. Kieleckie) w świetle ksiąg metrykalnych z XVIII-XX w. Studium demograficzne, Warszawa-Wrocław 1990
• B. Puczyński B., Ludność Brzeżan i okolicy w XVII i XVIII wieku. Część II. Ruch naturalny ludności, „Przeszłość Demograficzna Polski”, t. 5, 1972
• I. Rolska-Boruch I., Słupeccy w dziejach Opola, [w:] Dzieje i kultura Opola Lubelskiego i okolic, pod red. M. Ausza i H. Mącika, Lublin-Opole Lubelskie 2006
• E. Rosset E., Kiedy zaczyna się starość?, „Studia Demograficzne”, t. 55, 1979
• Spis ludności dyecezyi krakowskiej z r. 1787, wyd. J. Kleczyński, „Archiwum Komisji Historycznej AU”, t. 7, Kraków 1894
• Z. Sułowski Z., Ocena XIX-wiecznych statystyk demograficznych Lubelszczyzny, „Przeszłość Demograficzna Polski”, t. 17, 1986;
• P. Szkutnik P., Długowieczni mieszkańcy parafii Opole Lubelskie w końcu XVIII wieku w świetle metryk pochówków (pogrzebów), [w:] Społeczno – gospodarcze uwarunkowania i konsekwencje wydłużania życia ludzkiego w Europie Środkowej w czasach nowożytnych. Zielonogórskie spotkania z demografią, pod red. H. Kurowskieja, t. 2, Zielona Góra 2011
• T. Wiślicz T., Chłopskie pogrzeby w Polsce od drugiej połowy XVI do końca XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. 46, nr 3 - 4, 1998
• W. Włodarczyk W., Parafie powiśla lubelskiego w XVIII wieku, „Powiśle Lubelskie”, nr 2/2004

Identifiers

ISSN

2080 - 9212