Stosunek Sokratesa do prawa w świetle Obrony i Kritona

• Authors: Tomasz Kuniński

Title variants

EN

Socrates on law in the Apology and Crito

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kriton uchodzi za dialog, w którym Platon przedstawia argumenty za pełnym posłuszeństwem wobec państwa. W Obronie z kolei, Sokrates wspomina sytuacje, w których nie wykonał jakiegoś rozkazu władzy. Szczególnie istotny jest tu hipotetyczny zakaz filozofowania. W swoim artykule wykazuję, że nie ma sprzeczności pomiędzy dialogami oraz, że w posłuszeństwie wobec władzy, Sokrates kieruje się swoją naczelną zasadą, że nigdy nie należy czynić niesprawiedliwości. Przy takiej perspektywie mowa praw z Kritona nie wyraża poglądów filozofa, a jej celem jest przekonanie Kritona o słuszności decyzji Sokratesa. Tekst powstał w ramach programu "Podstawy etyki profesjonalnej" z subsydium uzyskanego przez Pana Profesora Włodzimierza Galewicza od Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Autor, otrzymujący stypendium w ramach tego subsydium, pragnie złożyć podziękowanie Fundacji i Panu Profesorowi Galewiczowi. Dziękuje także za uwagi krytyczne Panu rofesorowi Galewiczowi i Panu Profesorowi Pawłowi Dutkiewiczowi.

EN

The Crito is often interpreted as a dialogue in which Plato argues for full obedience to the state authority. In the Apology, on the other hand, Socrates recalls occasions on which he was disobedient. The most important example is the hypothetical ban on philosophy. In my article I show that there is no inconsistency between these dialogues and that in obeying the state authority, Socrates follows his main principle that one never ought to commit injustice. From this standpoint, the speech of the laws in the Crito does not include Socrates' views and its only aim is to persuade Crito that Socrates' decision was right.

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2008
• Issue: 17
• Pages: 30-44

Contributors

author

Tomasz Kuniński

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Allen [1972] – R. E. Allen, Law and Justice in Plato’s Crito, „The Journal of Philosophy”, Vol. 69, No. 18, (Oct. 5, 1972), s. 557-567.
• Arendt [2000] – H. Arendt, Kondycja ludzka, tłum. A. Łagodzka, Fundacja Aletheia, Warszawa 2000.
• Bedau [1998] – H. A. Bedau, Civil Disobedience, [w:] Encyclopedia of Applied Ethics, red. D. Callahan, P. Singer, R. Chadwick, Academic Press 1998.
• Bookman [1972] – J. T. Bookman, Plato on Political Obligation, „The Western Political Quarterly”, Vol. 25, No. 2. (Jun., 1972), s. 260-267.
• Bostock [1990] – D. Bostock, The Interpretation of Plato’s Crito, „Phronesis”, Vol. XXXV/1, 1990, s. 1- 20.
• Brickhouse & Smith [1984] – T. C. Brickhouse & N. D. Smith, Socrates and Obedience to the Law, „Apeiron”, Vol. XVIII/1, 1984, s. 10–17.
• Brownlee [2007] – K. Brownlee, Civil Disobedience, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy.
• Congleton [1974] – A. Congleton, Two Kinds of Lawlessness: Plato’s Crito, „Political Theory”, Vol. 2, No. 4. (Nov., 1974), s. 432-446.
• Johnson [1990] – C. Johnson, Socrates on Obedience and Justice, „The Western Political Quarterly”, Vol. 43, No. 4. (Dec., 1990), s. 719-740.
• Kraut [1984] – R. Kraut, Socrates and the State, Princeton University Press, Princeton, NJ 1984.
• Kraut [1992] – R. Kraut, Introduction to the study of Plato, [w:] The Cambridge Companion to Plato, red. R. Kraut, Cambridge University Press, Cambridge 1992.
• Martin [1970] – R. Martin, Socrates on Disobedience to Law, „Review of Metaphysics”, Vol. XXIV: 1, (September 1970), s. 21-38.
• Platon [1999a] – Platon, Kriton, [w:] Platon, Dialogi, t. I, tłum. W. Witwicki, ANTYK, Kęty 1999.
• Platon [1999b] – Platon, Gorgiasz, [w:] Platon, Dialogi, t. I, tłum. W. Witwicki, ANTYK, Kęty 1999.
• Platon [2002] – Platon, Obrona Sokratesa, tłum. R. Legutko, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków 2002.
• Rosen [1973] – F. Rosen, Obligation and Friendship in Plato’s Crito, „Political Theory”, Vol. 1, No. 3, (August 1973), s. 307-316.
• Simmons [1979] – A. J. Simmons, Moral Principles and Political Obligations, Princeton University Press, Princeton, NJ 1979.
• Vlastos [1991] – G. Vlastos, Socrates: Ironist and Moral Philosopher, Cornell University Press, Ithaca 1991.
• Wade [1971] – F. C. Wade, In defense of Socrates, „Review of Metaphysics”, Vol. XXV: 2, (September 1970), s. 311-325.
• Weiss [1998] – R. Weiss, Socrates Dissatisfied, Oxford University Press, Oxford, New York 1998.
• Wittgenstein [2000] – L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, tłum. B. Wolniewicz, PWN, Warszawa 2000.
• Young [1997] – Ch. M. Young, First Principles of Socratic Ethics, „Apeiron”, Vol. 29/4, (1997), s. 13-23.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.17.2008.309