PL
Przedmiotem publikacji jest analiza funkcjonowania strefy Schengen w wymiarze gospodarczo-społecznym oraz kulturowym. Osadzony w interdyscyplinarnym nurcie studiów europejskich tekst przyjmuje perspektywę analityczną neofunkcjonalizmu, prezentując strefę Schengen jako dopełnienie rynku wewnętrznego oraz konstruktywizmu podkreślającego rolę idei jako mechanizmu kształtującego poczucie tożsamości i wspólnotowości. Konkluzje potwierdzają pozytywny wpływ strefy Schengen na wzrost gospodarczy, jednak korzyści nie rozkładają się równomiernie wśród państw członkowskich. Układ Schengen usprawnia też wymianę kulturową i jest uznawany za największe osiągnięcie projektu integracyjnego. Pogłębia on też efekt izolacji względem państw trzecich, niemniej jego zniesienie oznaczałby poważne koszty w sensie ekonomicznym i wpłynęło negatywnie na styl życia i swobodę przemieszczania się Europejczyków.
EN
The article examines the functioning of the Schengen area in the economic, social and cultural dimension. Deeply rooted in the interdisciplinary stream of European studies it adopts the analytical perspective of neo-functionalism, perceiving Schengen area as a complementary to the internal market and constructivist approach emphasising the role of ideas as a mechanism shaping the sense of identity and community. The conclusions confirm the positive impact of the Schengen on economic growth, however the benefits are not evenly distributed among the participating states. The Schengen Agreement also improves cultural exchange and is considered the greatest achievement of an integration project. It also deepens the effect of isolation from third countries, but abolition of Schengen area would bring serious economic costs and negatively affect the lifestyle and freedom of movement of Europeans.