Między znakami: słowo i obraz w poezji Joanny Pollakówny

• Authors: Górecka Ewa

Title variants

EN

Lost in Words: Word and Image in the Poetry of Joanna Pollakówna

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Reflections on the essence of the language of art play a significant role in Pollakówna’s poetry. She is intrigued by the relations between a sign and a designation, in particular a thought being followed by a word. In her consciousness a word carries a meaning which has been attributed to it by the Bible – it is identical with calling into being, yet the result is unpredictable. Pollakówna signals not only problems connected with the code itself, but also with a complicated process of creation. For Pollakówna art is an astounding record of the moment, of images, sensations and thoughts that are more readable than uncertain fate of the world. A poet and a painter share not only joy and torment of creating, but also faith in the sense of art – saving them from the hands of time

Keywords

EN

Joanna Polakówna; essence of the language; Polish poetry

• Publisher: Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Instytut Teologiczny im. Jana Kantego w Bielsku-Białej, Książnica Beskidzka
• Journal: Świat i Słowo
• Year: 2010
• Volume: 2010, nr 2 (15)
• Pages: 15-30

Dates

published

2010-10

Contributors

author

Górecka Ewa

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Jana Karola Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz

References

• Joanna Pollakówna, Malarze i podpalacze, Warszawa 1971; Formiści, Wrocław 1972; Filozofowanie i namięt-ności, Wrocław 1972, Malarstwo polskie – Między wojnami 1918–1939, Warszawa 1982; Byli malarze…: o życiu i malarstwie braci Efraima i Menasze Seidenbeutlów, Warszawa 2002.
• Myśląc o obrazach (1994), Glina i światło (1999), Weneckie tęsknoty; o malarstwie i mala-rzach renesansu (2003).
• Czapski – malarstwo i rysunek, Warszawa 1986;
• J. Czapski, Patrząc, wyb. J. Pollakówna, Kraków 2004;
• T. Czyżewski, Poezje, wyb. J. Pollakówna, Warszawa 1979;
• J. Czapski, Dzienniki, wspomnienia, relacje, red. J. Pollakówna, Kraków 1986;
• J. Czapski, Wyrwane strony, oprac. J. Pollakówna, Paris 1993;
• A. Tyczyńska-Skromny, Tymon Niesiołowski 1882–1965, wstęp J. Pollakówna, Warszawa 1982.
• Ch. Sterling, Martwa natura: od starożytności po wiek XX, tłum. J. Pollakówna, W. Dłuski, Warszawa 1998.
• J. Pollakówna, Kółko graniaste, Warszawa 1975;
• J. Pollakówna, Wesele Luletki, Studzianki 1985;
• J. Pollakówna, Generał bagniska, Studzianki 1986;
• J. Pollakówna, Marceli Szpak dziwi się światu, Warszawa 1987;
• J. Pllakówna, Pytalik, Warszawa 1989;
• J. Pollakówna, Pytalikowa okolica, Warszawa 2001.
• A. Mazan-Mazurkiewicz, Bo skąd ta harmonia? – Piękno dzieł malarskich jako znak transcendencji. O »Skąpej jasności« Joanny Pollakówny, [w:] Piękno materialne. Piękno duchowe. Materiały z konferencji 19–21 maja 2004, red. A. Tomecka-Mirek, Łódź 2004.
• J. Pollakówna, „Pietà” Tycjana, [w:] Skąpa jasność, Warszawa 1999.
• A. Camus, Mit Syzyfa, [w:] Mit Syzyfa i inne eseje, przeł. J. Guze, Warszawa 1999.
• Horacy, Wybór poezji, oprac. J. Krókowski, Wrocław 1971.
• S. Grochowiak, Ikar, [w:] S. Grochowiak, Wybór poezji, oprac. J. Łukasiewicz, Wrocław 2000.
• M. P. Markowski, Ekphra-sis. Uwagi bibliograficzne z dołączeniem krótkiego komentarza, „Pamiętnik Literacki” 1999, z. 2, s. 229 i n.
• J. Łotman, Struktura tekstu artystycznego, tłum. A. Tanalska, Warszawa 1984.
• S. Balbus, Interdyscyplinarność – intersemiotyczność – komparatystyka, [w:] Intersemio-tyczność. Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie). Studia, pod red. S. Balbusa, A. Hejmeja, J. Niedźwiedzia, Kraków 2004.
• Por. A. Dziadek, Rolanda Barthes’a lektury obrazów (oraz to, co dla metodologii z nich wynika), [w:] Intersemiotyczność. Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie). Studia, pod red. S. Balbusa, A. Hejmeja, J. Niedźwiedzia, Kraków 2004.
• S. Wysłouch, Literatura i obraz. Tereny strukturalnej wspólnoty sztuk, [w:] Intersemio-tyczność. Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie). Studia, pod red. S. Balbusa, A. Hejmeja, J. Niedźwiedzia, Kraków 2004.
• Od Maneta do Pollocka. Słownik malarstwa nowoczesnego, przeł. H. Devechy, Warszawa 1995, s. 219.
• L. Richard, A. Arnold, W. D. Dube, M. Guiomar, J. Mitry, W. Steffens, Encyklopedia ekspresjonizmu, przeł. D. Górna, Warszawa 1996, s. 100.
• W. Kandyński, O duchowości w sztuce, ze wstępem M. Billa, tłum. S. Fijałkowski, Łódź 1996.
• J. Łotman, Sztuka w szeregu systemów modelujących. Tezy, [w:] Sztuka w świecie znaków, wybrał, tłum., wstęp B. Żyłko, Gdańsk 2002.
• E. Panofsky, Imago Pietatis. Przyczynek do historii typów przedstawieniowych Mąż Boleści i Maria Pośredniczka, przeł. T. Dobrzeniecki, [w:] Studia z historii sztuki, wybór, opr., posłowie J. Białostocki.
• S. Grochowiak, Bellini „Pietà”, [w:] S. Grochowiak, Wybór poezji, oprac. J. Łukasiewicz, Wrocław 2000.
• J. Łukasiewicz, Grochowiak i obrazy, Wrocław 2002.
• Z. Herbert, Tulipanów gorzki smak, [w:] Martwa natura z wędzidłem, Wrocław 1993.
• Dzieje literatur europejskich, red. W. Floryan, t. I, Warszawa 1977.
• J. ChevalIer, A. Gheerbrant, Dictionnaire des symboles mythes, rêves, coutumes, gestes, formes, figures, couleurs, nombres, Paris 1999.
• M. Podraza–Kwiatkowska, Pustka – ot-chłań - pełnia. Ze studiów nad młodopolską symboliką inercji i odrodzenia, [w:] Somnambulicy – dekadenci – herosi. Studia i eseje o literaturze Młodej Polski, Kraków 1985.
• R. Tokarski, Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin 2004.
• M. Lurker, Słownik obrazów i symboli biblijnych, tłum. K. Romaniuk, Poznań 1989.
• W. Kopaliński, Słownik symboli, Warszawa 1990, s. 332;
• D. Forstner Osb, Świat symboliki chrześcijańskiej, tłum. i opr. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, Warsza-wa 1990.
• E. Kuryluk, Weronika i jej chusta. Historia, symbolizm i struktura „prawdziwego” obrazu, Kraków 1998.
• Z. Zarębianka, Zapisane w języku. Doświadczenie duchowe w nowych wierszach Joanny Pollakówny, [w:] tejże, Tropy sacrum w literaturze XX wieku. Od zagadnień motywicznych do perspektyw hermeneutycznych, Bydgoszcz 2001.
• I. Smolka, Małomówność [Joanna Pollakówna], [w:] Dziewięć światów. Współczesne poetki polskie, Warszawa 1997.
• B. Purc-Stępniak, Kula jako symbol vanitas. Z kręgu badań nad malarstwem XVII wieku, Gdańsk 2004.