NIEWIDOMY ODBIORCA SZTUKI – SPOŁECZNE, EDUKACYJNO-REHABILITACYJNE ZNACZENIE AUDIODESKRYPCJI PRZEDSTAWIEŃ TEATRALNYCH DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ WZROKU

• Authors: Małgorzata Paplińska

Title variants

EN

THE BLIND AS A RECIPIENTS OF ART - SOCIAL, EDUCATIONAL AND REHABILITATIONAL MEANING OF AUDIO DESCRIPTION IN THE THEATRE FOR PEOPLE WITH VISUAL IMPAIREMENT

Abstracts

PL

Udostępnianie sztuki, zwłaszcza przedstawień teatralnych i filmów, osobom niewidomym ma ogromne znaczenie w ich aktywizacji społecznej, jak również spełnia rolę edukacyjno-rehabilitacyjną. Udział osób niewidomych w warsztatach teatralnych sprawia, że mogą być w pełni uczestnikami i odbiorcami sztuki. Audiodeskrypcja spektakli sprzyja zrozumieniu niedostępnych dla dzieci niewidomych pojęć.

EN

Access to performing arts, including theatre performances is particularly important in social activation as well as education and rehabilitation of people with visual impairments. Theatre workshops can give blind individuals an opportunity to develop a sense of complete and active participation in artistic activities. Theatre performance audio description helps blind people understand visual concepts that are otherwise difficult to comprehend.

Keywords

PL

sztuka dostępna dla osób niewidomych; audiodeskrypcja (AD); rozumienie pojęć; warsztaty teatralne dla osób niewidomych

EN

art accessible for the blind; audio description; understanding of concepts theater workshops

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2016
• Issue: 1
• Pages: 181-194

Dates

published

2016

Contributors

author

Małgorzata Paplińska

• Akademia Pedagogiki Specjalnej, Wydział Nauk Pedagogicznych

References

• Baraniewicz D., Gunia G. (2006). Zainteresowania kulturalne uczniów z upośledzeniem umysłowym. W: Baran J., Olszewski S. (red.). Świat pełen znaczeń – kultura i niepełnosprawność. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, s. 147–154.
• Chmiel A., Mazur I. (2014). Audiodeskrypcja. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.
• Czykier K. (2013). Audiowizualne doświadczenie świata. Kontekst międzypokoleniowy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• De Coster K., Loots G. (2004) Somewhere in between touch and vision: in search of a meaningful art education for blind individuals. „International Journal of Art and Design Education”, 23 (3), s. 326–334.
• Gajda J. (2012). Antropologia kulturowa. Wprowadzenie do wiedzy o kulturze. Część I. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Golka M. (2007). Socjologia kultury. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Grzebinoga A. (2011). Uczestnictwo osób niesłyszących w kulturze. W: Lubińska-Kościółek E., Plutecka K. (red.). Stymulowanie potencjału twórczego osób z różnymi potrzebami edukacyjnymi. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, s. 151–161.
• Holland A. (2009). Audio description in the theatre and the visual arts: images into words. W: Cintas J.D. (red.). Audiovisual translation. language transfer on screen. Basingstoke: Palgrave, s. 170–185.
• Kuczyńska-Kwapisz J., Paplińska M. (2006). O twórczych kobietach radzących sobie z dysfunkcją wzroku. W: Baran J., Olszewski S. (red.). Świat pełen znaczeń – kultura i niepełnosprawność. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, s. 91–101.
• Kukołowicz T. (2015). Gdzie i jaka kultura jest w Polsce dostępna? Dostępny na: http://www.nck.pl/obserwatorium-kultury/313863-gdzie-i-jaka-kultura-jest-w-polsce-dostepna-3/ (otwarty 25.11.2015).
• Künstler I. (2014). Cel uświęca środki audiodeskrypcji. „Przekładaniec”, nr 28, s. 140–152.
• Künstler I., Butkiewicz U. Audiodeskrypcja, dostępny na: www.audiodeskrypcja.eu (otwarty 24.11.2015).
• Makówka M. (2007). Funkcje uczestnictwa w kulturze. „Zeszyty Naukowe”, nr 742, s. 5–22.
• Orero P. (2011). Audio description for children: once upon a time there was a different audio description for characters. W: Di Giovanni E. (red.). Entre texto y receptor: accesibilidad, doblaje y traducción. Frankfurt: Peter Lang, s. 169–184.
• Paplińska M. (2008). Niepełnosprawność wzroku i jej psychospołeczna specyfika. W: Czerwińska M. (red.). Niewidomi w kulturze – od terapii do sztuki. Wybrane zagadnienia. „Przegląd Tyflologiczny”, nr 1–2 (38–39). Warszawa: PZN, s. 12–28.
• Paplińska M. (2015) Sztuka coraz bardziej dostępna dla osób niewidomych i słabowidzących. Audiodeskrypcja, dostępny na: http://www.trakt.org.pl/sztuka-coraz-bardziej-dostepna-dla-osob-niewidomych-i-slabowidzacych-audiodeskrypcja/ (otwarty 30.11.2015).
• Pichalski R. (1995). Czas wolny i rekreacja a rehabilitacja społeczna. „Szkoła Specjalna”, nr 4. Warszawa: WSPS, s. 210–218.
• Pietruszyńska K. (2015). Audiodeskrypcja jako forma rehabilitacji osób z dysfunkcją wzroku. APS. Niepublikowana praca licencjacka.
• Podgórska-Jachnik D. (2011). Refleksje o teatrze osób niepełnosprawnych w kontekście ich edukacji, samorealizacji i terapii. W: Lubińska-Kościółek E., Plutecka K. (red.) Stymulowanie potencjału twórczego osób z różnymi potrzebami edukacyjnymi. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, s. 93–120.
• Strachel D. (2015). Udostępnianie sztuki dla osób z dysfunkcją wzroku lub słuchu w Teatrze Rozmaitości w Warszawie. APS. Niepublikowana praca licencjacka.
• Szarkowska A., Künstler I. Audiodeskrypcja w kinie, teatrze i muzeum. Wprowadzenie do działań praktycznych. W: Trzeciakiewicz M. (red.). Audiodeskrypcja w teorii i praktyce, czyli jak mówić o tym, czego nie można zobaczyć, s. 64–106, dostępny na http://www.culturamentis.org/aktualnosci/pwp-do-przodu-podreczniki-do-pracy-z-os-niewidomymi/ (otwarty 30.11.2015).
• Trzeciakiewicz M. (red.). Audiodeskrypcja w teorii i praktyce, czyli jak mówić o tym, czego nie można zobaczyć, dostępny na http://www.culturamentis.org/aktualnosci/pwp-do-przodu-podreczniki-do-pracy-z-os-niewidomymi/ (otwarty 30.11.2015).
• Wojnar I. (1970). Estetyka i wychowanie. Warszawa: PWN.
• Żuraw H. (1995). Uczestnictwo kulturalne młodzieży niepełnosprawnej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2016.1.12